Τα λείψανα του Σουλεϊμάν Σαχ, παππού του Οσμάν Α’, ιδρυτή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αποτέλεσαν την αφορμή για να εισέλθουν μονάδες των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στην επικράτεια της Συρίας για πρώτη φορά μετά την έναρξη του εμφύλιου πολέμου στη χώρα, πριν από περίπου τέσσερα χρόνια.

Στόχος της ευρείας τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης που πραγματοποιήθηκε το βράδυ του Σαββάτου ήταν η απομάκρυνση των λειψάνων του Σουλεϊμάν Σαχ και των 38 τούρκων στρατιωτών που φρουρούσαν το μαυσωλείο του, το οποίο θεωρείται τουρκικό έδαφος. Αιτία αποτέλεσε το γεγονός ότι ο τουρκικός αυτός θύλακος μεγέθους μερικών εκατοντάδων τετραγωνικών μέτρων στην έρημο της Συρίας είναι περικυκλωμένος, εδώ και αρκετούς μήνες, από μαχητές της τρομοκρατικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.

Στην επιχείρηση με την ονομασία «Σαχ Φιράτ» συμμετείχαν άρματα μάχης, αναγνωριστικά αεροπλάνα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, καθώς και περισσότεροι από 500 στρατιώτες. Συγκρούσεις μεταξύ των τουρκικών δυνάμεων και των τζιχαντιστών δεν σημειώθηκαν, ενώ ένα ατύχημα είχε ως αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένας τούρκος στρατιώτης. Οι 38 στρατιώτες που φρουρούσαν το μαυσωλείο επέστρεψαν στην Τουρκία. Οσον αφορά τα λείψανα του Σουλεϊμάν Σαχ, επαναπατρίστηκαν αλλά μόνο προσωρινά, καθώς τις επόμενες ημέρες πρόκειται να ενταφιαστούν εκ νέου στη Συρία, κοντά στο χωριό Εσμέ, δίπλα στα σύνορα της Τουρκίας, σε μια περιοχή που ελέγχεται από τους Κούρδους της Συρίας.

Η Δαμασκός χαρακτήρισε την επιχείρηση «κατάφωρη επίθεση» στο συριακό έδαφος, παρόλο που προσδιόρισε ότι οι τουρκικές Αρχές ενημέρωσαν το συριακό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη, δίχως ωστόσο να περιμένουν σχετική έγκριση. Η Αγκυρα, από την πλευρά της, απέρριψε τους ισχυρισμούς των σύρων αξιωματούχων δηλώνοντας ότι η κυβέρνηση Ασαντ έχει χάσει τη νομιμότητά της.

Πηγή προσκείμενη στις υπηρεσίες ασφαλείας της Τουρκίας ανέφερε ότι η επιχείρηση διεξήχθη με την υποστήριξη των κουρδικών Αρχών από το Κομπάνι, την κουρδική πόλη δίπλα στα σύνορα Τουρκίας – Συρίας. «Πρόκειται για την πρώτη φορά που ο τουρκικός στρατός πραγματοποιεί μια κοινή επιχείρηση με τις Μονάδες Προστασίας του Κουρδικού Λαού (YPG)» δήλωσε ο Χασίπ Καπλάν, βουλευτής στο τουρκικό Κοινοβούλιο του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών, κάνοντας λόγο για «την αρχή μιας νέας σχέσης μεταξύ της Τουρκίας και των Κούρδων». Ο Αχμέτ Νταβούτογλου ωστόσο, πρωθυπουργός της Τουρκίας, έσπευσε να επισημάνει ότι «δεν χρειαστήκαμε τη βοήθεια κανενός».

Μέχρι το Σάββατο η Τουρκία εμφανιζόταν κάθε άλλο παρά πρόθυμη να αναλάβει έναν ενεργό ρόλο στο εσωτερικό της διεθνούς και υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συμμαχίας εναντίον των μαχητών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. Αιτία αποτελεί, τουλάχιστον σύμφωνα με την τουρκική ηγεσία, το γεγονός ότι στο στόχαστρο του διεθνούς συνασπισμού βρίσκονται μόνο οι τζιχανιστές και όχι και οι δυνάμεις του Μπασάρ αλ Ασαντ.

Πέρυσι ωστόσο και καθώς οι άνδρες του «χαλίφη» Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι συνέχιζαν να καταλαμβάνουν εδάφη στην επικράτεια της Συρίας, ο Αχμέτ Νταβούτογλου είχε δηλώσει πολλάκις ότι η Αγκυρα θα προβεί σε σκληρά αντίποινα σε περίπτωση επίθεσης στο ιστορικής σημασίας για την Τουρκία μαυσωλείο.

«Χώρες οι οποίες δεν φροντίζουν τα ιστορικά τους σύμβολα δεν μπορούν να οικοδομήσουν το μέλλον τους» εξήγησε προχθές ο Νταβούτογλου. Η κυβέρνηση Ασαντ ωστόσο, η οποία κατηγορεί την Αγκυρα ότι υποστηρίζει τη δράση ένοπλων αντικαθεστωτικών οργανώσεων που ελέγχουν μεγάλες εκτάσεις της Βόρειας και της Ανατολικής Συρίας, δήλωσε πως το γεγονός ότι οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους δεν επιτέθηκαν στο μαυσωλείο αποτελεί επιβεβαίωση «των ισχυρών δεσμών μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και αυτής της τρομοκρατικής οργάνωσης».

Στους σύρους αξιωματούχους και όχι μόνο απάντησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρόεδρος της Τουρκίας. Αφότου προσδιόρισε ότι η επιχείρηση δεν αποτελεί υποχώρηση αλλά μια προσωρινή μετακίνηση με στόχο την ασφάλεια των τούρκων στρατιωτών, δήλωσε ότι «το παιχνίδι εκείνων που προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τον τάφο και τους στρατιώτες μας για να εκβιάσουν την Τουρκία δεν πέρασε».

Πάντως αποτελεί γεγονός ότι οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, οι οποίοι απορρίπτουν την προσκύνηση μαυσωλείων ως ειδωλολατρική, έχουν καταστρέψει αρκετούς ιστορικής σημασίας τάφους, ακόμα και τζαμιά στην επικράτεια της Συρίας. Οχι όμως το μαυσωλείο του Σουλεϊμάν Σαχ.