Στην εποχή της οικονομικής κρίσης, το αυτοκίνητο έχει γίνει ξανά είδος πολυτελείας: τα πανάκριβα τέλη κυκλοφορίας, η τσουχτερή τιμή της βενζίνης και το κόστος του σέρβις έχουν κάνει πολλούς να παρκάρουν το Ι.Χ. τους επ’ αόριστον, να παραδώσουν τις πινακίδες και να στραφούν στα μέσα μαζικής μεταφοράς.

Υπάρχει άραγε τρόπος να χρησιμοποιεί κανείς Ι.Χ. ξοδεύοντας τα μισά από αυτά που πληρώνει τώρα;

Υπάρχει και, μάλιστα, έρχεται από… τη Γερμανία. Πώς θα σας φαινόταν αν μπορούσατε να έχετε ανά πάσα στιγμή διαθέσιμο ένα αυτοκίνητο το οποίο θα σας μεταφέρει στον προορισμό σας και όταν δεν το χρειάζεστε θα το αφήνετε για να το πάρει ο… επόμενος;

Δεν είναι φαντασία, αλλά πραγματικότητα: ονομάζεται car sharing (στα ελληνικά αποδίδεται ως κοινή χρήση αυτοκινήτου) και πρόκειται για ένα πρωτοποριακό σύστημα ενοικίασης αυτοκινήτων το οποίο κάνει θραύση στο Βερολίνο.

Η καινοτομία του car sharing έγκειται στο γεγονός ότι ο οδηγός δεν χρειάζεται να επιστρέψει το όχημα εκεί που το πήρε.

Ακολουθώντας το πρότυπο του… video on demand, οι εμπνευστές του εγχειρήματος συνέλαβαν την ιδέα του «mobility on demand» (μετακίνηση κατά παραγγελία): δημιούργησαν ένα δίκτυο σταθμών, διασπαρμένων σε διάφορα σημεία της πόλης, στους οποίους είναι σταθμευμένα δεκάδες αυτοκίνητα που ο καθένας μπορεί να νοικιάσει για όσο χρόνο επιθυμεί.

Ο οδηγός παίρνει το όχημα και το αφήνει αργότερα σε έναν άλλον σταθμό που βρίσκεται κοντά στον προορισμό του. Κάτι αντίστοιχο γίνεται εδώ και χρόνια με τα ποδήλατα σε πόλεις όπως η Βοστώνη, το Παρίσι και το Λονδίνο.

Στο Βερολίνο, το car sharing αποτελεί μέρος της καθημερινότητας δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων. Ενας από αυτούς είναι ο επιχειρηματίας Μαρκ Κλεμάνς, ο οποίος εδώ και ενάμιση χρόνο δεν έχει αυτοκίνητο. Οπως είπε στους «Νιου Γιορκ Τάιμς», κάθε πρωί που ξεκινά για τη δουλειά του ελέγχει το κινητό του για να δει πού βρίσκεται το αυτοκίνητο της αρεσκείας του. Αφού το εντοπίσει, το παίρνει και πάει στο γραφείο του. Οταν φτάσει στον προορισμό του, το παρκάρει στον δρόμο και το αφήνει για τον επόμενο!
Οι πιο δημοφιλείς εταιρείες car sharing είναι η DriveNow και η Car2Go, οι οποίες δίνουν στους πελάτες τους τη δυνατότητα να εντοπίζουν τα πλησιέστερα αυτοκίνητα μέσω εφαρμογών στο κινητό τους τηλέφωνο.

«Μεγαλώσαμε έχοντας τα πάντα. Οι γονείς μας είχαν δύο αυτοκίνητα. Αλλά τώρα τα πράγματα στην οικονομία έχουν αλλάξει», λέει ο Μίκαελ Φίσερ, εκπρόσωπος της DriveNow.

Οι περισσότερες εταιρείες απαιτούν από τους πελάτες να παραλαμβάνουν τα οχήματα από ένα συγκεκριμένο σημείο, να προπληρώνουν τη χρήση τους και να τα επιστρέφουν στην ίδια θέση.

Τo Βερολίνο, όμως, έχει φέρει επανάσταση στον τομέα της κοινής χρήσης οχημάτων, εφαρμόζοντας ένα ιδιαιτέρως φιλικό προς τον οδηγό σύστημα: ο πελάτης παίρνει το αυτοκίνητο από ένα σημείο που βρίσκεται κοντά του και το αφήνει όπου θέλει χωρίς να έχει την υποχρέωση να το επιστρέψει στην αρχική του θέση.

Οι υπηρεσίες μονής διαδρομής (one-way), όπως ονομάζονται, χρησιμοποιούν GPS και εφαρμογές για smartphones επιτρέποντας στους χρήστες να εντοπίζουν τα αυτοκίνητα που θέλουν να χρησιμοποιήσουν κάνοντας αναζήτηση ακόμη και βάσει μοντέλου.

Τα οχήματα είναι σταθμευμένα στους δρόμους της πόλης και οι πελάτες επιλέγουν αυτά που βρίσκονται πιο κοντά τους. Μάλιστα, χρεώνονται μόνο για τον χρόνο που ξοδεύουν κατά την οδήγηση, καθώς η φιλοσοφία αυτών των υπηρεσιών είναι ότι πρέπει να κοστίζουν λιγότερο από μια κούρσα με ταξί.

Η DriveNow χρεώνει 0,24-0,34 ευρώ ανά λεπτό χρήσης των οχημάτων και η Car2Go 0,20-0,29 ευρώ ανά λεπτό. Οι εταιρείες κοινής χρήσης αυτοκινήτων στη Γερμανία ιδρύθηκαν μόλις πριν από δύο χρόνια. Σήμερα αριθμούν περίπου 183.000 πελάτες σε όλη τη χώρα.

Η Car2Go έχει 400.000 μέλη σε όλον τον κόσμο. Δραστηριοποιείται σε επτά γερμανικές πόλεις (μόνο στο Βερολίνο διαθέτει 1.200 αυτοκίνητα), σε επτά πόλεις των ΗΠΑ, σε τέσσερις πόλεις του Καναδά και, επίσης, στο Λονδίνο, το Μπέρμιγχαμ, το Αμστερνταμ και τη Βιέννη. Η DriveNow δραστηριοποιείται στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ και σε τέσσερις πόλεις της Γερμανίας, διαθέτοντας 700 αυτοκίνητα στο Βερολίνο.

Πώς λειτουργεί. Για να χρησιμοποιήσει κάποιος τις υπηρεσίες του car sharing πρέπει να γίνει συνδρομητής σε μια από τις εταιρείες που τις προσφέρουν και να παραλάβει την ειδική κάρτα μέλους. Για να ανοίξει το όχημα που θέλει να χρησιμοποιήσει, τοποθετεί την κάρτα μπροστά στον ψηφιακό αναγνώστη που βρίσκεται στο παρμπρίζ. Στη συνέχεια, πληκτρολογεί τον αριθμό PIN στην ψηφιακή οθόνη του ταμπλό και θέτει σε λειτουργία το αυτοκίνητο με το κλειδί που βρίσκεται στο ντουλαπάκι. Οταν φτάσει στον προορισμό του, κλειδώνει το αυτοκίνητο ακολουθώντας τις οδηγίες που εμφανίζονται στο ταμπλό.

Αυτοκινητοβιομηχανίες

Πίσω από τις δύο εταιρείες βρίσκονται δύο από τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες της Γερμανίας: η DriveNow είναι μια κοινοπραξία της BMW και της εταιρείας ενοικίασης αυτοκινήτων Sixt και η Car2Go είναι θυγατρική της Daimler (Mercedes, Smart κ.ά.).