Νέο φιλί της ζωής στα μπουκάρντο

Την κατσίκα των Πυρηναίων, που έχει εξαφανιστεί εδώ και 14 χρόνια, θα επιχειρήσουν να «αναστήσουν», για δεύτερη φορά, επιστήμονες στην Ισπανία. Η πρώτη φορά ήταν το 2003, όταν ομάδα ισπανών και γάλλων επιστημόνων κατάφερε, για πρώτη φορά στην Ιστορία, να επαναφέρει στη ζωή ένα εξαφανισμένο είδος, το οποίο όμως επιβίωσε μόνο για μερικά λεπτά.

Το ζώο ήταν ένα μπουκάρντο (Capra pyrenaica pyrenaica), υποείδος του ισπανικού ίβηκα. Για χιλιάδες χρόνια, ζούσε ψηλά στα Πυρηναία, το φυσικό όριο μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας. Λόγω των κυνηγών, όμως, ο πληθυσμός του μειώθηκε μέσα σε λίγους αιώνες.

Σύμφωνα με το «National Geographic», το 1989 οι ισπανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι έχουν απομείνει μόλις 12 ζώα. Επειτα από 10 χρόνια ζούσε μόνο ένα, η Σίλια. Ειδικοί παγίδεψαν το ζώο, πέρασαν στον λαιμό του ένα κολάρο με ραδιοπομπό και το άφησαν να επιστρέψει στο δάσος. Πριν το αφήσουν ελεύθερο οι επιστήμονες απέσπασαν δείγματα ιστών, τα οποία διατήρησαν σε υγρό άζωτο τα τελευταία 14 χρόνια, σε θερμοκρασία 196 βαθμών Κελσίου υπό το μηδέν.

Υστερα από εννέα μήνες η Σίλια σκοτώθηκε από πτώση δέντρου και το μπουκάρντο θεωρήθηκε πλέον εξαφανισμένο είδος. Το 2003 επιχείρησαν την πρώτη αναβίωση του είδους εγχύοντας πυρήνες από τα διατηρημένα κύτταρα της Σίλια σε ωάρια κατσίκας, από τα οποία είχε αφαιρεθεί το δικό τους DNA. Στη συνέχεια εναπόθεσαν τα ωάρια σε θηλυκά ζώα που ήταν υβρίδια μεταξύ ισπανικού ίβηκα και κατσίκας. Από τις 57 εναποθέσεις, επτά από τα θηλυκά αυτά ζώα κυοφόρησαν και ένα γέννησε. Ομως ο κλώνος της Σίλια πέθανε έπειτα από λίγα λεπτά από βλάβη στον πνεύμονα, όπως εξηγεί ο Αλμπέρτο Φερνάντες-Αρίας, βιολόγος από το Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογίας Τροφίμων στη Σαραγόσα, που συμμετείχε στο πρόγραμμα τότε.

Ο Φερνάντες-Αρίας είναι και πάλι στην ομάδα που θα επιχειρήσει την κλωνοποίηση του ζώου, σε συνεργασία με την κυνηγετική ομοσπονδία της Αραγωνίας, και προτιμά να μη δημιουργεί προσδοκίες. «Προς το παρόν δεν πρόκειται για πρόγραμμα αναβίωσης του μπουκάρντο. Θέλουμε απλώς να δούμε αν τα κύτταρα της Σίλια είναι ακόμα ζωντανά μετά την ψύξη τους, επί 14 χρόνια, σε υγρό άζωτο», λέει στο BBC.

Ταυτόχρονα με αυτή τη δουλειά στο εργαστήριο, θα προσπαθήσουν να κλωνοποιήσουν έμβρυα και να τα εμφυτεύσουν σε θηλυκές κατσίκες. «Με αυτή τη διαδικασία θα μπορούσαμε να κλωνοποιήσουμε ένα ή περισσότερα θηλυκά μπουκάρντο. Μόνο τότε μπορούμε να μιλάμε για πιθανή αναβίωση του είδους», εξηγεί ο επιστήμονας, ο οποίος ηγείται της Υπηρεσίας Θήρας, Πανίδας, Αλιείας και Υδροβιότοπων της Αραγωνίας.