Μείωση κατά 0,25% στο επιτόκιο του ευρώ ανακοίνωσε χθες ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράγκι, δίνοντας ανάσα σε εκατομμύρια νοικοκυριά που έχουν στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο. Πρόκειται για μια κίνηση-δώρο προς τους δανειολήπτες που έρχεται να προστεθεί στις δύο μειώσεις επιτοκίων που ήδη έχει κάνει η ΕΚΤ (με επικεφαλής τον Ντράγκι) από τα τέλη του 2011, με αποτέλεσμα σήμερα το επιτόκιο του ευρώ να έχει πέσει στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 0,75% από 1,5% που ήταν τότε.

Ταυτόχρονα με την ΕΚΤ σε μείωση των επιτοκίων προχώρησε χθες η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας, ενώ η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας ανακοίνωσε μέτρα ποσοστικής χαλάρωσης σε μια τριπλή παρέμβαση προκειμένου να ενισχυθεί η ασθμαίνουσα παγκόσμια ανάπτυξη. Ο κινέζος κεντρικός τραπεζίτης μείωσε για δεύτερη φορά εφέτος τα επιτόκια του γουάν, σε μια προσπάθεια να δώσει «καύσιμο» στην κινεζική ανάπτυξη, η οποία το τελευταίο διάστημα έχει χάσει αρκετή από τη δυναμική της. Το ετήσιο επιτόκιο δανεισμού για το κινεζικό νόμισμα διαμορφώνεται πλέον στο 6% και αυτό των καταθέσεων στο 3%. Η Τράπεζα της Αγγλίας από την πλευρά της διατήρησε μεν αμετάβλητα τα επιτόκια της στερλίνας στο 0,5%, όμως πήρε την απόφαση να «κόψει χρήμα» αξίας 50 δισ. στερλινών (περίπου 62,5 δισ. ευρώ) για να τονώσει την οικονομία της χώρας μέσω μέτρων ποιοτικής χαλάρωσης.

Εντούτοις, παρά τις κινήσεις αυτές, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζα Μάριο Ντράγκι εξέφρασε την ανησυχία του για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας.

Μιλώντας στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου, μετά την ανακοίνωση της μείωσης των επιτοκίων, ο κορυφαίος τραπεζίτης της ευρωζώνης τόνισε ότι «η οικονομική ανάπτυξη παραμένει ασθενής, με την αυξημένη αβεβαιότητα να επηρεάζει την εμπιστοσύνη».

Με αυτά τα δεδομένα, μια μερίδα αναλυτών εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει και σε νέα μείωση των επιτοκίων ακόμη και εντός του 2012, καθώς η ανάπτυξη στην ευρωζώνη αποτελεί πλέον βασική της προτεραιότητα. Ο επικεφαλής της χθες δεν έδωσε σαφές σήμα για κάτι τέτοιο, ούτε όμως και απέκλεισε το ενδεχόμενο.

Πάντως, ο κ. Ντράγκι ξεκαθάρισε ότι η παρέμβαση των τριών κεντρικών τραπεζών δεν ήταν συντονισμένη, όμως μεταξύ των διεθνών αναλυτών υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι ο φόβος της παγκόσμιας ύφεσης έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ταυτόχρονη ανακοίνωση των μέτρων.

ΜΗΔΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ. Παράλληλα, η ΕΚΤ μηδένισε τα επιτόκια που δίνει στις εμπορικές τράπεζες που «παρκάρουν» χρήματα σε αυτήν, επιδιώκοντας να λειτουργήσει αποτρεπτικά σε όσους αναζητούν «ασφαλή λιμένα» για την πλεονάζουσα ρευστότητά τους. Μάλιστα, δεν απέκλεισε και αρνητικά επιτόκια για αυτή την περίπτωση, ουσιαστικά τιμωρώντας τις τράπεζες που ακολουθούν αυτή την πρακτική.

Ωφελημένοι από τη μείωση των επιτοκίων βγαίνουν πάντως οι εκατομμύρια έλληνες δανειολήπτες με χρέη που υπολογίζονται με κυμαινόμενο επιτόκιο. Σε απόλυτες τιμές, μόνο από τη χθεσινή μείωση για ένα μέσο 20ετές στεγαστικό δάνειο 150.000 ευρώ με κυμαινόμενο επιτόκιο που βασίζεται στο επιτόκιο της ΕΚΤ το όφελος από το ψαλίδισμα στη δόση είναι περίπου 20 ευρώ τον μήνα ή 240 ευρώ τον χρόνο. Αν υπολογιστούν και οι μειώσεις που έγιναν από τα τέλη του 2011, το όφελος εκτινάσσεται στα 59 ευρώ τον μήνα ή 708 ευρώ τον χρόνο. Εξίσου κερδισμένοι βγαίνουν οι δανειολήπτες με κυμαινόμενο επιτόκιο που βασίζεται στο Euribor τριμήνου, το οποίο διαμορφώνεται στο 0,64%, χαμηλότερα και από αυτό της ΕΚΤ, ενώ στις αρχές του 2012 βρισκόταν στο 1,3430%. Από τη μείωση αυτή προκύπτει όφελος 55 ευρώ τον μήνα ή 660 ευρώ τον χρόνο. Οφέλη αποκομίζουν και οι ελληνικές τράπεζες, καθώς πληρώνουν φθηνότερα τη ρευστότητα που αντλούν από την ΕΚΤ, ενώ αμετάβλητες παραμένουν οι αποδόσεις των προθεσμιακών λόγω του ανταγωνισμού των τραπεζών και της ανάγκης τους για «ζεστό χρήμα».

Απώλειες. Η ανακοίνωση της μείωσης των επιτοκίων προκάλεσε ισχυρές πιέσεις στο ενιαίο νόμισμα, με την ισοτιμία του έναντι του δολαρίου να πέφτει ακόμη και κάτω από το 1,24, χάνοντας όλα τα κέρδη που αποκόμισε μετά την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής.