Η κακή τύχη της Ελλάδας από την εποχή της ανεξαρτησίας της ήταν ότι υπήρξε διάδοχο κράτος μιας καταρρέουσας αυτοκρατορίας. Στα κρατικά συστήματα που προσφέρουν λίγη ασφάλεια και κακές υπηρεσίες στους υπηκόους τους αναπτύσσονται δίκτυα επιβίωσης που περιγράφουν το κράτος, το ξεγελάνε και το αντικαθιστούν με την ισχυρή οικογενειακή μονάδα- τροφό, τα πελατειακά δίκτυα και τελικά τη δημόσια διαφθορά και την ανομία. Οι Ελληνες προσήλθαν στο ελληνικό κράτος εθισμένοι στην παραβατικότητα.

Η καλή τύχη του νέου κράτους υπήρξε μια ικανή ηγεσία (πνευματική και πολιτική), η οποία για περίπου 150 χρόνια αγωνίστηκε να κατασκευάσει ένα κράτος δικαίου και μια κοινωνία πολιτών με μεγαλύτερη ή μικρότερη κατά καιρούς επιτυχία.

Ατυχώς η μάστιγα του (διακομματικού) λαϊκισμού χτύπησε και το δικό μας ευάλωτο κοινωνικό οικοδόμημα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα με μακροχρόνιες συνέπειες για την παραγωγή αξιοκρατικής κοινωνικής ηγεσίας υπήρξε η κατάργηση των πρότυπων δημόσιων σχολείων από το ΠΑΣΟΚ στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Πιστεύω ότι η σημερινή πολύπλευρη κρίση πολιτείας και κοινωνίας είναι προϊόν μιας προβληματικής πολιτικής ηγεσίας και μιας εξίσου προβληματικής κοινωνίας- μη- πολιτών. Οι σχέσεις άλλωστε των δύο είναι αλληλένδετες.

Η προσαρμοστικότητα των Ελλήνων σε συστήματα που διέπονται λίγο ώς πολύ από κανόνες και η μεγάλη τους επιτυχία στη διασπορά είναι υπόδειγμα συμπεριφοράς και για μας, του εσωτερικού.

Ο Γολγοθάς που μας περιμένει οδηγεί στη σταύρωση, αλλά πιθανότατα και στην ανάσταση. Δεν μπορώ να κατανοήσω τη συμπεριφορά της Ν.Δ. η οποία ακολούθησε (πλην μίας) τη λαϊκίστικη επιταγή αντί εκείνης που επαγγελόταν λίγο πριν από τις τελευταίες εκλογές. Πώς εξηγεί ειδικά ο κ. Καραμανλής ο οποίος υπήρξε προάγγελος χαλεπών καιρών λιτότητας και υποστήριξε σκληρά μέτρα αντιμετώπισής τους την αρνητική του ψήφο;

Το αν η χώρα θα αναστηθεί ή θα παραμείνει για πολύ εσταυρωμένη είναι απολύτως στο χέρι όλων μας. Αν καταφέρουμε να βγούμε από τη δοκιμασία ως κοινωνία πολιτών με αλληλεγγύη και ωριμότητα, τότε θα μπορέσουμε να κερδίσουμε κάτι σημαντικό από την κρίση αυτή. Τη σημερινή μας μεταμόρφωση σε λαό ανθεκτικό στις αναποδιές που επιφυλάσσει το μέλλον- χαρακτηριστικό άλλωστε που αποτέλεσε στο παρελθόν κύριο στοιχείο επιβίωσής μας.

Ο Γολγοθάς που μας περιμένει οδηγεί στη σταύρωση, αλλά πιθανότατα και στην ανάσταση