«Δυσκολευόμαστε, αλλά το παλεύουμε»

Το «πιο δύσκολο καλοκαίρι» περνούν οι ιδιοκτήτες μικρομεσαίων επιχειρήσεων, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Αρκετοί χρειάσθηκε να πάρουν επώδυνες αποφάσεις, όπως να απολύσουν υπαλλήλους τους, άλλοι κρατούν στα χέρια τους επιταγές χωρίς αντίκρυσμα και μιλούν για ασφυκτικές συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί στην αγορά. Ωστόσο, δεν αντιμετωπίζουν όλοι την καταιγίδα με τον ίδιο τρόπο, αφού κάποιοι σκέφτονται ακόμη και τη χειρότερη προοπτική- το λουκέτο- άλλοι εκτιμούν ότι η κρίση θα κρατήσει ακόμη πολύ, με απρόβλεπτες συνέπειες.

Ο απαισιόδοξος

ΙΛΑΝ ΣΟΛΟΜΩΝ Ιδιοκτήτης καταστήματος με λευκά είδη «ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων προδιαγράφεται ζοφερό. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, είναι πολύ πιθανό του χρόνου τέτοια εποχή να έχω βάλει λουκέτο στο μαγαζί». Απόλυτα απαισιόδοξος για το μέλλον της επιχείρησής του είναι ο κ. Σολομών. «Ύστερα από 30 χρόνια λειτουργίας του μαγαζιού, όπου οι δουλειές πήγαιναν αρκετά καλά, είδα φέτος τον τζίρο να πέφτει κατά 30-40%», λέει στα «ΝΕΑ». Εκτός από την οικονομική κρίση, όπως σημειώνει ο κ. Σολομών, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του κέντρου της Αθήνας έχουν να αντιμετωπίσουν ακόμη δύο σημαντικά προβλήματα: Την επέλαση των μεγάλων αλυσίδων καταστημάτων, αλλά και την υποβάθμιση της περιοχής, ειδικότερα μετά τα επεισόδια του Δεκεμβρίου. Μάλιστα, η ανησυχία του γίνεται ακόμη μεγαλύτερη, καθώς πιστεύει ότι η οικονομική κρίση δεν έχει πλήξει ακόμη την ελληνική οικονομία σε μεγάλο βαθμό. «Δεν είναι τόσο η μείωση του εισοδήματος του κόσμου που τον κάνει να μην ανοίγει το πορτοφόλι του, αλλά η τρομοκράτησή του για ένα ζοφερό μέλλον», σημειώνει. «Οι προσφορές δεν βοήθησαν ακόμη και αυτούς που είχαν τιμές μειωμένες ακόμη και ώς 80%».

Ο σκεπτικιστής

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΤΣΙΟΥΤΡΑΣ Ιδιοκτήτης καταστήματος με κορνίζες Ο κ. ΤΣΙΟΥΤΡΑΣ σχεδόν καθημερινά διαβάζει στις εφημερίδες, βλέπει στην τηλεόραση και συζητάει με τους υπόλοιπους καταστηματάρχες του κέντρου της Αθήνας για την οικονομική κρίση. «Αισθάνομαι ότι η Ελλάδα μπαίνει τώρα στην καρδιά της κρίσης. Ο κόσμος έχει αλλάξει πλέον καταναλωτικές συνήθειες και απ΄ ό,τι παρατηρώ ψάχνει για το φθηνότερο προϊόν και αγοράζει λιγότερο», δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο κ. Τσιούτρας, που άνοιξε το κατάστημά του το 1992 και όπως λέει «χρόνο με τον χρόνο τα έσοδά του ήταν όλο και μεγαλύτερα, σε αντίθεση με τον τελευταίο χρόνο που υπήρξε μια μικρή μείωση». Για να προσεγγίσει νέους πελάτες τον τελευταίο χρόνο έχει αποφασίσει να ρίξει τις τιμές κατά 10- 15% «και ευτυχώς που όλα αυτά τα χρόνια διατηρώ μια σταθερή πελατεία, αλλιώς θα ήταν δύσκολα τα πράγματα. Βλέπω γύρω μου αρκετές μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν βάλει λουκέτο. Συζητάω και με άλλους καταστηματάρχες και η αίσθηση που μου αφήνουν δεν είναι η καλύτερη. Θεωρώ ότι για τους επόμενους έξι μήνες θα διατηρηθεί η κρίση στο λιανεμπόριο και διατηρώ κάποιες ελπίδες ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2010 θα έχουμε ξεπεράσει τα δύσκολα. Αυτό με κάνει να είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος», σημειώνει ο κ. Τσιούτρας.

Ο μαχητής

ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Ιδιοκτήτης ιχθυοπωλείου «ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΜΟΥ απασχολούνται 12 άτομα. Παρά τη λεγόμενη οικονομική κρίση το τελευταίο έτος, δεν έχω απολύσει κανέναν. Ίσως γιατί αντέχουμε, ίσως πάλι γιατί είμαστε μικρή επιχείρηση και έχουμε δεθεί με το προσωπικό φιλικά και οικογενειακά», λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Χρήστος Νικολόπουλος, ιδιοκτήτης ιχθυοπωλείου στην κεντρική αγορά της Θεσσαλονίκης. Με πείρα 25 ετών στην αγορά, ο κ. Νικολόπουλος μπορεί εύκολα να αντιληφθεί στην πράξη αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν κρίση.

«Υπάρχουν πελάτες οι οποίοι εδώ και χρόνια αγόραζαν ακριβά είδη ψαριών, όπως συναγρίδες, φαγκριά κ.ά. Οι ίδιοι έχουν στραφεί πλέον σε πιο λαϊκά είδη ή ζητούν για παράδειγμα ψάρια ιχθυοτροφείου». Το σοβαρότερο, λέει ο ίδιος, είναι το γεγονός ότι στην αγορά της πόλης σχεδόν όλες οι επιχειρήσεις είναι μικρές, επομένως αν καθεμιά απολύσει έναν ή δύο υπαλλήλους της, αυτό δεν θα φανεί προς τα έξω. «Κάποιοι λένε ότι τα μέσα ενημέρωσης δημιουργούν την κρίση φοβίζοντας τους καταναλωτές. Δεν ισχύει αυτό. Αν κάποιος πελάτης δεν έχει χρήματα στο πορτοφόλι του, δεν χρειάζεται κάποιος δημοσιογράφος για να του το πει. Το γνωρίζει από μόνος του», λέει ο κ. Νικολόπουλος. «Ακόμη πάντως αντέχουμε. Υπάρχει πρόβλημα στην αγορά, αλλά αντέχουμε», λέει χαμογελώντας.

Η κυνική

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΘΕΟΛΟΓΗ Μοδίστρα «Η ΚΡΙΣΗ υπάρχει μόνο γι΄ αυτούς που δεν θέλουν να δουλέψουν. Όποιος κάνει καλά και με σεβασμό προς τους πελάτες τη δουλειά του, δεν έχει να φοβηθεί απολύτως τίποτα». Η 74χρονη Ελευθερία Θεολόγη τα τελευταία 13 χρόνια διατηρεί ένα κατάστημα επιδιόρθωσης ρούχων στα Εξάρχεια. Όπως υποστηρίζει στα «ΝΕΑ», η οικονομική κρίση την αφήνει παγερά αδιάφορη- άλλωστε εξακολουθεί να δουλεύει παρά τα 74 της χρόνια. Όπως λέει μάλιστα, η κρίση δεν έχει επηρεάσει καθόλου τη δουλειά της, καθώς «τους ίδιους πελάτες είχα πριν, τους ίδιους και τώρα.

Ό,τι έβγαζα πριν, βγάζω και τώρα». Όταν ακούει τον κόσμο να παραπονιέται ότι δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα, η ίδια δυσπιστεί. «Για ποια κρίση μιλάμε, όταν στις καφετέριες και τις ταβέρνες δεν πέφτει καρφίτσα;», λέει η κ. Θεολόγη. Όσον αφορά το μέλλον, «θα συνεχίσω όπως συνεχίζω και σήμερα. Μπορεί να φαίνεται απίστευτο, αλλά με τη σκληρή δουλειά κατάφερα να κάνω ακόμη και περιουσία. Και τι είμαι; Μια μοδίστρα που έχει τόση δουλειά που πολλές φορές δεν προλαβαίνει και να ανταποκριθεί σε όλους τους πελάτες».

Ο αισιόδοξος

ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΛΑΣΣΗΣ Κοσμηματοπώλης Η ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ εκτός από στάση ζωής, σύμφωνα με τον κ. Βλάσση, αποτελεί και ισχυρό επιχειρηματικό όπλο. «Μόνο με θετική σκέψη, χαμόγελο και καλούς τρόπους μπορείς να βγεις από τις δύσκολες καταστάσεις. Να επικοινωνήσεις με τους πελάτες, να δημιουργήσεις καλό κλίμα στο κατάστημά σου και να τους κάνεις να αισθανθούν άνετα ώστε να ψωνίσουν». Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Βλάσσης, πάντα θα υπάρχουν οι δύσκολες εποχές, «αλλά με απαισιόδοξες σκέψεις δεν καταλήγεις πουθενά. Σκοπός είναι να βλέπεις μπροστά σε όλους τους τομείς. Από το εμπόριο μέχρι και τα προσωπικά». Μπορεί από την οικονομική κρίση να μη γλίτωσε ούτε το κοσμηματοπωλείο του κ. Βλάσση- υπήρξε αισθητή μείωση στα έσοδα-, το γεγονός αυτό όμως δεν τον πτοεί. «Εμείς θα πορευτούμε όπως και να έχει. Μέσα στο εμπόριο είναι αυτά. Δεν μπορείς να κάνεις διαφορετικά», καταλήγει.

…και ο ψύχραιμος

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΗΤΑΚΗΣ Ιδιοκτήτης βιοτεχνίας υποδημάτων «ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΕΞΙ ΧΡΟΝΙΑ η επιχείρησή μου απασχολούσε 15 υπαλλήλους. Τον τελευταίο χρόνο αναγκάστηκα να μειώσω το προσωπικό στο μισό, με αποτέλεσμα σήμερα να έχω επτά υπαλλήλους», λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Δημήτρης Ζητάκης, ιδιοκτήτης βιοτεχνίας κατασκευής υποδημάτων στο Καβαλάρι Θεσσαλονίκης. Όταν κληρονομούσε πριν από 30 χρόνια την επιχείρηση από τον πατέρα του, ο κ. Ζητάκης δεν φανταζόταν ότι θα έρθει ποτέ εποχή τόσο κακή για τον κλάδο της υποδηματοποιίας. «Οι παραγγελίες φέτος την άνοιξη αλλά και εκείνες για τον χειμώνα που έρχεται παρουσιάζουν πτώση έως και 30% σε σχέση με πέρυσι. Εκτός από τις μειωμένες παραγγελίες, ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι οι δεκάδες επιταγές οι οποίες καθυστερούν να πληρωθούν. Από την αρχή της χρονιάς η εξόφληση του 20% των επιταγών κάθε μήνα συνεχώς αναβάλλεται», λέει ο κ. Ζητάκης. Προκειμένου να αντιμετωπίσει την κρίση, όπως λέει, δεν έχει αναγκαστεί ακόμη να υποβαθμίσει την ποιότητα των πρώτων υλών ώστε να μειώσει τα έξοδα παραγωγής. «Δυστυχώς, όμως, όσο πέφτει ο τζίρος τόσο μειώνονται οι μεγάλοι προμηθευτές πρώτων υλών ή αποδυναμώνονται οι μικρότεροι περιφερειακοί προμηθευτές με τους οποίους συνεργαζόμαστε». «Σχεδόν την τελευταία δεκαετία υποστήκαμε βαρύ πλήγμα από την εισαγωγή των κινέζικων προϊόντων. Αν και ήταν κακής ποιότητας, οι καταναλωτές τα προτιμούσαν λόγω της χαμηλής τιμής», τονίζει ο κ. Ζητάκης.