Τους επόμενους μήνες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο πρόκειται ν’ αξιολογήσει απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας που ορίζει ότι το πρόγραμμα Οριστικών Νομισματικών Συναλλαγών (OMT) της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας –ένα πρόγραμμα το οποίο επιτρέπει την αγορά κρατικών ομολόγων αδύναμων χωρών της ευρωζώνης με αντάλλαγμα τη συμμόρφωσή τους με όσα ορίζει o Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας –είναι παράνομο. Ωστόσο, το κλίμα για την οικονομία της ευρωζώνης είναι πιο αρνητικό από κάθε άλλη φορά από τότε που ξέσπασε η κρίση. Οι προοπτικές ανάπτυξης έχουν υποβαθμιστεί, οι αναλογίες μεταξύ δημόσιου χρέους και ΑΕΠ αυξήθηκαν δραματικά, τα χρέη των νοικοκυριών δεν μειώνονται και ο φαύλος κύκλος της αύξησης του χρέους και της πτώσης των τιμών που απασχολεί την Ιταλία θ’ αποτελέσει σύντομα τη μοίρα πολλών πιεσμένων οικονομιών της ευρωζώνης. Με λόγια απλά, η ευρωζώνη είναι εύθραυστη και δεν διαθέτει δίχτυ ασφαλείας.

Το πρόγραμμα ΟΜΤ θα μπορούσε ν’ αποτελέσει αυτό το δίχτυ, αλλά τα επιχειρήματα του γερμανικού Δικαστηρίου κατά της εφαρμογής του είναι ισχυρά. Ομως το πρόβλημα είναι άλλο και αφορά ένα θεμελιώδες ελάττωμα στη δομή της ευρωζώνης: είναι μια ατελής νομισματική ένωση. Οι χώρες της ευρωζώνης απώλεσαν τη νομισματική τους κυριαρχία, αλλά παραμένουν απρόθυμες να πληρώσουν για τα δημοσιονομικά λάθη μιας άλλης χώρας. Μια χρηματοπιστωτική εγγύηση όπως το πρόγραμμα ΟΜΤ μπορεί να περιορίσει τους φόβους των αγορών. Αλλά μόνο στην περίπτωση που είναι αξιόπιστο. Στην αντίθετη περίπτωση, είναι πιθανό να αποτύχει παταγωδώς. Για να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να συμφωνήσουν να μοιραστούν τις όποιες απώλειες υποστεί η ΕΚΤ από την εφαρμογή του ΟΜΤ. Μια τέτοια συμφωνία, ωστόσο, θα προκαλούσε τη διενέργεια δημοψηφίσματος στη Γερμανία, η έκβαση του οποίου είναι αδύνατο να προβλεφθεί.

Ο Ασόκα Μόντι είναι καθηγητής Διεθνούς Οικονομικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον και πρώην επικεφαλής αποστολής για τη Γερμανία και την Ιρλανδία στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο

Τελευταία Νέα