Η λέξη «αναδιάρθρωση» έχει καταστεί πλέον κεντρικό σηµείο αναφοράς σε κάθε συζήτηση για την ελληνική οικονοµία, τόσο στην Αθήνα όσο και στα διεθνή οικονοµικά κέντρα. Στις Βρυξέλλες, ωστόσο, επιµένουν πως τέτοιο θέµα δεν υφίσταται, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν συµφέρει κανέναν: ούτε την Κοµισιόν ούτε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ούτε τις τράπεζες (ευρωπαϊκές και ελληνικές) ούτε το ∆ΝΤ ούτε την Ουάσιγκτον. Μόνοι κερδισµένοι σε αυτήν τη φάση από µια αναδιάρθρωση θα ήταν όσοι έχουν επενδύσει σε CDS – κατά το κοινώς λεγόµενο, οι κερδοσκόποι.

Ο τελευταίος γύρος των συζητήσεων, όµως, έχει ως αφετηρία και πραγµατικά γεγονότα, αλλά και απλά σενάρια επί χάρτου, όπως διαβεβαιώνουν στις Βρυξέλλες. Τα πραγµατικά γεγονότα, όπως υποστηρίζουν στελέχη της Κοµισιόν, είναι τα εξής:

1 Η ελληνικήκυβέρνηση όντως βρίσκεται σε επικοινωνία µε κάποιους από τους πιστωτές της, διερευνώντας το ενδεχόµενο µιας µερικής αναδιάρθρωσης, η οποία ωστόσο δεν θα εµπεριέχει «κούρεµα» (hair-cut) αλλά απλώς επιµήκυνση και ενδεχοµένως µείωση του επιτοκίου. Οι πιστωτές αυτοί δεν είναι περισσότεροι από πέντε και δεν αντιπροσωπεύουν τον µεγάλο όγκο του δηµόσιου χρέους της χώρας, ενώ δεν εµπλέκεται στις συζητήσεις κανένας θεσµικός διαµεσολαβητής, όπως η Κοµισιόν ή ο προσωρινός Μηχανισµός Σταθερότητας (EFSF), που δεν διαθέτουν άλλωστε τέτοια αρµοδιότητα. Επιπλέον, κάθε αναδιάρθρωση που δεν προβλέπει «κούρεµα» δεν οδηγεί σε µείωση του βάρους του δηµόσιου χρέους, αλλά µεταθέτει το πρόβληµα για αργότερα – και άρα και σε άλλη κυβέρνηση. 2 Καµία αναδιάρθρωση δηµόσιου χρέους οποιασδήποτε χώρας της ευρωζώνης δεν µπορεί να συζητηθεί προ του Ιουλίου, οπότε και θα διεξαχθούν τα τεστ κοπώσεως των ευρωπαϊκών τραπεζών – και τούτη τη φορά θα περιλαµβάνουν και την έκθεση κάθε τράπεζας σε οµόλογα. Σε περίπτωση αναδιάρθρωσης, πολλές τράπεζες – κατά κύριο λόγο οι τράπεζες των γερµανικών κρατιδίων, των «λάντερ», και οι ελληνικές – θα κινδύνευαν µε χρεοκοπία.

3 Η βιωσιµότητα ή µη του δηµόσιου χρέους της Ελλάδας θα κριθεί από την έκθεση που θα συντάξει η τρόικα τον Ιούνιο, µετά την επίσκεψή της στην Αθήνα τον Μάιο. Στην έκθεση αυτή θα καταγράφονται τρία ή τέσσερα σενάρια για την εξέλιξή του, όπως και στην προηγούµενη. Με βά ση αυτά τα σενάρια θα λειτουργήσουν όσοι λαµβάνουν τις αποφάσεις. Ωστόσο, όπως ήδη έχει διαρρεύσει, το µέγα πρόβληµα είναι η εκταµίευση της πέµπτης δόσης, καθώς µε την έκθεση ο αρµόδιος επίτροπος Ολι Ρεν θα παραπέµπει την απόφαση στο Συµβούλιο Υπουργών και δεν θα προβαίνει ο ίδιος σε κάποια εισήγηση. Κι αυτό διότι θεωρεί πως µε οικονοµικούς όρους η δόση δεν θα έπρεπε να δοθεί – διότι η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της – αλλά επειδή υπάρχουν πολιτικές συνέπειες από µια τέτοια απόφαση πιστεύει πως η ευθύνη πρέπει να αναληφθεί από το Συµβούλιο.

4 Ο κ. Ρεν, µετά το άτυπο Γιούρογκρουπ στη Βουδαπέστη, υποχρεώθηκε να διαψεύσει ότι υπάρχει ζήτηµα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, διότι –όπως λένε συνεργάτες του – ο ελληνας υπουργός Οικονοµικών Γ. Παπακωνσταντίνου έθεσε ο ίδιος το ζήτηµα, µε αποτέλεσµα να υπάρξουν φήµες και διαρροές επικίνδυνες για την ευρωζώνη. Τα στελέχη της Κοµισιόν πιστεύουν ότι όλη η συζήτηση περί αναδιάρθρωσης, τουλάχιστον εντός Ελλάδας, λειτουργεί αποπροσανατολιστικά από το πραγµατικό πρόβληµα που είναι η υλοποίηση του προγράµµατος – και η οποία δεν πάει καθόλου καλά, ούτε στον τοµέα των εσόδων ούτε στον τοµέα των διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων.

ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ. Στις Βρυξέλλες επιµένουν να λένε ότι οι αποφάσεις λαµβάνονται «µε γνώµονα το συµφέρον της ευρωζώνης ως σύνολο, όχι µιας µεµονωµένης χώρας» – και µε αυτήν τη λογική δόθηκαν έως τώρα τόσα δισ. για τη διάσωση τριών τουλάχιστον χωρών.

Υψηλόβαθµα στελέχη της Κοµισιόν εκτιµούν ότι εφόσον συνεχιστεί η ίδια κατάσταση στην Ελλάδα, µε το πρόγραµµα να µην υλοποιείται και τα φαινόµενα της παθογένειας να συνεχίζονται, κατά πάσα πιθανότητα η χώρα δεν θα µπορέσει να βγει για δανεισµό στις αγορές στις αρχές του 2012, οπότε και ήταν ο σχεδιασµός. Τότε, θα προκύψουν δύο δεδοµένα – ή η Ενωση θα πρέπει να δώσει επιπλέον βοήθεια, ώστε η Ελλάδα να καλύψει τις δανειακές της υποχρεώσεις, ή η Ελλάδα να οδηγηθεί σε χρεοκοπία. Πάντως ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ∆ΝΤ Τζον Λίπσκι σε συνέντευξή του που δηµοσιεύθηκε χθες στη γερµανική εφηµερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung» δήλωσε ότι «ένα δεύτερο πρόγραµµα για την Ελλάδα είναι πάντα πιθανό».

Η επίσηµη θέση της Γερµανίας εξακολουθεί να είναι πως δεν θέλει αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας. Υψηλόβαθµο στέλεχος της γερµανικής κυβέρνησης διέψευσε προχθές τυχόν αλλαγή στάσης του Βερολίνου στο θέµα αυτό, ενώ και ο γερµανός υπουργός Οικονοµικών Βόλφγκανγκ Σόιµπλε χθες παρενέβη λέγοντας ότι τα σχόλιά του ερµηνεύτηκαν «κάπως λανθασµένα». Ο Βόλφγκανγκ Σόιµπλε είχε πει σε συνέντευξή του στη «Die Welt» ότι µπορεί να απαιτηθούν «επιπρόσθετα µέτρα» για το µεγάλο χρέος της Ελλάδας, κάτι που οι αγορές ερµήνευσαν ως αναφορά σε πιθανή αναδιάρθρωση.

Η κυβέρνηση διερευνά το ενδεχόµενο επιµήκυνσης σε επικοινωνία µε κάποιους πιστωτές

Οχι Γιούνκερ

Αβάσιµες χαρακτήρισε χθες από την ουάσιγκτον ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ τις φήµες για αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «αυτή δεν είναι επιλογή µας»