Πόλεμος έχει ξεσπάσει μεταξύ των δανειστών της χώρας μας μετά την Εκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην οποία αναγνωρίζει ότι επέβαλε υπερβολική λιτότητα στην Ελλάδα, επιρρίπτοντας ταυτόχρονα ευθύνες για αυτό στην Κομισιόν και στις μεγάλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Μετά τον σάλο που δημιουργήθηκε σε όλον τον κόσμο από τις παραδοχές της 50σέλιδης Εκθεσης, η Κομισιόν προχώρησε σε αντεπίθεση ανακοινώνοντας ότι «διαφωνεί θεμελιωδώς» με τις απόψεις του ΔΝΤ και ιδιαίτερα με τις εκτιμήσεις του Ταμείου ότι η Ελλάδα θα βρισκόταν σε πολύ καλύτερη θέση σήμερα εάν είχε προχωρήσει σε κούρεμα χρέους νωρίτερα από τον Μάιο του 2012.

Αντιδράσεις υπήρξαν, επίσης, αν και σε πιο συγκαταβατικούς τόνους, από το Βερολίνο όπου σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών υπεραμύνθηκε των αποφάσεων της κυβέρνησης Μέρκελ υποστηρίζοντας ότι οι όροι για τη χορήγηση βοήθειας ήταν σωστοί. Η Γερμανία θεωρεί ότι τα αίτια των προβλημάτων της χώρας μας βρίσκονται στις οικονομικές παραλείψεις πολλών ετών, αν και αναγνώρισε πως «ενδεχομένως να υπήρχαν υπερβολικές προσδοκίες από την Ελλάδα» και «έκτοτε όλοι μάθαμε πολλά».

Παρέμβαση για το θέμα έκανε και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, ο οποίος αρνήθηκε να παραδεχθεί ότι η ΕΚΤ έκανε λάθη στον χειρισμό της παροχής βοήθειας προς την Ελλάδα το 2010.

ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗ. Από την πλευρά του το ΔΝΤ προσπάθησε να ρίξει τους τόνους. Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης που έκανε από την Ουάσιγκτον ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις υποστήριξε ότι η έκθεση αξιολόγησης αφορούσε το πρώτο πρόγραμμα της Ελλάδας και όχι αυτό που εφαρμόζεται από το 2012 και μετά. Απέφυγε μάλιστα να αναφερθεί συγκεκριμένα στην αντίδραση της Κομισιόν, λέγοντας ωστόσο ότι είναι καθήκον του κάθε οργανισμού να κάνει την αποτίμησή του. Αναφορικά με τις διαφωνίες στους κόλπους της τρόικας, οι οποίες περιγράφονται στην Εκθεση, περιορίστηκε να δηλώσει ότι τα μέλη της τρόικας συνεργάζονται και θα συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά.

«ΠΡΩΤΟΓΝΩΡΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε χθες ότι δεν συμμερίζεται τις εκτιμήσεις στελεχών του ΔΝΤ περί «σοβαρών λαθών» της τρόικας στην κατάρτιση και στην εφαρμογή του ελληνικού οικονομικού προγράμματος. Ταυτόχρονα όμως ο Σάιμον Ο’ Κόνορ, εκπρόσωπος του επιτρόπου Ολι Ρεν, μιλώντας χθες στις Βρυξέλλες προς τους εκπροσώπους του Τύπου αναγνώρισε ότι η διάσωση της Ελλάδας ήταν μια «πρωτόγνωρη εμπειρία» και άφησε να εννοηθεί ότι, όπως συχνά συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, τα λάθη είναι αναπόφευκτα.

Ειδικότερα, ο Σάιμον Ο’ Κόνορ υπογράμμισε ότι η Επιτροπή διαφωνεί σε δύο βασικά σημεία με το ΔΝΤ: Πρώτον, διαφωνεί με τη διαπίστωση του Ταμείου ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το 2010 ήταν εφικτή και επιθυμητή. Οπως υποστήριξε ο κ. Ο’ Κόνορ, η Εκθεση του ΔΝΤ αγνοεί τον αλληλένδετο χαρακτήρα των οικονομιών της ευρωζώνης και το γεγονός ότι η αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους θα είχε διαστάσεις συστημικού χαρακτήρα. Δεύτερον, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ολι Ρεν, η Επιτροπή διαφωνεί ριζικά με τη διαπίστωση ότι δεν έγιναν αρκετά για να εντοπιστούν διαρθρωτικά μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα στην Ελλάδα. «Θεωρούμε ότι αυτό είναι λάθος και αβάσιμο. Η Επιτροπή υπήρξε κινητήρια δύναμη ώστε να δοθεί βάρος στο πρόγραμμα και στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», σημείωσε ο εκπρόσωπος του Ολι Ρεν. Στη συνέχεια, ο κ. Ο’ Κόνορ τόνισε ότι σήμερα το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων είναι στη σωστή τροχιά και υπάρχουν σημαντικά στοιχεία σταθεροποίησης.

«Ολοι μάθαμε έκτοτε πολλά», ανέφερε στην ανακοίνωσή του για την Εκθεση του ΔΝΤ το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών και παραδέχεται ότι με το πρώτο πρόγραμμα «ενδεχομένως να υπήρχαν υπερβολικές προσδοκίες από την Ελλάδα». Ωστόσο δεν αμφισβητούνται οι βασικές επιλογές του προγράμματος, καθώς θεωρεί ότι τα αίτια των προβλημάτων της Ελλάδας βρίσκονται στις οικονομικές παραλείψεις πολλών ετών. «Η συνεχής καθυστέρηση στην υλοποίηση των όρων του προγράμματος κυρίως στις προβλεπόμενες δομικές μεταρρυθμίσεις είναι σίγουρα μία βασική αιτία για το γεγονός ότι πολύ γρήγορα υπήρξε ανάγκη ενός δεύτερου προγράμματος», αναφέρουν παράγοντες του υπουργείου. Σε αντίθεση με το πρώτο πακέτο, στην περίπτωση του δεύτερου προγράμματος η Γερμανία επέμεινε εγκαίρως «να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στη ρίζα τους». Επίσης, το Βερολίνο τάχθηκε γρηγορότερα από ό,τι άλλοι υπέρ της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Αλλά κατά βάση είναι σωστή η βασική αρχή διασύνδεσης της αλληλεγγύης με όρους και προϋποθέσεις για τη χορήγηση της βοήθειας, λέει το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών.

ΚΟΝΤΡΕΣ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ. Η Εκθεση του ΔΝΤ έγινε επίσης θέμα εσωτερικής πολιτικής αντιπαράθεσης στη Γερμανία ενόψει των επερχόμενων εκλογών. Οι Σοσιαλδημοκράτες απαίτησαν από τη Μέρκελ να διευκρινίσει πριν από τις εκλογές αν υπάρχει κίνδυνος να χάσει η Γερμανία από κρατικά δάνεια, τα οποία έχει χορηγήσει στην Αθήνα, μετά τη δημοσιοποίηση των εκτιμήσεων του ΔΝΤ ότι η Ελλάδα μπορεί να χρειαστεί σύντομα περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους –ίσως και μέσα στο 2014.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι χαρακτήρισε ουσιαστικά… στερνή γνώση την αυτοκριτική του ΔΝΤ. Οπως είπε, «συχνά τα «mea culpa» είναι λάθος ιστορικής προβολής. Δεν μπορεί κανείς να κρίνει γεγονότα που έγιναν χθες με τη σημερινή σκοπιά. Είναι πολύ δύσκολο να γίνεται κριτική για γεγονότα που συνέβησαν πριν από τέσσερα χρόνια». Ο πρόεδρος της ΕΚΤ πιστεύει ότι η Ελλάδα πέτυχε μια εκπληκτική προσαρμογή. Πρέπει να αναγνωριστεί η πρόοδος που συντελέστηκε, η οποία ήταν αδιανόητη πριν από τέσσερα χρόνια, όπως είπε.