Η νίκη του Τζέρεμι Κόρμπιν στις εκλογές για την ηγεσία των Εργατικών που αντιπροσωπεύουν την «παλιά Αριστερά» σε σχέση με τους Νέους Εργατικούς προκάλεσε ζωηρό διάλογο στη Βρετανία, ενώ προμηνύει έντονες συγκρούσεις στο εσωτερικό του κόμματος με τον υπαρκτό κίνδυνο οι συγκρούσεις αυτές να εξελιχθούν σε μόνιμη κρίση. Η νίκη του Κόρμπιν, ωστόσο, έχει σημασία και για την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, όποια ονομασία και αν έχουν οι διάφορες εκδοχές της –Σοσιαλιστές, Εργατικοί ή Σοσιαλδημοκράτες. Και αυτό επειδή οι βρετανοί Εργατικοί δεν έχουν σχέση με κινήματα εναλλακτικά απέναντι στους Σοσιαλδημοκράτες, όπως είναι ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, το Podemos στην Ισπανία, ή το Linke στη Γερμανία. Οι Εργατικοί της Βρετανίας είναι ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, το οποίο αυτήν την περίοδο πραγματοποιεί μια ριζοσπαστική εξέγερση εναντίον των κομματικών ελίτ που βρίσκονται στην ηγεσία από τη δεκαετία του 1990.

Κάθε περίπτωση σε κάθε χώρα είναι ασφαλώς ξεχωριστή. Αλλά υπάρχουν ορισμένα κοινά σημεία σε αυτή τη ριζοσπαστικοποίηση προς τα αριστερά που παρατηρείται σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Ενα κοινό σημείο είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα κόμματα τα οποία βρίσκονται ή βρέθηκαν στην εξουσία. Περιληπτικά, η βούληση προσαρμογής στις οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές που προκάλεσε η παγκοσμιοποίηση, και ειδικά μετά την κρίση του 2008, διατάραξε την ισορροπία (ή τον συμβιβασμό, θα μπορούσαμε να πούμε) ανάμεσα στην παραγωγή πλούτου και την κατανομή του. Η αναστροφή των παραδοσιακών προτεραιοτήτων στον σοσιαλδημοκρατικό χώρο, η οποία ήταν σαφής στα κόμματα που επηρεάστηκαν από τον Τρίτο Δρόμο του Τόνι Μπλερ, επέφερε πλήγμα στην κομματική κουλτούρα. Η στροφή από τις παραδοσιακές αξίες ερμηνεύτηκε ως αποδοχή των ανισοτήτων. Η ελπίδα ότι θα εξασφάλιζε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα τα μέσα για να θεραπευτούν οι ανεπάρκειες σε εθνικό επίπεδο αποδείχθηκε εν μέρει φρούδα. Η λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών που απαιτεί τη συγκατάθεση των κρατών και ειδικά των πιο ισχυρών από αυτά, η υπεροχή του ορθο-φιλελευθερισμού στην πολιτική της ΕΕ και η ισορροπία δυνάμεων από το 2004 που γέρνει υπέρ της Δεξιάς καθιστούν τον ρεφορμισμό δύσκολο.

Το ζήτημα που θέτει η επιτυχία του Τζέρεμι Κόρμπιν αφορά όλα τα σοσιαλιστικά κόμματα της Ευρώπης. Αυτό που χρειάζεται η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, πάντως, είναι περισσότερη σαφήνεια και η εξήγηση των όρων μιας νέας πολιτικής σύνθεσης που δεν θα παίρνει ως δεδομένη τη φιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, αλλά και δεν θα κινείται εκτός πραγματικότητας.

Ο Αλέν Μπερζενιού είναι ιστορικός και διευθυντής της «Σοσιαλιστικής Επιθεώρησης»

Τελευταία Νέα