υναίκες των πολέμων, κορίτσια του Τζέιμς Μποντ, γυναίκες σκληρές, δυναμικές, καλλονές, θυμωμένες, καλόγριες, πανκ, πόρνες, πολιτικές κρατούμενες, εξορισμένες, δημιουργοί, παρήλασαν στις ταινίες του φεστιβάλ και μόρφωσαν από τις οθόνες τη γυναίκα της υπό διαμόρφωση νέας εποχής.

«Σώθηκα από μια ισχυρή γυναίκα. Οι γυναίκες συνήθως είναι πιο δυνατές, διαθέτουν λογική και ζουν τη στιγμή», έλεγε ο Ακι Καουρισμάκι, ο φινλανδός σκηνοθέτης του βραβευμένου «Λιμανιού της Χάβρης».

«Θέλω να αναδεικνύω δυσλειτουργικές πτυχές της κοινωνίας όπως η βία και η επιθετικότητα, όπου οι γυναίκες είναι πολύ πιο ευάλωτες», είπε ο Κριστιάν Μουνγκίου, ρουμάνος σκηνοθέτης (η ταινία του «Πίσω από τους λόφους» με πρωταγωνίστριες δύο παιδικές φίλες που αναζητούν λύσεις ζωής ανάμεσα στο παλιό και το νέο της Ρουμανίας, έλαβε το βραβείο σεναρίου, οι πρωταγωνίστριές του εξ ημισείας βραβείο γυναικείου ρόλου στις Κάννες και στη Θεσσαλονίκη βραβείο Κοινού). Τι λένε όμως οι ίδιες οι γυναίκες του φεστιβάλ;

BOND GIRL. «Η ομορφιά ανοίγει αλλά και κλείνει πόρτες. Ετυχε να με επιλέξουν για την εμφάνισή μου, αλλά και να με απορρίψουν λέγοντάς μου πως «δεν μας κάνεις γιατί θέλουμε κανονικές γυναίκες κι εσύ θυμίζεις φιναλίστ καλλιστείων»», λέει η 25χρονη Τόνια Σωτηροπούλου, η Ελληνίδα που ανέλαβε ρόλο κοριτσιού του Τζέιμς Μποντ στο «Skyfall», κερδίζοντάς τον ανάμεσα από δεκάδες καλλονές.

Ψύχραιμη –μάλλον εξασκημένη από την «Ψυχραιμία», την ομότιτλη ταινία του Νίκου Περάκη όπου πρωτοέπαιξε, σπουδάστρια ακόμη της δραματικής σχολής του Γιώργου Κιμούλη –η Τόνια Σωτηροπούλου βρέθηκε στο φεστιβάλ ως πρωταγωνίστρια του θρίλερ «Berberian Sound Studio» του Πίτερ Στρίκλαντ, δίπλα στον πολυβραβευμένο Βρετανό Τόμπι Τζόουνς.

«Με ρωτούσε στη διάρκεια των γυρισμάτων ο Τόμπι, «είσαι καλά; Εχεις να πληρώσεις το νοίκι σου εδώ, στο Λονδίνο; Οι γονείς σου είναι στον δρόμο εκεί, στην Ελλάδα της κρίσης;»», λέει στα «ΝΕΑ», στο περιθώριο του φεστιβάλ, και χαμογελά. Θέλει να κάνει ταινίες και επιμένει: «Δεν είμαι σταρ. Στο Λονδίνο παλεύω να βγάλω το νοίκι μου. Στην αρχή ήμουν θυμωμένη με όλα αυτά που συμβαίνουν στην Ελλάδα, όταν σκότωσαν τον Γρηγορόπουλο. Ημασταν οικογενειακοί φίλοι με τον Αλέξη, έτρεχα στις διαδηλώσεις στο Βερολίνο όπου βρισκόμουν».

Δεν προλαβαίνω να κάνω ερωτήσεις. Εχει την ορμή των νιάτων της, της ομορφιάς της. «Ξέρω ότι η ομορφιά είναι αναλώσιμη», λέει, «αλλά εγώ θα επιμείνω. Θέλω να παίρνω ρόλους. Θέλω πολύ να κάνω μια ταινία με τον Γούντι Αλεν. Στην Ελλάδα».

ΙΡΑΝΗ ΜΟΝΙΚΑ. Η 48χρονη Μόνικα Μπελούτσι δεν ήρθε στη Θεσσαλονίκη. Ηταν όμως από τα ηχηρά ονόματα του φεστιβάλ καθώς συμμετείχε στη βραβευμένη –στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν –ταινία του κουρδικής καταγωγής 43χρονού ιρανού σκηνοθέτη Μπαχμάν Κομπαντί, «Η εποχή του ρινόκερου». Υποδύεται μια ιρανή χήρα (στα 30 της αλλά και στα 60 της), έμαθε ακόμα και φαρσί (την ιρανική γλώσσα) και δέχτηκε να στραπατσάρει την εικόνα της καλλονής: με μπούρκα, κινείται ταλαιπωρημένη στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης, όπου γυρίστηκε από τον εξόριστο από το Ιράν Κομπαντί η ταινία.

ΕΔΩ ΣΑΡΑΓΕΒΟ. Η Μάγια Μίλος, 29 ετών, από το Βελιγράδι, σκηνοθέτις της ταινίας «Στιγμιότυπο» (προβλήθηκε στο τμήμα «Ματιές στα Βαλκάνια») παρακολούθησε μεθοδικά τη μεταπολεμική ζωή στο Σαράγεβο μέσα από τα μάτια της 16χρονης Γιάσνα. Ο πατέρας της πεθαίνει, η μητέρα της έχει χάσει το κουράγιο της και η Γιάσνα, απογοητευμένη από την άχαρη ζωή της, νιώθει θυμό για τους πάντες γύρω της, στον κόσμο του σεξ, των ναρκωτικών και της ξέφρενης διασκέδασης, τον οποίο καταγράφει ανελλιπώς με το κινητό της τηλέφωνο.

«Στις σύγχρονες κοινωνίες έχουμε πολλά ταμπού για το συναίσθημα. Για χάρη της πολιτικής ορθότητας χρειαζόμαστε διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στο καλό και στο κακό, αλλά όταν πρόκειται για συναισθήματα είναι πολύ δύσκολο να τις ορίσεις», είπε στα «ΝΕΑ».

«Η νέα γενιά μεγάλωσε σε αυτό το περιβάλλον και έχει επηρεαστεί ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται. Την αγάπη, την τρυφερότητα και τη συμπόνια που νιώθουν, την εκφράζουν με τόση σκληρότητα ώστε οδηγούμαστε να πιστέψουμε ότι είναι εντελώς αναίσθητοι».