Αναζήτηση
«Η γνώση είναι δύναμη»: έτσι καταλήγει η Αντζελίνα Τζολί στο συγκινητικό κείμενο που δημοσίευσε στους «Νιου Γιορκ Τάιμς», σε μια νέα προσπάθεια να αφυπνίσει και να ενημερώσει τις γυναίκες που ζουν τον εφιάλτη του καρκίνου, αλλά και να δικαιώσει τις πιο τολμηρές που αποφασίζουν να αφαιρέσουν προληπτικά όργανα από το σώμα τους επιλέγοντας τη ζωή.
Η διάσημη σταρ υποβλήθηκε πριν από δύο χρόνια σε διπλή μαστεκτομή, όταν διαπίστωσε ότι διέτρεχε υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου δεδομένου ότι είναι φορέας μεταλλάξεων στο γονίδιο BRCΑ1, ένα από τα δύο γονίδια που έχει βρεθεί ότι συμβάλλουν στην εμφάνιση του καρκίνου του μαστού.
Ο θάνατος της μητέρας της, στα 56 της από καρκίνο, ήταν η αιτία που υποβάλλεται σε έναν μαραθώνιο εξετάσεων για να προλάβει τις κακοήθειες που πιθανόν να «γεννήσει» το σώμα της.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το 65% των καρκίνων του μαστού δεν έχει γενετική εξήγηση, συμβαίνει δηλαδή τυχαία και το υπόλοιπο 35% ενέχει μια γενετική συνιστώσα. Και ενώ στα γονίδια BRCΑ1 και BRCΑ2 αποδίδεται μόλις 5%-10% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού, οι φορείς των συγκεκριμένων μεταλλάξεων διατρέχουν πολύ μεγάλο κίνδυνο να νοσήσουν. Παράλληλα, αυξάνονται και οι πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου στις ωοθήκες. Για τον λόγο αυτό, η διάσημη σταρ προχώρησε σε δεύτερη προφυλακτική επέμβαση: πρόσφατα υποβλήθηκε σε αφαίρεση ωοθηκών και σαλπίγγων ελπίζοντας ότι στη μάχη των πιθανοτήτων θα βγει νικήτρια.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ. Υπάρχει όμως ένα ερώτημα που ζητά επιτακτικά απάντηση: πόσο προφυλάσσουν οι προληπτικές επεμβάσεις; «Μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στο 80%. Ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν τη μηδενίζουν» λέει στα «ΝΕΑ» ο επίκουρος καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Νικόλαος Βραχνής.
Επίσης εξηγεί ότι «η μετάλλαξη του γονιδίου BRCA1 που φέρει η ηθοποιός έχει συνδεθεί με τον καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών αλλά και με τον καρκίνο του περιτοναίου, δηλαδή, του εσωτερικού χιτώνα που περιβάλλει τα σπλάγχνα. Συνεπώς, δεν υπάρχει εγγύηση ότι δεν θα αναπτύξει καρκίνο. Δυστυχώς έχουν καταγραφεί τέτοιες περιπτώσεις».
Την παραδοχή αυτή κάνει και η Αντζελίνα Τζολί στο κείμενό της: «Είναι πιθανό να μην έχει αποσοβηθεί πλήρως ο κίνδυνος να παρουσιάσω καρκίνο. Θα αναζητήσω φυσικούς τρόπους να ενισχύσω το ανοσοποιητικό μου σύστημα».
Μοιραία γεννάται ένα δεύτερο ερώτημα: είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη η αναγκαιότητα των επεμβάσεων στις οποίες υπέβαλε τον εαυτό της η Αντζελίνα Τζολί, δεδομένου ότι ο κίνδυνος να νοσήσει δεν εξαλείφεται;
Ο κ. Βραχνής διευκρινίζει, καθησυχάζοντας τον γυναικείο πληθυσμό, ότι ο προβληματισμός αυτός αφορά μόνο τις γυναίκες με βεβαρημένη κληρονομικότητα. «Αν μία ασθενής έχει στο ευρύτερο συγγενικό της περιβάλλον ιστορικό καρκίνου του μαστού, τότε στατιστικά αυξάνεται το ρίσκο, ιδίως αν πρόκειται για συγγενείς πρώτου βαθμού –μητέρα, αδελφή, κόρη».
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ. Σε αυτή την περίπτωση οι ειδικοί συμβουλεύουν τις ασθενείς τους να υποβληθούν σε ειδικές εξετάσεις για τον κίνδυνο εμφάνισης κληρονομούμενου καρκίνου. Το κόστος τους κυμαίνεται περίπου στα 800 ευρώ, αλλά δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ακόμη και αν το αποτέλεσμα είναι θετικό –δηλαδή βρεθεί μετάλλαξη των ένοχων γονιδίων BRC1 και BRC2 –δεν είναι βέβαιο ότι ο καρκίνος θα εμφανιστεί εντέλει. Ετσι, οι προφυλακτικές επεμβάσεις δεν είναι μονόδρομος, δεδομένου και του αβέβαιου αποτελέσματος τους.
Απαραίτητη η συμβουλή του ειδικού
«Η προσωπικότητα κάθε γυναίκας είναι μοναδική, όπως και η απόφασή της. Μέσω της συμβουλευτικής συζήτησης με τον γιατρό της αποκτά γνώση που μεταφράζεται σε δύναμη για να αποφασίσει τι είναι το σωστότερο για την ίδια» λέει ο επίκουρος καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Νικόλαος Βραχνής.
