ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ Συµβούλιο (η διάσκεψη κορυφής των ηγετών των χωρών – µελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης) αφιέρωσε πρόσφατα ειδική σύνοδο στις σχέσεις της Ε.Ε. µε τον υπόλοιπο κόσµο και ειδικότερα µε τους «στρατηγικούς εταίρους» (κυρίως τις αναδυόµενες δυνάµεις, Κίνα, Βραζιλία, Ινδία αλλά και Ρωσία, ΗΠΑ). Η συζήτηση, τα αποτελέσµατα της οποίας αποτυπώνονται στα Συµπεράσµατα του Συµβουλίου, δεν φαίνεται να οδήγησε και σε θεαµατικές διαπιστώσεις ή νέες πρωτοβουλίες. Πολύ γενικόλογες, αφοριστικές αναφορές, αλλά λίγη ουσία σε πρακτικό επίπεδο. Ετσι η Ενωση δεν φαίνεται ικανή να προσδιορίσει τι ακριβώς θέλει να κάνει στο παγκόσµιο σύστηµα, παρά το γεγονός ότι έχει αποκτήσει τα θεσµικά εφόδια µέσω της Συνθήκης της Λισαβώνας (για το θέµα αυτό σχετικά βλέπε Π. Κ. Ιωακειµίδης, «Η Συνθήκη της Λισαβώνας», 2η συµπληρωµένη έκδοση, Θεµέλιο 2010). Η αδυναµία αυτή οφείλεται πρωτίστως στις συγκρουόµενες απόψεις (και συµφέροντα) ανάµεσα στις είκοσι επτά χώρες – µέλη, αλλά και στην απροθυµία, ιδιαίτερα των µεγαλύτερων κρατών – µελών (Γαλλία, Γερµανία, Η.Β.

κ.ά.) να εκχωρήσουν ευρύτερη κυριαρχία στον τοµέα της εξωτερικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Εάν κάτι χαρακτηρίζει την περίοδο αυτή στην Ευρώπη, είναι ακριβώς η αναβίωση και ισχυροποίηση των εθνικιστικών συνδρόµων, µια ιδιαίτερα επικίνδυνη τάση (βλέπε τη διαµάχη για τη µεταχείριση των Ροµά σε Γαλλία και άλλες χώρες). Ωστόσο η Ευρώπη θα πρέπει να απαντήσει το κεντρικό ερώτηµα: τι ρόλο ακριβώς θέλει και µπορεί να έχει στον κόσµο.

Το ίδιο ερώτηµα καλό είναι ότι θέτει προς απάντηση και η Ελλάδα σήµερα. Γιατί, παρά την οικονοµική κρίση, οφείλουµε να ξαναδούµε και να επαναπροσδιορίσουµε τη θέση και τον ρόλο µας στο περιφερειακό και ευρύτερο διεθνές σύστηµα µε αφετηρία πάντοτε τη θεσµική µας θέση στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Με άλλα λόγια, νοµίζω ότι είναι όντως καιρός µε την αξιοποίηση της θέσης µας στην Ε.Ε. να ορίσουµε ένα νέο δυναµικό δόγµα για την εξωτερική πολιτική που θα πηγαίνει πέρα από τα παραδοσιακά τετριµµένα και θα λαµβάνει υπόψη τις νέες προκλήσεις και πραγµατικότητες. Είναι απορίας άξιον γιατί δεν το κάναµε µέχρι τώρα. Οι δυνατότητες και ευκαιρίες είναι πολλαπλές.

Ο Π. Κ. Ιωακειµίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστηµίου Αθηνών και µέλος του Δ.Σ. του ΕΛΙΑΜΕΠ.

Τελευταία Νέα