Στα χέρια των 27 ηγετών της Ευρωπαϊκής Ενωσης οι οποίοι θα συνέλθουν εκτάκτως την Παρασκευή στις Βρυξέλλες περνά η διαχείριση της κρίσης στην ευρωζώνη, η οποία άρχισε μεν λόγω της αρχικής αδυναμίας των αρμοδίων της ευρωζώνης να επεξεργαστούν τον τρόπο συμμετοχής των ιδιωτών στο δεύτερο πακέτο διάσωσης για την Ελλάδα, αλλά πλέον επηρεάζει δραματικά την Ιταλία, την Ισπανία αλλά και τις αγορές συνολικά.

Η διαβεβαίωση του Εurogroup πως θα υπάρξει οπωσδήποτε λύση στο ελληνικό πρόβλημα «πολύ σύντομα», όπως και η ανακοίνωσή του ότι μελετάται η διεύρυνση – οικονομική και θεσμική – του προσωρινού Μηχανισμού Σταθερότητας EFSF δεν κατάφεραν να ηρεμήσουν τις αγορές. Ετσι, τα spreads των «ύποπτων» χωρών – των τριών της περιφέρειας, της Ιταλίας και της Ισπανίας – συνέχισαν να είναι στα ύψη, τα χρηματιστήρια της Ευρώπης έκαναν βαθιά βουτιά με τους επενδυτές να εγκαταλείπουν την αβέβαιη ευρωζώνη, το ευρώ συνέχισε να κινείται σε χαμηλά επίπεδα έναντι του δολαρίου και του ελβετικού φράγκου. Επιπλέον, στις Βρυξέλλες κοιτούν με ανησυχία τη διεύρυνση της διαφοράς του επιτοκίου για το δεκαετές ομόλογο της Γερμανίας και αυτού της Γαλλίας.

Αξιωματούχοι της ευρωζώνης, τόσο επωνύμως όσο και ανωνύμως, παραδέχθηκαν ότι πλέον η κατεύθυνση για τη συμμετοχή των ιδιωτών ενδέχεται να έχει τον χαρακτήρα επιλεκτικής ή μερικής χρεοκοπίας. Ανάμεσά τους και ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας Ντε Γιάχερ, ο οποίος μάλιστα εμφανίστηκε καθησυχαστικός απέναντι σε αυτό το ενδεχόμενο. Πηγές της ευρωζώνης έλεγαν πως αφενός απαιτείται μια γρήγορη απόφαση για την Ελλάδα – «πρέπει να αντιμετωπίσουμε την εστία από όπου ξεκίνησε ο καρκίνος» – αφετέρου υπάρχει πλέον συναίνεση για «κούρεμα» της τάξεως του 50% σε τμήμα του ελληνικού χρέους ώστε να καταστεί βιώσιμο. «Ο τρόπος με τον οποίο αυτό θα γίνει δεν έχει και τόση σημασία, από τη στιγμή που ο κύβος ερρίφθη προς αυτήν την κατεύθυνση», σημείωνε.

Κοινοτικές πηγές έλεγαν πως μια «μερική χρεοκοπία» της Ελλάδας ενδέχεται να είναι ένας από τους όρους που έχει θέσει η Ανγκελα Μέρκελ ώστε να αποδεχθεί την αύξηση των κονδυλίων του EFSF, αλλά και τη δυνατότητά του να προβαίνει σε επαναγορά χρέους – κάτι που θα μπορούσε να θωρακίσει την ευρωζώνη.

Οι ίδιες πηγές έλεγαν πως με αυτό τον τρόπο η καγκελάριος θα μπορούσε να «πουλήσει» την ιδέα και στο εσωτερικό της χώρας της, καθώς η διεύρυνση του EFSF θα πρέπει να πάρει την έγκριση των εθνικών κοινοβουλίων, αλλά επίσης θα πρέπει η Γερμανία και οι άλλες χώρες του Βορρά να συμβάλουν στην ενίσχυση του κεφαλαίου του, είτε με ζεστό χρήμα είτε με εγγυήσεις.

Οπως και να έχει, πάντως, ακόμη και αν βρεθεί λύση για τη συμμετοχή ιδιωτών στο ελληνικό εγχείρημα της «μερικής ή επιλεκτικής χρεοκοπίας», και πάλι το πακέτο για την Ελλάδα δεν θα έχει ολοκληρωθεί: θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το αγκάθι των εμπράγματων εγγυήσεων που ζητεί η Φινλανδία για να μετέχει στο πακέτο, αλλά να υπάρξει και η σχετική συμφωνία των Κοινοτικών με το ΔΝΤ.

ΔΥΣΦΟΡΙΑ. Παράλληλα, έντονη δυσφορία επικρατεί στην Κομισιόν αλλά και σε πολλές πρωτεύουσες για τη γερμανική στάση, καθώς τόσο η κ. Μέρκελ όσο και ο κ. Σόιμπλε κατηγορούνται ευθέως ότι θέτουν σε κίνδυνο ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα με την άρνησή τους να ληφθούν ριζοσπαστικά μέτρα. Μάλιστα, θεωρούν ότι οι γερμανοί αξιωματούχοι με τις δηλώσεις τους – ότι η Ιταλία δεν αντιμετωπίζει πραγματικό πρόβλημα εφόσον εφαρμόσει τα μέτρα που απαιτούνται – ενθάρρυναν τις επιθέσεις των αγορών, αντί να τις καθησυχάσουν. «Το Βερολίνο παίζει με τη φωτιά μόνο και μόνο για να μπορεί η κ. Μέρκελ να κερδίσει τις επόμενες εκλογές, τις οποίες ούτως ή άλλως μάλλον θα χάσει», έλεγε ανώτερο στέλεχος της Κομισιόν, που αποκάλυπτε επίσης πως ακόμη και οι ίδιοι οι γερμανοί χειριστές στις Βρυξέλλες δεν μπορούν να κατανοήσουν τη στάση της καγκελαρίου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η κρίση στις ευρωπαϊκές αγορές ώθησε ορισμένες τράπεζες να συμβουλεύσουν τους επενδυτές τους «να μην αποκλείσουν πλέον μια διάσπαση της ευρωζώνης», όπως για παράδειγμα η Κρεντίτ Σουίς. Επαναφέρουν έτσι το «σενάριο των δύο ευρώ», το οποίο εφέρετο να επιδιώκει το Βερολίνο κατά την έναρξη της κρίσης.