Βαριά σκιά στα έσοδα του προϋπολογισμού ρίχνει η ολοένα βαθύτερη ύφεση της ελληνικής οικονομίας επιτείνοντας τον φαύλο κύκλο των δημοσιονομικών αστοχιών, οι οποίες πυροδοτούνται από λανθασμένες εκτιμήσεις για την πορεία των φορολογικών εισπράξεων στην κινούμενη άμμο της οικονομικής δραστηριότητας. Τα πρώτα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών δείχνουν ότι ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων θα είναι εφέτος κατά 700 εκατ. ευρώ χαμηλότερος σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, την ώρα που οι εκτιμήσεις για το μέγεθος της εφετινής ύφεσης αναθεωρούνται κάθε μήνα που περνά προς το χειρότερο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας στην τελευταία συνεδρίαση του Eurorgoup ενημέρωσε τους ομολόγους του ότι εφέτος η ύφεση θα είναι τουλάχιστον 6,5% – υπερδιπλάσια της αρχικής πρόβλεψης 2,8% που είχε συμφωνηθεί με την τρόικα και είχε αποτυπωθεί στον προϋπολογισμό. Υπάρχουν μάλιστα και εκτιμήσεις που ανεβάζουν την ύφεση ακόμη και στο 7%, όσο δηλαδή ήταν και πέρυσι. Συνολικά, την τελευταία πενταετία έχει χαθεί το ένα πέμπτο του ελληνικού ΑΕΠ, με τη σωρευτική ύφεση να ξεπερνά το 20%.

Η βαθιά ύφεση και οι επιπτώσεις της τόσο στα κρατικά έσοδα όσο και στον κοινωνικό ιστό (ανεργία στο 22,5% του εργατικού δυναμικού) θα αποτελέσουν το βασικότερο επιχείρημα της ελληνικής πλευράς στις επικείμενες διαπραγματεύσεις με την τρόικα, προκειμένου να πειστούν οι διεθνείς πιστωτές αφενός ότι είναι εκ των πραγμάτων ανέφικτος ο στόχος για μείωση του ελλείμματος στο 6,7% του ΑΕΠ εφέτος, όπως προβλέπει το Μνημόνιο, και επομένως συνολικά το πρόγραμμα χρειάζεται επιμήκυνση, αφετέρου ότι θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα σταδιακής μείωσης των φορολογικών επιβαρύνσεων για να πάρει ανάσα η οικονομία.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ. Στο χαρτί της ύφεσης άλλωστε ποντάρει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προκειμένου να «σώσει» τα ειδικά μισθολόγια ή τουλάχιστον να περιορίσει το μέγεθος των περικοπών στις αποδοχές πανεπιστημιακών, δικαστικών, γιατρών του ΕΣΥ, διπλωματικών υπαλλήλων και αρχιερέων από το αρχικά προβλεπόμενο 12% σε μέσα επίπεδα. Το επιχείρημα δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι νέες οριζόντιες μειώσεις αποδοχών θα περιορίσουν περαιτέρω την κατανάλωση και θα δώσουν τη χαριστική βολή στις όποιες προοπτικές σταδιακής ανάκαμψης της οικονομίας.

Η πτώση της κατανάλωσης πέρυσι ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη. Οπως προκύπτει από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των επιχειρήσεων, ο τζίρος τους μειώθηκε κατά 7 δισ. ευρώ (από τα 265 δισ. ευρώ το 2010 στα 158 δισ. ευρώ το 2011), τα κέρδη μειώθηκαν κατά περίπου 2 δισ. ευρώ (από τα 13,7 στα 11,850 δισ.) και οι ζημιές αυξήθηκαν κατά περίπου 4 δισ. ευρώ (από τα 14,1 δισ. στα 18,3 δισ. ευρώ). Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την υποβολή 233.915 δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων, με το πλήθος των δηλώσεων να είναι χαμηλότερο κατά περίπου 8.500 σε σχέση με πέρυσι. Χιλιάδες επιχειρήσεις δεν υπέβαλαν δήλωση υπό τον φόβο των νέων φόρων και αναζητούνται τώρα από τις εφορίες.

ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ. Τα στοιχεία αυτά έχουν σημάνει συναγερμό στο υπουργείο Οικονομικών, η ηγεσία του οποίου αναμένει με αγωνία τα δεδομένα από την υποβολή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος των φυσικών προσώπων που ολοκληρώνεται στο τέλος του μήνα.

Σαφές είναι σε κάθε περίπτωση, πάντως, ότι περιθώριο επιβολής νέων φόρων ή αύξησης των υφισταμένων δεν υπάρχει και συνολικά η προσαρμογή των επόμενων ετών θα πρέπει να γίνει στη βάση των περικοπών δαπανών και της πάταξης της φοροδιαφυγής.

Σήμερα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας θα έχει κύκλο επαφών σχεδόν με το σύνολο των υπουργών της κυβέρνησης, από τους οποίους θα ζητήσει συγκεκριμένες προτάσεις για μείωση των δαπανών στα υπουργεία τους. Οι προτάσεις των υπουργών, σε συνδυασμό με αυτές που περιλαμβάνονται στη μελέτη του ΚΕΠΕ, θα αποτελέσουν τη βάση των εισηγήσεων του οικονομικού επιτελείου προς τους πολιτικούς αρχηγούς που στηρίζουν την κυβέρνηση κατά τη συνάντηση του κ. Στουρνάρα με τους κ.κ. Σαμαρά, Βενιζέλο και Κουβέλη την προσεχή Τετάρτη.

Τελευταία Νέα