Η μάχη ανάμεσα στα παραδοσιακά βιβλιοπωλεία και στην αγορά του βιβλίου στο Διαδίκτυο είναι άνιση. Δεν είναι, όμως, πάντοτε σαφές ποιος έχει το προβάδισμα. Ιδίως όταν τα παραδοσιακά βιβλιοπωλεία χρησιμοποιούν το σημαντικότερο εφόδιό τους –τα ίδια τα βιβλία. Οταν, για παράδειγμα, μέσα σε μία ημέρα εκδίδονται 315 βιβλία, τότε αυτή είναι μια αποφασιστική νίκη για τους βιβλιοπώλες. Και όταν οι ίδιοι καθορίζουν μία επίσημη ημερομηνία ενός «εκδοτικού οργασμού», τότε κάπως έτσι προκύπτει η Σούπερ Πέμπτη.

Αυτή ήταν η χθεσινή ημέρα για τα βιβλιοπωλεία του Λονδίνου. Οι περισσότεροι νέοι τίτλοι είχαν ανέβει από το πρωί στα ράφια του παραδοσιακού βιβλιοπωλείου Daunt Books. Στην είσοδο ξεχώριζε, στον τομέα των μπεστ σέλερ, το «Λίλα», το νέο βιβλίο της Μέριλιν Ρόμπινσον, που έχει βραβευτεί με Πούλιτζερ για το βιβλίο «Γκίλιαντ: τόπος της μαρτυρίας». Λίγο αργότερα έφτασε στο κατάστημα και το νέο βιβλίο του βετεράνου των Monty Pythons Τζον Κλις, «So, anyway…».

Ο στόχος της Σούπερ Πέμπτης είναι η «συγχρονισμένη κυκλοφορία νέων βιβλίων, την καταλληλότερη περίοδο», λέει στα «ΝΕΑ» η υπεύθυνη του καταστήματος Σάρλοτ Σάβατζ. «Ετσι θα υπάρχει αρκετός χρόνος για τη δημοσίευση κριτικών, προτού καταλήξουν οι καταναλωτές στις αγορές των Χριστουγέννων».

Δεν ήταν η πρώτη Πέμπτη που αφιερώθηκε στις μαζικές εκδόσεις βιβλίων στην Αγγλία. Η ιδέα γεννήθηκε το 2008, από τον εκδότη της Οργάνωσης Βιβλιοπωλών Φίλιπ Τζόουνς και ύστερα από στατιστικές παρατηρήσεις που θέλουν συγκεκριμένα τις Πέμπτες του Οκτώβρη ως τις πιο παραγωγικές ημέρες για τα βιβλιοπωλεία στη χώρα του. Ακόμη κι αν ήταν ανεπίσημες, οι περασμένες Σούπερ Πέμπτες φαίνεται να έχουν αποδώσει καρπούς. Επειτα από την κατακόρυφη πτώση που κατέγραψαν οι πωλήσεις την τελευταία δεκαετία –το 2013 μειώθηκαν κατά 6,9%, ή αλλιώς κατά 98 εκατομμύρια στερλίνες –προβλέπεται να μείνουν φέτος, αν μη τι άλλο, στα ίδια επίπεδα.

Μολονότι την περυσινή ανεπίσημη Σούπερ Πέμπτη οι τίτλοι που εκδόθηκαν ξεπέρασαν τους χίλιους, ενώ οι συνολικές πωλήσεις συγκέντρωσαν 35 εκατομμύρια στερλίνες, η φετινή χρονιά προβλέπεται ακόμη πιο επιτυχής, καθώς ανέδειξε μία ακόμη σημαντική νίκη των βιβλιοπωλών: την πρωτοφανή συνεργασία των βρετανικών εκδοτικών οίκων. Οι εκδότες παραμέρισαν τις προτιμήσεις τους για συγκεκριμένους συγγραφείς και εντάχθηκαν στον αγώνα των βιβλιοπωλείων κατά του διαδικτυακού ανταγωνιστή τους. Στο πλευρό τους τάχθηκαν δυναμικά και μεγάλα ονόματα της λογοτεχνίας αλλά και η λογοτεχνική καμπάνια «Books are my bag», η οποία ενίσχυσε 1.800 βιβλιοπωλεία με 25.000 στερλίνες.

Τι σημαίνει αυτό για τα βιβλιοπωλεία; Διαφήμιση. «Αυτός ο αριθμός των νέων και προσδοκώμενων τίτλων δημιουργεί πολύ ντόρο και προσελκύει τους ανθρώπους στα βιβλιοπωλεία –το ιδανικό μέρος για να ανακαλύψεις κι άλλα βιβλία» δηλώνει στον βρετανικό Τύπο ο πρόεδρος της Οργάνωσης Βιβλιοπωλών Τιμ Ουόκερ, εκφράζοντας την ελπίδα να δώσει η Σούπερ Πέμπτη μια σημαντική ώθηση στα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία. Ωστόσο η διαφήμιση από μόνη της δεν θα αγγίξει αυτούς που καταφεύγουν στο Διαδίκτυο αναζητώντας βιβλία σε καλύτερες τιμές. «Ο μόνος τρόπος να ανταγωνιστούν οι βιβλιοπώλες και οι εκδότες το Διαδίκτυο είναι να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα» επισημαίνει η Σάβατζ. Πώς; «Να αντικαταστήσουν, για παράδειγμα, τα σκληρόδετα βιβλία με χαρτόδετα, δηλαδή φθηνότερα και ελαφρύτερα».

Η ελληνική αγορά βιβλίου μάλλον πρέπει να ξεπεράσει την κρίση, προτού ριχτεί στη μάχη με το Διαδίκτυο. Μια ελληνική μεγάλη Πέμπτη θα μπορούσε να είναι μια καλή αρχή.

Τελευταία Νέα