Εκκληση προς την τουρκική ηγεσία να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για τη μετατροπή της Αγια-Σοφιάς, της μονής του Στουδίου και άλλων ορθόδοξων μνημείων σε τζαμιά, κάνει η Διεθνής Ομοσπονδία Βυζαντινών Σπουδών (στο προεδρείο της οποίας εκλεγμένος γραμματέας είναι ο έλληνας καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθανάσιος Μαρκόπουλος). Ο πρόεδρός της, αυστριακός καθηγητής Γιοχάνες Κόντερ, απευθύνει σχετική επιστολή προς τον τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν (φωτογραφία κάτω), τον πρόεδρο Αμπντουλάχ Γκιουλ, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς και τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού Ομέρ Τσελίκ.

Η επιστολή προς τον Ερντογάν έχει ως εξής: «Τα μέλη των περισσότερων από τριάντα εθνικών επιτροπών οι οποίες συνιστούν τη Διεθνή Ενωση Βυζαντινών Σπουδών (οργανισμός που εκπροσωπεί πολλές χιλιάδες βυζαντινολόγους – ιστορικούς, αρχαιολόγους, ιστορικούς της τέχνης και φιλολόγους, σε όλο τον κόσμο) έχουν με μεγάλη ανησυχία πληροφορηθεί τα διάφορα μέτρα που σχεδιάζονται ή εφαρμόζονται στην Τουρκική Δημοκρατία αναφορικά με τα ιστορικά μνημεία διεθνούς σημασίας, μέτρα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγάλες ζημιές ή ακόμα και την καταστροφή ορισμένων μνημείων. Αυτό επηρεάζει ιδιαίτερα κτίρια παγκοσμίως γνωστά στην Τουρκία, όπως οι πρώην εκκλησίες ή τα τζαμιά που ο ιδρυτής της Τουρκικής Δημοκρατίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ διέσωσε για τις επόμενες γενιές, διατηρώντας τα ως μουσεία.

Τα μουσεία της Αγια-Σοφιάς στη Νίκαια και την Τραπεζούντα είναι μνημεία που έχουν ήδη μετατραπεί σε τζαμιά, μια διαδικασία που επέτρεψε τη δομική παρέμβαση εις βάρος σημαντικών στοιχείων της τέχνης προηγούμενων περιόδων, με αποτέλεσμα τα μνημεία αυτά να χαθούν οριστικά ως τεκμήρια της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Η ίδια τύχη απειλεί τώρα την αρχιτεκτονική και την τέχνη ιστορικών μνημείων στην Κωνσταντινούπολη: το Ιμραχορ Ιλίας Μπέη τζαμί, το περίφημο μοναστηριακό σύμπλεγμα του Στουδίου, όπου σώζονται σε ερείπια σημαντικά τεκμήρια της ύστερης αρχαιότητας, της μεσαιωνικής και της νεότερης τέχνης και αρχιτεκτονικής, τώρα κινδυνεύει να καταστραφεί ως ιστορικό μνημείο λόγω ακατάλληλων ανακαινίσεων και της με σύγχρονους τρόπους ανοικοδόμησης· ενώ έχει ήδη γίνει μια εφαρμογή για τη μετατροπή του πιο διάσημου ιστορικού μνημείου της Κωνσταντινούπολης, της Αγια-Σοφιάς, σε τζαμί, με απρόβλεπτες συνέπειες για την αρχιτεκτονική ακεραιότητα και την κληρονομημένη πολιτιστική αξία αυτού του καλλιτεχνικού – ιστορικού θησαυρού (…) Παρακαλούμε, μην επιτρέψετε άλλη βλάβη ή και καταστροφή της δικής σας παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, και με αυτό τον τρόπο την κλοπή από την Τουρκική Δημοκρατία μερικών από τα πιο σημαντικά μνημεία του μεγάλου ιστορικού παρελθόντος της!».