Είχα τη μεγάλη τύχη να βρίσκομαι ανάμεσα στο πλήθος, στην Ουάσιγκτον, όταν ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ εκφώνησε στις 28 Αυγούστου 1963 τον θρυλικό λόγο «Εχω ένα όνειρο». Ημουν 20 ετών και μόλις είχα τελειώσει το λύκειο. Ηταν ακριβώς λίγες εβδομάδες προτού αρχίσω τις οικονομικές μου σπουδές μου στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης.

Η ομιλία μού γέννησε πολλά συναισθήματα. Αν και ήμουν νέος και προστατευμένος, ήμουν κομμάτι μιας γενιάς η οποία είδε την αδικία που είχε κληρονομήσει από το παρελθόν και αφοσιώθηκε στο να διορθώσει αυτά τα λάθη. Γεννημένος μέσα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, προήλθα από μία εποχή κατά την οποία αθόρυβες μεν, πλην όμως αλάνθαστες, αλλαγές διαπερνούσαν την αμερικανική κοινωνία.

Σε εκείνον τον παράξενο κόσμο των οικονομικών, η ανεργία (εάν υπήρχε) ήταν υπαιτιότητα των εργαζομένων. Οπως και πολλοί άλλοι που κάνουν αναδρομή στα τελευταία 50 χρόνια, δεν μπορώ να μην επιμείνω στο χάσμα ανάμεσα στις τότε προσδοκίες και στο τι έχουμε επιτύχει.

Είναι γεγονός πως ένας «γυάλινος τείχος» έχει σπάσει: έχουμε έναν αφροαμερικανό Πρόεδρο. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ όμως είχε συνειδητοποιήσει ότι η μάχη για κοινωνική δικαιοσύνη έπρεπε να διεξαχθεί σε πολλούς τομείς. Δεν ήταν μια μάχη μόνο κατά του φυλετικού διαχωρισμού και των διακρίσεων, αλλά και για μεγαλύτερη οικονομική ισότητα και δικαιοσύνη για όλους τους Αμερικανούς.

Φέτος έκλεισα τα 70 μου. Μεγάλο μέρος της μελέτης και της δημόσιας υπηρεσίας μου τις τελευταίες δεκαετίες είναι αφιερωμένο στη μείωση της φτώχειας και της ανισότητας. Ελπίζω να ανταποκρίθηκα στο κάλεσμα που απηύθυνε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ μισό αιώνα πριν.

Είχε δίκιο ότι αυτοί οι επίμονοι διαχωρισμοί είναι ένα μόρφωμα στην κοινωνία μας, υπονομεύοντας τη δημοκρατία και αποδυναμώνοντας την οικονομία. Το μήνυμά του ήταν ότι οι αδικίες του παρελθόντος δεν ήταν αναπόφευκτες. Γνώριζε όμως επίσης ότι το να ονειρεύεσαι δεν είναι αρκετό.

Ο Τζόζεφ Στίγκλιτς είναι νομπελίστας Οικονομίας