Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg, στο ζήτημα της Ελλάδας τρεις ανθρώπους πρέπει να ακούμε: Τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι. Ο τελευταίος φέρεται να είπε στο διοικητικό συμβούλιο της Τράπεζας την περασμένη εβδομάδα: «Υπάρχει ελπίδα» για συμφωνία με την Ελλάδα. Η κυρία Μέρκελ είπε χθες: «Ωστόσο, είναι σαφές πως πρέπει να γίνει πολλή δουλειά ακόμη με τους τρεις θεσμούς». Συμπέρασμα: οι δανειστές εξακολουθούν να προσβλέπουν σε μια συμφωνία, αλλά θέλουν να είναι αυτή μια συμφωνία εφ’ όλης της ύλης και να συμμετέχει και το ΔΝΤ.

Για άλλη μια φορά επιβεβαιώθηκε για τους δύσπιστους της ελληνικής κυβέρνησης ότι δεν υπάρχει πολιτική λύση χωρίς τεχνοκρατικό υπόβαθρο συμφωνίας. Μάλιστα, ΔΝΤ και κάποιοι στην ευρωζώνη μιλούν για συμφωνία επί της αξιολόγησης του προγράμματος, δηλαδή το Μνημόνιο, ενώ η κυβέρνηση μιλά για την «τρέχουσα διευθέτηση» (current arrangement).

Η ΟΥΣΙΑ. Πέρα από τις λέξεις, που έχουν τη συμβολική τους σημασία, υπάρχει η ουσία. Στη Ρίγα έγινε σαφές ότι οι εταίροι και δανειστές μας δεν θέλουν να ξεγράψουν τις λέξεις Εργασιακό και Ασφαλιστικό από το πεδίο της διαπραγμάτευσης. Ομως, στο Brussels Group οι έλληνες διαπραγματευτές δεν έχουν ούτε καν φακέλους και σίγουρα καμία εξουσιοδότηση να διαπραγματευθούν τα δύο αυτά αγκάθια.

Οι τελευταίες πληροφορίες από το μέτωπο των δανειστών αναφέρουν ότι το κεφάλαιο στο οποίο αποκλείεται να κάνουν πίσω είναι το Ασφαλιστικό. Μπορεί να αποφασίσουν να βάλουν στο ράφι τα Εργασιακά, αλλά στο Ασφαλιστικό που έχει άμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις δεν υποχωρούν. Θέλουν μέτρα και μάλιστα αποτελεσματικά.

Εν τω μεταξύ στο Brussels Group, που συνεδρίασε και χθες στις Βρυξέλλες, η πρόοδος είναι ελάχιστη και στα άλλα μέτωπα. Στον ΦΠΑ που φαινόταν να αποτελεί πεδίο προόδου, η διαπραγμάτευση έχει κολλήσει, ενώ εικόνα στασιμότητας υπάρχει και στα άλλα μέτωπα. Συγκεκριμένα:

n Για τον ΦΠΑ, πηγή του υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ότι τώρα προσπαθεί η ελληνική πλευρά να επιτύχει συμβιβασμό σε δύο συντελεστές 10% και 20%. Αυτό θεωρείται συμβιβασμός επειδή οι δανειστές ζητούν 11% και 23%. Σημειώνεται ότι σήμερα, οι συντελεστές είναι 6,5%, 13% και 23%.

n Στο Δημοσιονομικό υπάρχει σύγκλιση ως προς τη μείωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος στα επίπεδα του 1% του ΑΕΠ για το 2015. Το ερώτημα είναι πόσο θα είναι το δημοσιονομικό κενό και πώς θα καλυφθεί. Οι δανειστές θεωρούν ότι ακόμη κι αν διατηρηθεί ο ΕΝΦΙΑ και δεν δοθεί η 13η σύνταξη θα υπάρχει ένα πρωτογενές έλλειμμα 1,5 δισ. ευρώ. Ετσι, αναφέρουν ότι για στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος περίπου 1% του ΑΕΠ θα χρειαστούν μέτρα περίπου 3 δισ. ευρώ. Η ελληνική πλευρά πιστεύει ότι το κενό μπορεί να καλυφθεί με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Στα μέτρα που συζητούνται πάντως είναι η κατάργηση της έκπτωσης του 30% στην έκτακτη εισφορά.

Στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια διαφαίνεται σύγκλιση στη βάση μιας συνολικής ρύθμισης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, περιλαμβανομένων των πλειστηριασμών, η οποία φαίνεται ότι θα είναι πολύ πιο συντηρητική από τις αρχικές εξαγγελίες. Ωστόσο, παραμένουν ακόμη ανοιχτά κεφάλαια, όπως τα κριτήρια με βάση τα οποία θα προστατεύεται η πρώτη κατοικία από πλειστηριασμούς.

Στο Ασφαλιστικό, η ελληνική πλευρά συζητά μόνο τρόπους με τους οποίους θα περιοριστούν ή θα καταργηθούν οι πρόωρες συντάξεις και ποιους αυτό θα αφορά. Οι δανειστές όμως επιδιώκουν να εφαρμοστεί τουλάχιστον και η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία που θεσμοθετήθηκε το 2014. Αυτό θα οδηγήσει σε μείωση συντάξεων που η κυβέρνηση δεν θέλει να αποδεχθεί.

Στα Εργασιακά οι δανειστές έχουν ενοχληθεί από το επιδιωκόμενο ξήλωμα της νομοθεσίας για συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις. Από την άλλη πλευρά, όμως, είναι διατεθειμένοι να βάλουν στο ράφι τις ομαδικές απολύσεις, τις διατάξεις για την προκήρυξη απεργιών και για το λοκ άουτ που εκκρεμούσαν από την αξιολόγηση του Μνημονίου.

Στις ιδιωτικοποιήσεις, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι με βάση τις προτάσεις που έχει κάνει η κυβέρνηση έχει καλυφθεί μόνο το μισό του στόχου που υπήρχε για την πενταετία. Αυτό ανατρέπει τον σχεδιασμό για τη βιωσιμότητα του χρέους και μαζί με την αλλαγή του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα θέτει επί τάπητος θέμα ρύθμισής του.

Το βέβαιο είναι ότι έτσι όπως εξελίσσονται οι διαπραγματεύσεις, ούτε στο επόμενο διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις 27 Μαΐου θα υπάρχει σε επίπεδο Eurogroup πράσινο φως ώστε να αποφασίσει ο Μάριο Ντράγκι να χαλαρώσει τους κανόνες της παροχής ρευστότητας. Αντίθετα, είναι πιθανό να εξετασθεί πάλι το ενδεχόμενο κουρέματος των ομολόγων που δέχεται ως ενέχυρα η Τράπεζα για τον δανεισμό των ελληνικών τραπεζών. Το ελληνικό Δημόσιο αναμένεται να βγάλει ασθμαίνοντας τον μήνα πληρώνοντας μισθούς και συντάξεις, ενώ ο Ιούνιος θα αρχίσει σε πλήρη αβεβαιότητα για το αν θα μπορέσουν να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες. Εκτός αν εν τω μεταξύ γίνουν ανατροπές.

Δεν κάνουν πίσω στο Ασφαλιστικό

Οι τελευταίες πληροφορίες από το μέτωπο των δανειστών αναφέρουν ότι το κεφάλαιο στο οποίο αποκλείεται να κάνουν πίσω είναι το Ασφαλιστικό. Μπορεί να αποφασίσουν να βάλουν στο ράφι τα εργασιακά, αλλά στο Ασφαλιστικό, που έχει άμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις, δεν υποχωρούν. Θέλουν μέτρα και μάλιστα αποτελεσματικά.