Δεν συμβαίνει συχνά οι εκδότες εφημερίδων να περιμένουν με αγωνία μία αναγγελία εταιρείας τεχνολογίας. Τέτοιου είδους ειδήσεις συνήθως βρίσκουν την (περιορισμένη) θέση τους στις σελίδες ή στα ένθετα τεχνολογίας και καλύπτονται εκτενέστερα από τον κλαδικό περιοδικό Τύπο. Έτσι, είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αδημονία των εκδοτών τις ημέρες πριν από την επίσημη παρουσίαση του iΡad της Αpple, δηλαδή ενός νέου ηλεκτρονικού βιβλίου σε σχήμα ταμπλέτας που παρέχει ωστόσο και πολλές από τις δυνατότητες ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Προς τι όμως τούτη η έντονη προσμονή; Άλλωστε ηλεκτρονικά βιβλία- όπως το kindle της Αmazon- κυκλοφορούν εδώ και καιρό, χωρίς να έχουν συναρπάσει ιδιαίτερα τους εκδότες. Ο λόγος είναι σχετικά απλός: σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στο Διαδίκτυο (όπου οι χρήστες αρνούνται να πληρώσουν για ειδησεογραφία που διαβάζουν στον υπολογιστή τους), οι κάτοχοι ηλεκτρονικών βιβλίων δείχνουν διατεθειμένοι να πληρώνουν κάποιο αντίτιμο, αφού η ανάγνωση- τόσο σε επίπεδο ευκρίνειας όσο και στο «κασέ»- προσομοιάζει αυτήν του εντύπου. Αυτό που διαφοροποιεί τη νέα συσκευή της Αpple είναι ο εντυπωσιακός σχεδιασμός, το χαμηλότατο βάρος (κάτι που ενθαρρύνει τη φορητότητα, όπως στο έντυπο), το μέγεθος της οθόνης, τα χρώματα και γραφικά, καθώς και η γενική φιλικότητα προς τον χρήστη. Συνεπώς, ορισμένοι εκτιμούν πως η αγορά της ειδησεογραφίας βρίσκεται σε ένα ιστορικό κομβικό σημείο όπου η ανάγνωση εντύπων θα μεταναστεύσει μαζικά από το δωρεάν του υπολογιστή στο επί πληρωμή της ταμπλέτας, δίνοντας νέα έσοδα και πνοή ζωής στον Τύπο- γι΄ αυτό την ημέρα του λανσαρίσματος του iΡad, ο αντιπρόεδρος του «Νew Υork Τimes» Μάρτιν Νίζενχολτς δήλωσε πως «εδώ συγχωνεύονται τα ελκυστικότερα χαρακτηριστικά του εντύπου με αυτά των ψηφιακών Μέσων». Επιπρόσθετα, η Αpple κατέχει (μέσω του ηλεκτρονικού καταστήματος μουσικής itunes) τα στοιχεία 100 εκατομμυρίων πιστωτικών καρτών και μπορεί να κάνει την πληρωμή για έντυπα πολύ εύκολη. Τέλος, η συσκευή δείχνει να έχει ενθουσιάσει και αρκετούς διαφημιζόμενους, αφού κατ΄ ορισμένους υπερτερεί των άλλων ψηφιακών επιλογών: ο υπολογιστής παραπέμπει σε εργασία, ενώ το κινητό τηλέφωνο έχει υπερβολικά μικρή επιφάνεια για διαφημιστική δημιουργικότητα.

Ωστόσο, ενδεχομένως η αισιοδοξία (τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον) να μην είναι τόσο δικαιολογημένη- κι όχι μόνο επειδή πρόσφατη έρευνα στους δυνητικούς αγοραστές ταμπλέτας έδειξε πως μόνο το 9 τοις εκατό ενδιαφέρεται να αγοράσει το iΡad. Τα κύρια ζητήματα εντοπίζονται αλλού: από τη στιγμή που η εν λόγω συσκευή είναι πολύ περισσότερο από ένα ηλεκτρονικό βιβλίο, πιθανότατα θα κυριαρχήσουν άλλες δραστηριότητες εις βάρος της ανάγνωσης Τύπου- δεν είναι τυχαίο που η πλέον ενθουσιώδης αντίδραση για το iΡad προήλθε από τον παγκόσμιο κολοσσό (και) ηλεκτρονικών παιχνιδιών Disney. Εν ολίγοις, εάν υπάρχει μία θεαματική εφαρμογή που θα αναδείξει τις μοναδικές δυνατότητες της συσκευής, αυτή είναι μάλλον απίθανο να προέλθει από «παλαιομοδίτες» εκδότες. Επίσης, όπως στο itunes η Αpple πουλάει μεμονωμένα τραγούδια και όχι ολόκληρα CD, δεν αποκλείεται οι εφημερίδες να υποχρεωθούν να πουλάνε άρθρα ή ένθετα έναντι ολίγων λεπτών. Τέλος, και σε αυτό το περιβάλλον, δεν θα ελέγχουν τη σχέση με τον χρήστη και θα εξαρτώνται από έναν ενδιάμεσο για την ανάπτυξη των εσόδων τους.

Θα συνιστούσε πραγματικά συγκλονιστική ανατροπή εάν η συγκεκριμένη ταμπλέτα μπορούσε να αποτελέσει ένα είδος χρονομηχανής, όπου οι εκδότες θα είχαν τη δυνατότητα να διαγράψουν τα λάθη του παρελθόντος. Τούτο όμως δεν είναι εφικτό, ειδικά εάν αναλογιστεί κανείς ότι τα συνολικά έσοδα των εφημερίδων από (πάσης φύσεως) ηλεκτρονικά βιβλία θα ανέλθουν το 2010 στο ένα εικοστό των χρημάτων που θα απολεσθούν από τη μείωση των μεγεθών της έντυπης δραστηριότητας. Τέλος, καλό είναι πάντα να θυμάται κανείς πως οι κυκλοφορίες είχαν αρχίσει να φθίνουν πριν από το Ίντερνετ ή το κινητό τηλέφωνο- πόσω μάλλον πριν από κάθε λογής μαγική ταμπλέτα…

Ο Κωνσταντίνος Καμάρας είναι σύμβουλος της Διεθνούς Ένωσης Εφημερίδων και μέλος Δ.Σ. του ΙΑΒ Εurope, πανευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαδραστική επικοινωνία.

ΣΕ… ΔΟΣΕΙΣ

Δεν αποκλείεται οι εφημερίδες να υποχρεωθούν να πουλάνε άρθρα ή ένθετα έναντι ολίγων λεπτών στους χρήστες iΡad

Τελευταία Νέα