Το κείμενο αυτό είναι αποσπάσματα από την ομιλία του Ν. Καραμούζη στις 17/3/2010 στην εκδήλωση της Ένωσης Πολιτών για την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Για να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις και τις αποτελεσματικές πολιτικές εξόδου της χώρας από την κρίση, είναι καθοριστικής σημασίας να συμφωνήσουμε πρώτα για τα αίτια που οδήγησαν τη χώρα μας στη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση, στον σημερινό διεθνή διασυρμό.

Η αξιοπιστία μας βρίσκεται σήμερα στο ναδίρ και για τη σταδιακή ανάκτησή της χρειάζονται ολοκληρωμένο πρόγραμμα, χρόνος, οικονομική και κοινωνική πειθαρχία, αποτελεσματικότητα, διαχρονική συνέπεια λόγων και πράξεων, απόλυτος σεβασμός στις διεθνείς συμφωνίες, διαφάνεια και λογοδοσία, κυρίως στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Αυτός πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχος της νέας μας οικονομικής πολιτικής.

Επίσης, κεντρικό στοιχείο στη διαμόρφωση της νέας εθνικής στρατηγικής είναι ότι η παραμονή της χώρας μας στην ευρωζώνη αποτελεί σταθερή, κορυφαία και αδιαπραγμάτευτη εθνική επιλογή. Μια σημαντική εξέλιξη που ουσιαστικά αποτελεί και βασική αιτία των σημερινών δυσκολιών είναι το συγκεκριμένο αναπτυξιακό πρότυπο που ακολούθησε η χώρα την τελευταία δεκαπενταετία στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ένταξης. Η ταχεία οικονομική ανάπτυξη και η βελτίωση του κατά κεφαλήν εισοδήματος (που αυξήθηκε από 70% σε 90% του μέσου όρου της ευρωζώνης μόνο μέσα σε 10 χρόνια) στηρίχθηκαν στη ραγδαία αύξηση της εσωτερικής ζήτησης, κυρίως μέσω:

της γιγάντωσης της δημόσιας και ιδιωτικής κατανάλωσης, του εκτροχιασμού των δημοσίων δαπανών της ταχείας επέκτασης των επενδύσεων σε κατοικίες.

Μας ύπνωσε η επίπλαστη ευημερία Αποτέλεσμα αυτών ήταν ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ στην Ελλάδα να κυμανθεί γύρω στο 4% ετησίως την τελευταία δεκαετία έναντι 2,1% στην ευρωζώνη. Η επίπλαστη αυτή ευημερία μάς ύπνωσε σε τέτοιο βαθμό ώστε να αγνοούμε τις παθογένειες και τις διαρθρωτικές αδυναμίες του αναπτυξιακού προτύπου που σηματοδοτούσαν η σταδιακή χειροτέρευση του δημοσιονομικού ελλείμματος, του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και της ανταγωνιστικότητας της χώρας.

Χαρακτηριστικά, η ιδιωτική κατανάλωση άγγιξε το 2008 το 72% του ΑΕΠ, οι δημόσιες δαπάνες έφτασαν στο 52% του ΑΕΠ το 2009 από 42,9% το 2006, ενώ τα έσοδα από τους άμεσους φόρους υστερούσαν σημαντικά, κυρίως λόγω της εκτεταμένης φοροδιαφυγής, με αποτέλεσμα να αποτελούν μόνο το 34% του ΑΕΠ το 2009 έναντι 47% του ΑΕΠ στην ευρωζώνη.

Ίσως, εδώ που φθάσαμε, θα πρέπει να εξετάσουμε σοβαρά κατά την επόμενη συνταγματική αναθεώρηση τη συνταγματική κατοχύρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ώστε

Η ουσιαστικότερη μεταρρύθμιση της χώρας θα είναι να αλλάξουμε νοοτροπία. Όλοι. Κοινωνία, επιχειρήσεις, κράτος και τράπεζες

να ενισχύσουμε περαιτέρω τη χαμένη μας αξιοπιστία και να μην επαναληφθεί ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός.

Το τρίπτυχο δημοσιονομική προσαρμογή, μεταρρυθμίσεις, νέο αναπτυξιακό πρότυπο με ανοικτές αγορές και οικονομική εξωστρέφεια αποτελεί την απάντηση της χώρας στις προκλήσεις των καιρών. Η ουσιαστικότερη όμως μεταρρύθμιση της χώρας να είναι να αλλάξουμε νοοτροπία. Όλοι. Κοινωνία, επιχειρήσεις, κράτος και τράπεζες. Είμαστε σε μία νέα εποχή. Κοροϊδεύαμε για καιρό τους εαυτούς μας, τους εταίρους μας, τους διεθνείς επενδυτές, τις διεθνείς αγορές. Αυτή η εποχή τελείωσε οριστικά και καλούμαστε να τολμήσουμε μεγάλες μεταρρυθμίσεις και τομές.

Μια μεγάλη εθνική ευκαιρία

Σε ό,τι αφορά το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι ισχυρό και υγιές, αλλά υφίσταται σήμερα τις αρνητικές συνέπειες ενός σπάταλου και απείθαρχου κράτους, η αξιοπιστία του οποίου έχει καταρρεύσει. Είμαι βέβαιος ότι στο παρελθόν και οι τράπεζες έκαναν λάθη. Και παραλείψεις σημειώθηκαν και εκκεντρικές και καταχρηστικές συμπεριφορές και υπερβολές, ίσως, να εκδηλώθηκαν. Εξάλλου, σε εποχές ευφορίας και οικονομικής άνθησης τέτοια φαινόμενα είναι μάλλον αναμενόμενα.

Αλλά το κύριο ζητούμενο είναι ότι ένα ισχυρό, υγιές, ανταγωνιστικό και διεθνοποιημένο τραπεζικό σύστημα είναι ουσιαστική προϋπόθεση για τη νέα αναπτυξιακή πορεία, για την ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα χρηματοδότησε την τελευταία δεκαπενταετία κυρίως τους πελάτες του, νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, χωρίς να εμπλακεί σε τοξικές επενδύσεις και ομόλογα. Δεν έχει ζημιώσει το Ελληνικό Δημόσιο ούτε ένα ευρώ, τουναντίον συμβάλλει στα δημόσια έσοδα ποικιλοτρόπως.

Επίσης, έκανε πρώτο πράξη την εξωστρεφή ανάπτυξη χωρίς δεκανίκια σ΄ ένα πολύ ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον. Λειτουργεί σήμερα εκτός Ελλάδος, σε 10 χώρες, με 3.500 υποκαταστήματα, πάνω από 35.000 εργαζομένους και κοντά στα 50 δισ. δάνεια και επενδύσεις στην ευρύτερη περιοχή.

Αυτή η προσπάθεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι μια μεγάλη εθνική ευκαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Θα έχει οδυνηρές συνέπειες για τη χώρα και τις προοπτικές μας.

Μέσα στη μιζέρια και τη θλίψη ή και την οργή των πολιτών για τον διεθνή διασυρμό μας και τα επώδυνα μέτρα που καλούνται να εφαρμόσουν, ωριμάζει μια νέα δυναμική για την κοινωνία και την οικονομία μας. Μια νέα εθνική συναίνεση μπορεί να προκύψει σε μια νέα ισορροπίακοινωνίας, οικονομίας και κράτους. Ένα νέο ξεκίνημα, μια νέα δημιουργική αρχή για να κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές μια Ελλάδα αντάξια των προσδοκιών και των δυνατοτήτων μας.

Ο Νικόλαος Καραμούζης είναι καθηγητής Τραπεζικής και Χρηματοοικονομικής Διοικητικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Εurobank ΕFG.

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι ισχυρό και υγιές. Χρηματοδότησε την τελευταία δεκαπενταετία τους πελάτες του χωρίς να εμπλακεί σε τοξικές επενδύσεις και ομόλογα

Πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη


Η οικονομική ανάπτυξη αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη της κοινωνικής ευημερίας και συνοχής. Με σκοπό την προώθηση των αναπτυξιακών πρωτοβουλιών έχω ήδη προτείνει τη σύσταση τριών Εθνικών Συμβουλίων, με σημαντική συμμετοχή επιχειρηματικών φορέων, κοινωνικών εταίρων και προσωπικοτήτων, προκειμένου:

Να αναδείξουμε και να προωθήσουμε τον εξωστρεφή προσανατολισμό της οικονομικής μας συμπεριφοράς και λειτουργίας.

Να τροφοδοτήσουμε την οικονομία με ιδιωτικές και ξένες επενδύσεις, απαραίτητες για την επανεκκίνησή της.

Να πετύχουμε, επιτέλους, την εκ βάθρων αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα και της Δημόσιας Διοίκησης και κυρίως την οικονομική και κοινωνική αποτελεσματικότητα των ΔΕΚΟ για ένα πιο παραγωγικό, πιο φιλικό κράτος.

Τελευταία Νέα