«Η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο κούρεμα του ελληνικού χρέους είναι κεντρικό κομμάτι της διαπραγμάτευσης. Είναι μια καθαρά πολιτική απόφαση με διεθνείς οικονομικές προεκτάσεις. Δεν μπορεί να αποφασισθεί μονομερώς από την Ελλάδα και παρότι υπάρχουν πιέσεις από όλες τις πλευρές δεν είναι ένα θέμα που πρέπει να συζητείται σήμερα» δηλώνει στα «ΝΕΑ» κυβερνητικό στέλεχος. Το ίδιο στέλεχος φωτογραφίζει ως «ύποπτη» τη συζήτηση για την εμπλοκή της ΕΚΤ στο κούρεμα, καθώς αυτή ανοίγει την πλέον κρίσιμη στιγμή της διαπραγμάτευσης, οπότε και οι ιδιώτες πιστωτές πιέζονται να πάρουν μεγάλες ζημιές από την απομείωση των ομολόγων που κατέχουν.

Τα σενάρια εμπλοκής της ΕΚΤ στο κούρεμα του ελληνικού χρέους είναι βασικά δύο: Το πρώτο αναφέρεται σε εθελοντική συμμετοχή της ΕΚΤ με διαγραφή της υπεραξίας που κέρδισε η τράπεζα από την αγορά των ομολόγων αυτών σε τιμή κατά 20% -25% χαμηλότερη από την ονομαστική τους αξία. Το δεύτερο συνδέεται με τις ρήτρες συλλογικής δράσης (Collective Action Clauses – CACs) που θα ενεργοποιήσει η Ελληνική Κυβέρνηση για να δεσμεύσει το σύνολο των ομολογιούχων στο πλαίσιο του PSI (συμμετοχή του ιδιωτικου τομέα) και οι οποίες θεωρητικά και βάσει της διεθνής πρακτικής θα αφορούν και στα ελληνικά ομόλογα που απέκτησε η ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες στη δευτερογενή αγορά.

«ΤΑ ΝΕΑ» απευθύνθηκαν στην ΕΚΤ για την συζήτηση που έχει ανοίξει για τη συμμετοχή της στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, με τον εκπρόσωπο Τύπου της Τράπεζας να δηλώνει πως προτιμά να μην σχολιάσει «αυτό το θέμα αυτή τη στιγμή». «Το P στο PSI σημαίνει ιδιωτικό. Δεν είμαστε στον ιδιωτικό τομέα», δήλωσε δεικτικά άλλο στέλεχος της ΕΚΤ στα «ΝΕΑ», το οποίο δεν δίστασε να χαρακτηρίσει «ταμπού» το συγκεκριμένο θέμα, αποκαλύπτοντας πως οι αποφάσεις της Κεντρικής Τράπεζας θα ληφθούν εφόσον και εάν ενεργοποιηθούν τα CACs.

Σημειώνεται πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει αποκτήσει στη δευτερογενή αγορά ελληνικά ομόλογα συνολικής αξίας 43 δισ. ευρώ. Η Κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας έχει στην κατοχή της ομόλογα αξίας 6 δισ. ευρώ, ενώ στο χαρτοφυλάκιο της Τραπέζης της Ελλάδος βρίσκονται ομόλογα αξίας 2,5 δισ. ευρώ. Εάν αυτά τα 51,5 δισ. ευρώ κουρευτούν με τους όρους του PSI οι Κεντρικές Τράπεζες θα βρεθούν υπό μεγάλη πίεση, συμπαρασύροντας και την Ευρωζώνη. Στην βάση αυτή η ΕΚΤ δεν έχει αποφασίσει τι θα κάνει, αν και το θέμα έχει απασχολήσει το Διοικητικό της Συμβούλιο αρκετές φορές, ειδικά μετά τις έμμεσες πιέσεις του ΔΝΤ για το ζήτημα.

Το Ελληνικό Δίκαιο. Έγκριτοι νομικοί με γνώση του δικαίου που διέπει το κρατικό χρέος και με εμπλοκή στο PSI δηλώνουν στα «ΝΕΑ» πως από τη στιγμή που το Ελληνικό Δίκαιο διέπει το σύνολο των ομολόγων αποτελεί απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης το ποια ομόλογα θα κουρευτούν και ποια όχι ανεξάρτητα από της ρήτρες συλλογικής δράσης. «Είναι ευτύχημα που το χρέος είναι κάτω από το Ελληνικό Δίκαιο», τονίζουν, προσθέτοντας πως η Κυβέρνηση μπορεί είτε στη νομοθετική ρύθμιση που θα καταθέσει τις επόμενες ημέρες για τις ρήτρες συλλογικής δράσης, είτε στην σχετική υπουργική απόφαση που θα παραπέμπει ο σχετικός νομός να περιγράφει αναλυτικά την ταυτότητα των ομολόγων (International Securities Identification Number -ISIN) που θα υπαχθούν ή θα εξαιρεθούν του κουρέματος.

«Το Ελληνικό Δίκαιο προστατεύει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τις ρήτρες συλλογικής δράσης και το υποχρεωτικό κούρεμα, ενώ υπάρχουν και τεχνικές λύσεις που μπορούν να εξασφαλίσουν τη μη συμμετοχή της ΕΚΤ στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους», δηλώνουν στα «ΝΕΑ». Οι ίδιοι περιγράφουν και μια άλλη πιθανή λύση. Η ΕΚΤ να ομαδοποιήσει τα ομόλογα που έχει, να τα δώσει προς διαγραφή στην Ελλάδα και να πάρει πίσω ως αντάλλαγμα ένα νέο ομόλογο ίδια αξίας και ίδιου ή προνομιακώτερου επιτοκίου.

Ευρωπαϊκές πηγές δηλώνουν στα «ΝΕΑ» πως το κούρεμα των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ έχει εξετασθεί και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο των αιτιάσεων του ΔΝΤ, το οποίο πιστεύει πως η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα καταστήσει άπαξ το ελληνικό χρέος διατηρήσιμο και δεν θα απαιτηθεί νέα διευθέτησή του στο άμεσο μέλλον.