Απορίες

Ζούμε ημέρες δύσκολες, όπου οι συμβολικές και οι πραγματικές απώλειες μοιάζει να παίρνουν όλο και πιο πολύ χώρο στην καθημερινότητά μας. Ιδιαίτερα κατά τις χριστουγεννιάτικες εορτές οι ελλείψεις και τα κενά φαντάζουν μέσα μας όλο και μεγαλύτερα, όλο και πιο ισχυρά. Το πώς ο καθένας από εμάς, όμως, θα διανύσει επιτυχώς ή όχι τη μετάβαση στο νέο έτος είναι μια υποκειμενική για τον καθένα διαδικασία. Η επιτυχία εδώ ορίζεται ως η δυνατότητα να λειτουργείς στην καθημερινότητά σου, να εργάζεσαι, να αντλείς ικανοποίηση από τα πράγματα που κάνεις και να μπορείς να αγαπάς και να αγαπιέσαι από τους σημαντικούς Αλλους. Αυτό που μας επιτάσσει όμως η οικονομική κρίση, ιδιαίτερα στις πιο ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, είναι να μη σκεφτόμαστε γι’ αυτό που μας συμβαίνει αλλά να πέφτουμε τυφλά στην απελπισία. Αυτό θυμίζει την κατάθλιψη. Το μαύρο φίλτρο που σε κάνει να βλέπεις το ποτήρι μισοάδειο παρά μισογεμάτο. Εκεί η έννοια της ελπίδας είναι αυτή που κάνει τον καταθλιπτικό άνθρωπο να σταματά να προσπαθεί. Και εκεί έρχεται το τέλος. Το πώς θα σκεφτούμε λοιπόν για τη ζωή μας, παρά το πώς είναι η ζωή μας, παίζει κεντρικό ρόλο στο πώς θα νιώθουμε γι’ αυτήν κάθε μέρα. Και το νοητικό αυτό φίλτρο είναι η δυνατότητα υπέρβασης που ο καθένας μέσα του μπορεί να προσπαθήσει να επιστρατεύσει ως ψυχολογικό όπλο. «Σκέφτομαι άρα υπάρχω». Και η ελπίδα σιγά σιγά μπορεί να ξαναξυπνήσει. Η ελπίδα μας σήμερα θα ενισχυθεί από την κοντινή επικοινωνία με τους αγαπημένους μας ανθρώπους (οι ισχυροί δεσμοί άλλωστε είναι προστατευτικοί για την ψυχική και τη σωματική μας υγεία), την απομυθοποίηση της επιβαλλόμενης ως κανόνα ταύτισης των υλικών αξιών με την ευημερία, την αποδοχή και όχι την άρνηση των αντικειμενικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε και την προσπάθεια να βρίσκουμε χαρά και ικανοποίηση μέσα από μικρές καθημερινές χαρές.

Είμαι 8 μηνών έγκυος και ο σύζυγός μου, με τον οποίο παντρευτήκαμε πρόσφατα, μου ζήτησε διαζύγιο. Θέλει να φύγει μόλις γεννήσω. Νιώθω απελπισία στην ιδέα της εγκατάλειψης, ειδικά αυτή την περίοδο, και δεν θέλω να στενοχωρήσω τους γονείς μου.

Δεν θέλετε να στενοχωρήσετε τους γονείς σας, αλλά είναι σημαντικότερο πρωτίστως να μη στενοχωρηθείτε εσείς μέχρι να γεννήσετε. Η έγκυος γυναίκα χρειάζεται έναν υποστηρικτικό κύκλο για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις ψυχολογικές και στις σωματικές αλλαγές που βιώνει. Οι αλλαγές αυτές θα είναι πιο ορατές και καθοριστικές μετά τη γέννηση του μωρού και η μετάβαση στις αλλαγές αυτές δεν είναι μια αυτονόητη ψυχολογικά υπόθεση για όλες τις νέες μητέρες. Ο κίνδυνος εκδήλωσης επιλόχειας κατάθλιψης αυξάνεται όσο μειώνεται η αίσθηση υποστήριξης από το περιβάλλον της νέας μητέρας σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες όπως είναι οι ορμονικές αλλαγές, το πόσο ευάλωτη νιώθει μέσα της η ίδια, το αν έχει περάσει κατάθλιψη στο παρελθόν, αν το μωρό είναι πολύ ανήσυχο κ.λπ. Εάν εσείς ερμηνεύσετε μέσα σας τον χωρισμό αυτόν ως εγκατάλειψη και η εγκατάλειψη για εσάς και τη μέχρι τώρα ιστορία σας είναι μία ψυχολογικά φορτισμένη έννοια (συνδέεται δηλαδή με αντίστοιχους φόβους και βιώματα τους παρελθόντος) τότε ενδέχεται να νιώσετε μία έντονη ψυχολογική φόρτιση με την επικείμενη αλλαγή. Το ζήτημα όμως δεν είναι ο σύζυγός σας να μείνει στο σπίτι επειδή πρέπει να γίνει πατέρας αλλά γιατί το θέλει. Φαίνεται ότι μέσα του δεν ήταν απόλυτα ξεκάθαρες οι επιθυμίες του ως προς τους νέους ρόλους στους οποίους κλήθηκε να αντεπεξέλθει. Η αμφιθυμία του αυτή μπορεί σταδιακά μέσα στον χρόνο να βλάψει και εσάς και το μωρό σας. Η φυσική του παρουσία λοιπόν δεν είναι το ζήτημα, αλλά η δυνατότητά του να λειτουργήσει επαρκώς ως πατέρας και ως σύζυγος. Αφήστε τον να φύγει και βρείτε τα με τον εαυτό σας. Η νέα μάνα έχει και μια μεγάλη δύναμη μέσα της που τη βοηθά να επιβιώσει. Σκεφτείτε να μείνετε με τους γονείς σας για ένα διάστημα μέχρι να ανακτήσετε τις δυνάμεις σας –διώχνοντας κάθε υπόνοια ενοχής απέναντί τους –εφόσον εκείνοι μπορούν να φροντίσουν εσάς και το μωρό σας, να σας αγαπούν και να νιώθετε ασφάλεια μαζί τους.