Μια πλατεία απέναντι στον Πούτιν

Η θερμοκρασία είναι σταθερή στους 10 – 12 βαθμούς Κελσίου υπό το μηδέν και ο παγωμένος ήλιος λαμπυρίζει πάνω στην κατάμεστη και χιονισμένη Πλατεία Ανεξαρτησίας. Ούτε η παραίτηση του ουκρανού πρωθυπουργού Μικόλα Αζάροφ χθες ούτε η ανάκληση των πρόσφατα εγκριθέντων νόμων περί απαγόρευσης των διαδηλώσεων –αμφότερες ύστατες προσπάθειες του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς να εκτονωθεί η πολιτική κρίση –αποτέλεσαν ισχυρά κίνητρα για να αποχωρήσουν (και να υποχωρήσουν) οι χιλιάδες διαδηλωτές που έχουν στρατοπεδεύσει στην καρδιά του Κιέβου. Στο άκουσμα των ευχάριστων εξελίξεων ζητωκραύγασαν μεν, αλλά δεν έφυγαν. Ούτε σκοπεύουν. «Στόχος μας δεν είναι να αλλάξει μόνο η κυβέρνηση αλλά και οι όροι του παιχνιδιού» τονίζει ο Βιτάλι Κλίτσκο, πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής πυγμαχίας και ένας εκ των τριών ηγετών της αντιπολίτευσης. Την ίδια ώρα, η Ουκρανία βρισκόταν στο επίκεντρο των συνομιλιών ανάμεσα στον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και στους δύο κορυφαίους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ενωσης Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και Χέρμαν βαν Ρομπάι, στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ – Ρωσίας στις Βρυξέλλες.

Δύο μήνες τώρα η Πλατεία Ανεξαρτησίας –ή απλώς «πλατεία» για τους ντόπιους –και η κεντρική λεωφόρος της ουκρανικής πρωτεύουσας έχουν πάρει τη μορφή πόλης μέσα στην πόλη. Ο παγωμένος αέρας γίνεται ένα με τη μυρωδιά του καμένου ξύλου από τις ξυλόσομπες που ζεσταίνουν τις πολύχρωμες σκηνές, αλλά και του φαγητού από την τεράστια υπαίθρια κουζίνα. Σούπα μπορς, μακαρόνια και κοτολέτες περιλαμβάνονται σχεδόν καθημερινά στο μενού των διαδηλωτών. Μία από τις μαγείρισσες, η Λιουντμίλα Αλεξάντροβνα, η οποία περιγράφει τον εαυτό της ως «ρωσόφωνη ουκρανή εθνικίστρια», κυνηγάει τους διαδηλωτές να φάνε –όπως η γιαγιά τα εγγόνια της, σχολιάζει ο Νιλ Μπάκλεϊ από τους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». Παραδίπλα, ένα αυτοσχέδιο φαρμακείο εφοδιάζει τους διαδηλωτές με όλα τα απαραίτητα: από αναλγητικά για τον πονοκέφαλο έως επιδέσμους για τους τραυματίες από τις συμπλοκές με την αστυνομία. Στον απόηχο της παραίτησης του Αζάροφ και της κυβέρνησής του, παρατηρητές του Κιέβου σχολίαζαν χθες ότι τα νέα δεδομένα –και κυρίως μια νέα κυβέρνηση –θα κάνουν τη Ρωσία να επανεξετάσει το σχέδιο διάσωσης της ουκρανικής οικονομίας που συμφωνήθηκε τον Δεκέμβριο. Ο ίδιος ο Πούτιν το αρνήθηκε κατηγορηματικά χθες, ενόσω η Standard & Poor’s υποβάθμιζε την Ουκρανία κατά μία βαθμίδα, από το B- στο CCC+, επικαλούμενη την πολιτική αστάθεια στη χώρα. «Η Μόσχα δεν έχει δεσμεύσει το συγκεκριμένο δάνειο με όρους και προϋποθέσεις» δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες, ερχόμενος σε αντίφαση με τον πρώτο αναπληρωτή πρωθυπουργό του, τον Ιγκόρ Σουβάλοφ, ο οποίος υπογράμμισε ότι η συμφωνία μπορεί να επανεξεταστεί εάν αλλάξουν οι προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης.