Αναζήτηση
Είμαστε στα 1982. Ο νεαρός βιολόγος Λίοναρντ εξηγεί στη μητέρα και στην αδελφή της φίλης του με όσο πιο απλά λόγια μπορεί τη δουλειά του. Και πως η «διασταύρωση» κυττάρων μύκητα γίνεται δυνατή χάρη σε ένα κρίσιμο γονίδιο που υπάρχει μέσα τους σε δύο εκδοχές.
«Προσπαθούμε να κατανοήσουμε γιατί οι απόγονοι που θα προκύψουν από τη διάσπαση ενός κυττάρου μπορεί να αναπτύξουν διαφορετικά χαρακτηριστικά», λέει ο Λίοναρντ, ο ήρωας στο νέο βιβλίο τού ελληνικής καταγωγής συγγραφέα (των «Αυτόχειρων παρθένων» και του «Middlesex») Τζέφρι Ευγενίδης «The Μarriage Plot», που εντυπωσίασε καταξιωμένα μέλη της επιστημονικής κοινότητας των ΗΠΑ με την ακριβή ορολογία και την παραστατική και λεπτομερή περιγραφή της καθημερινότητας σε ιατρικά και ερευνητικά εργαστήρια.
Κυνηγώντας το ζητούμενο, ο μυθιστορηματικός ήρωας βάζει τους συνεργάτες του στο εργαστήριο βιολογίας να διαχωρίσουν ένα γονίδιο από μύκητα και να το επανατοποθετήσουν για να δουν αν θα έχει διαφορετική ανάπτυξη.
Ολη η προηγούμενη σκηνή από το βιβλίο του Ευγενίδη είναι απλώς αποκύημα της φαντασίας του. Ωστόσο, όταν ο γενετιστής Αμάρ Κλαρ το διάβασε, πλημμύρισε – όπως είπε σε συνέντευξή του – από αναμνήσεις εικοσαετίας. Οι λεπτομέρειες στην περιγραφή του συγγραφέα ήταν λες και κάποιος τις είχε μεταφέρει πιστά από μελέτη του.
Το βιολογικό εργαστήριο που περιγράφει ο Ευγενίδης στο μυθιστόρημά του αντιγράφει στην παραμικρή λεπτομέρεια εκείνο του ερευνητικού μη κερδοσκοπικού κέντρου Cold Spring Harbor του Λονγκ Αϊλαντ στο οποίο έκανε για χρόνια έρευνες ο δρ Κλαρ.
Με κάποιο τρόπο ο συγγραφέας διάβασε και αφομοίωσε την εργασία του επιστήμονα, την περιγράφει με λεπτομέρεια στις σελίδες του βιβλίου του και την αναφέρει ως πηγή στον πρόλογό του.
Ο Τζέφρι Ευγενίδης όταν έγραφε για τις έρευνες γενετικής του ήρωα δεν είχε ιδέα για την επιστήμη, δεν είχε μιλήσει με επιστήμονες γενετιστές, άλλωστε οι περισσότεροι φίλοι του είναι συγγραφείς και ηθοποιοί, ούτε είχε επισκεφθεί το ερευνητικό ίδρυμα του Λονγκ Αϊλαντ. Πολύ δε περισσότερο δεν είχε την παραμικρή επαφή με τον δρα Αμάρ Κλαρ. Ο Ευγενίδης εργάζεται – είπε – με συγκεκριμένη μέθοδο στα μυθιστορήματά του. Μαθαίνει μερικά γεγονότα και κατόπιν χρησιμοποιεί τη φαντασία του, δουλεύοντας απομονωμένος στο μεγαλοπρεπές σπίτι του, ελισαβετιανής εποχής, στο Πρίνστον, μια ανάσα από το πανεπιστήμιο στο οποίο διδάσκει κάποιες ώρες.
Εκανε βιολόγο τον Λίοναρντ διότι είχε αποκτήσει γνώσεις βιολογίας με αφορμή το προηγούμενο μυθιστόρημά του «Middlesex», στο οποίο το φύλο του ήρωά του ήταν αμφίσημο. Ο Λίοναρντ έχει και αυτός κουσούρι. Είναι μανιοκαταθλιπτικός. Αλλά ο Ευγενίδης ως αντιστάθμισμα της ασθένειάς του τον «θωράκισε» με εφόδια. Για την επιστημονική επάρκεια και ορθότητα του Λίοναρντ ο συγγραφέας σερφάρισε πολύ στο Διαδίκτυο εστιάζοντας στις μελέτες για την αναπαραγωγή μυκήτων και στη συνέχεια είδε αρκετά εργαστηριακά βίντεο αναπαραγωγής και τα περιέγραψε στο μυθιστόρημα με τη «ματιά» του Λίοναρντ.
Για το εργαστήριο βιολογίας βασίστηκε σε περιγραφές της συζύγου του, η οποία είναι καλλιτέχνης και πέρασε έναν χειμώνα στο ερευνητικό κέντρο, όχι στο εργαστήριο, όμως είχε εντυπωθεί στη μνήμη της και του το περιέγραψε.
Ο Ευγενίδης χρειάστηκε πέντε χρόνια για το βιβλίο του «The Mariagge Plot». Στο διάστημα αυτό τελικώς συνάντησε κάποιους γενετιστές. Απευθύνθηκε στον δρα Μποντστάιν θέλοντας να μάθει την καθημερινότητα ενός ερευνητή στο εργαστήριο. Τον σύστησε στον διευθυντή του εργαστηρίου και με την ομάδα του τού έκαναν μια μάλλον σύντομη ξενάγηση. Ο δρ Μποντστάιν μετά βίας θυμήθηκε εκείνη την επίσκεψη διότι δεν του έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ο Ευγενίδης. «Δεν έχω υπόψη μου το βιβλίο, ούτε θυμάμαι να μίλησα με τον κ. Ευγενίδη». Αλλά ο διευθυντής του εργαστηρίου δρ Σίλβερμαν θυμόταν την επίσκεψη του συγγραφέα, «ο οποίος δεν έμεινε πολλή ώρα». Αλλά προφανώς πήρε αυτό που ήθελε.
