Η εικόνα έκανε τον γύρο του κόσµου και δηµοσιεύτηκε πρωτοσέλιδη σε µεγάλες οικονοµικές εφηµερίδες όπως η «Wall Street Journal» και οι «Financial Τimes» του Σαββατοκύριακου. Μια πράσινη τράτα σκίζει τα νερά στο λιµανάκι του Καστελλόριζου µε φόντο τα «πολύχρωµα νεοκλασικά σπίτια». «Η Ελλάδα κάµφθηκε… », αρχίζει το άρθρο των «Financial Τimes». Αλλά, στο πρώτο πλάνο της φωτογραφίας, ο έλληνας Πρωθυπουργός στέκεται ευθυτενής, µε το κεφάλι ψηλά και τις σελίδες του διαγ γέλµατος στο χέρι.

Υπό άλλες συνθήκες, θα ήταν µια πρώτης τάξεως διαφήµιση της ελληνικής οµορφιάς για τις ανάγκες της του ριστικής προβολής της χώ ρας, µια συνέχεια εκείνης της καµπάνιας µε το αλησµόνητο σλόγκαν «Ζήσε τον µύθο σου στην Ελλάδα». Η αλήθεια είναι πως το πρωθυπουργικό διάγγελµα περιείχε εξάρσεις λυ ρισµού, ευκρινείς συµβολισµούς («το απάνε µο λιµάνι που θα µας επιτρέψει να ξαναχτίσουµε το σκάφος µας») και σκόπιµες (ώς ένα σηµείο, τουλάχιστον) µυθολογικές αναφορές. Ο Πρωθυπουργός ανήγγειλε, ούτε λίγο ούτε πολύ, «µια νέα Οδύσσεια του Ελληνισµού».

Πρόσθεσε όµως ότι «ξέρουµε τον δρόµο για την Ιθάκη» και ότι «µε µια νέα συλλογική συ νείδηση και κοινή προσπάθεια θα φθάσουµε εκεί ασφαλείς».

Ωστόσο, ο µύθος δεν προσφέρεται να υπηρετήσει µέχρι τέλους τη ρητορική του Πρωθυπουργού. Ο Οδυσσέας έφτασε στην Ιθάκη µόνος, χωρίς καράβι και συντρόφους. Οι σύντροφοι φαγώθηκαν στον δρόµο από τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες, τιµωρήθη καν για την αποκοτιά τους από τους θεούς και µεταµορφώθηκαν σε γουρούνια από την Κίρκη. Οµως, ο πολυµήχανος Οδυσσέας είχε ισχυρό το ένστικτο της επιβίωσης _ οπωσδήποτε ισχυρότερο από το αίσθηµα της συλλογικής σωτηρίας. Πράγµατι, ό,τι πιο ανθεκτικό και ικανότερο για επιβίωση έχει να επιδείξει η Ελλάδα είναι το πολιτικό της προσωπικό.

Οι µυθικοί συµβολισµοί γίνονται συ χνά ανεξέλεγκτοι. Αλλά δεν αξίζει να σταθεί κανείς περισσότερο σ’ αυτούς. Ιδιαίτερα αν ο Πρωθυπουργός έχει δίκιο στην πεποίθησή του ότι «έχουµε χαρτογραφήσει τα νερά». Μακάρι να είναι έτσι. Υπάρχουν, όµως, ενδείξεις για το αντίθετο. Οτι, δηλαδή, τα νε ρά είναι θολά, αχαρτογράφητα και αβυθοµέ τρητα. Αλλωστε η πρώτη εκτίµηση, για εκείνο το περίφηµο «πιστόλι στο τραπέζι» που «θα αρκούσε για να ηρεµήσει και να συνετίσει τις αγορές», έπεσε στο κενό, όπως παραδέχθηκε στο ίδιο διάγγελµα ο Πρωθυπουργός. Και, στο σηµείο όπου βρισκόµαστε, καµιά εξέλιξη δεν είναι προδιαγεγραµµένη. Εκτός από την απρόβλεπτη περαιτέρω αντίδραση των αγορών, αυτά που δεν γνωρίζουµε και δεν µπορούµε να προεξοφλήσουµε συµπεριλαµβάνουν τις κρί σιµες «λεπτοµέρειες» για την κίνηση του µη χανισµού διάσωσης, όπως οι πρόσθετοι όροι που θα µας επιβληθούν, η ροή των χρηµάτων και, κυρίως, ο τελικός λόγος µεταξύ των δανειακών µας αναγκών και του συνολικού πο σού που θα µας διατεθεί σε βάθος τριετίας, το οποίο, παρά τα όσα γράφονται, παραµένει ακαθόριστο. Και, ασφαλώς, όλα τα παραπάνω τελούν υπό την αίρεση ενός ενδεχόµενου ντόµινο που θα οδηγούσε σε ριζική αναθεώρηση τους όποιους αρχικούς σχεδιασµούς.

Αν και η τύχη µας δεν βρίσκεται πια στα χέρια µας, είναι δεδοµένο ότι πολλά θα εξαρ τηθούν από τη δική µας προσπάθεια. Δηλαδή, από την εφαρµογή του Προγράµµατος Σταθερότητας για το 2010 και για τα επόµενα χρόνια, για τα οποία περιµένουµε ακόµα τη συγκεκριµενοποίησή του. Τα µηνύµατα είναι αντιφατικά: Αφενός ανακοινώνεται (χα µηλόφωνα) η επίτευξη των στόχων του πρώ του τριµήνου. Αφετέρου γνωστοποιείται η ει σπρακτική υστέρηση όλων (πλην τριών) των εφοριών της Αττικής. Και γνωρίζουµε ότι µε γάλο µέρος του ξεχαρβαλωµένου κρατικού µηχανισµού βρίσκεται σε κατάσταση λευκής απεργίας. Αν, παρά ταύτα, οι καλές επιδόσεις που εµφανίζουµε οφείλονται σε «ιδιοσυγκρασιακούς» υπολογισµούς ή σε απλή χρονική µετάθεση δαπανών, τότε αλίµονό µας! (Ο πα νούργος Οδυσσέας είχε πολλές αρετές, αλλά δεν ήταν τέρας αξιοπιστίας…).

Στο οριακό σηµείο όπου βρισκόµαστε θα περίµενε κανείς από τον Πρωθυπουργό να πάρει δραστικές αποφάσεις και να ενισχύσει το κυβερνητικό σχήµα. Δεν µπορούµε παρά να ελπίζουµε ότι οι τρέχουσες δηµοσιο γραφικές εκτιµήσεις δεν απηχούν τις σκέψεις του: Για παράδειγµα, ότι οι αλλαγές στην κυ βέρνηση θα γίνουν πριν ή µετά από τις τοπικές εκλογές και, πάντως, σε συνάρτηση µε αυτές και όχι νωρίτερα, ώστε ο Πρωθυπουργός να µη φανεί ότι παραδέχεται σφάλµατα σε επιλογές προσώπων. Ή ακόµα, ότι θα υπουργοποιηθούν πρόσωπα που βραχυκύκλωσαν την κυβέρνη ση στην περίοδο όπου έπρεπε να κινηθεί µε µεγαλύτερη αποφασιστικότητα προς την κα τεύθυνση στην οποία σύρεται τώρα. Μένει να δούµε αν το περίφηµο «πολιτικό κόστος» εξακολουθεί να υπολογίζεται στη σκουριασµένη ζυγαριά της µεταπολίτευσης.

Η Ιστορία έβαλε τον πήχυ αρκετά ψηλά στον Γιώργο Παπανδρέου. Θα είναι ο τελευταίος ηγέτης µιας περασµένης εποχής ή ο πρώτος µιας καινούργιας; Πριν απ’ όλα, η απάντηση θα κριθεί από µιαν απόφαση: Αν θα πετάξει την παλιά ζυγαριά. Μαζί µε τα βαρίδια της.

Η ΠΡΩΤΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ

για εκείνο το περίφηµο «πιστό λι στο τραπέζι», που «θα αρκούσε για να ηρεµήσει και να συνετίσει τις αγορές», έπεσε στο κενό

Τελευταία Νέα