Με έκπληξη πληροφορούμαι την απίστευτη πρόταση του υπουργού Παιδείας για την απομάκρυνση της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ από την Πατησίων και τη δημιουργία στη θέση της μνημείου- μουσείου Εθνικής Αντίστασης, μνημείου δημοκρατίας ενάντια στη δικτατορία!

Ο λόγος που προβάλλεται αυτή η πρόταση, η οποία υποστηρίχθηκε και στη Βουλή, δεν αναφέρεται σε ουσιαστικές δυσκολίες λειτουργίας και οργάνωσης της Σχολής, σε πιθανές ανάγκες αναδιάρθρωσης των τμημάτων, στην εσωτερική ανακατανομή των τομέων, σε πιθανές αναγκαίες επεκτάσεις και αναπλάσεις, αλλά υποστηρίζεται ότι το εγχείρημα αυτό θα συντελέσει στην ουσιαστική κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, καθώς η Σχολή Αρχιτεκτόνων βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και χρησιμοποιείται ως ορμητήριο για τρομοκρατικές ενέργειες. Με το ίδιο σκεπτικό προτείνεται και η απομάκρυνση της Νομικής Σχολής από την οδό Σόλωνος.

«Ας γίνει το πρώτο βήμα αυτοπροστασίας μετακινώντας την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πολυτεχνείου εκτός κέντρου…» είναι, σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα, η άποψη του υπουργού Παιδείας.

Έτσι, λοιπόν, διαγράφεται οριστικά η διαχρονική αξία χρήσης ενός σημαντικού έργου του Λύσανδρου Καυταντζόγλου (1811-1885), το οποίο ανήκει στην ιστορία της ελληνικής αρχιτεκτονικής;

Έτσι απλοϊκά προτείνεται η αποκοπή της ουσιαστικής μακροχρόνιας σχέσης του πανεπιστημιακού συγκροτήματος με την πόλη; Όμως, εδώ και πολλές δεκαετίες, το κτίριο αυτό δεν στέγασε μόνο ανάγκες καθαρά εκπαιδευτικές, αλλά «κατοικήθηκε» από σπουδαστές και δασκάλους με ιδιαίτερη προσφορά στον πολιτισμό του τόπου μας.

Το εγχείρημα της εξορίας της Αρχιτεκτονικής Σχολής από τον αστικό ιστό από αμηχανία των υπευθύνων στη διαχείριση της κρίσης, θα οδηγήσει στην αμφιβόλου αποτελέσματος «μουσειοποίηση» αυτού του θεσμοθετημένου ζωντανού κύτταρου της πόλης.

Oι χώροι που απαιτεί η Σχολή Αρχιτεκτόνων δεν είναι εργαστήρια μεγάλης έκτασης και ειδικών προδιαγραφών, όπως συμβαίνει με άλλες σχολές του ΕΜΠ. Αντίθετα, στην αρχιτεκτονική εκπαίδευση, αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η καλλιέργεια δεσμών με την πόλη και τους κατοίκους της. Το καίριο αίτημα των αρχιτεκτόνων, και ιδιαίτερα μιας Αρχιτεκτονικής Σχολής στην Αθήνα, είναι η μεθοδική αναγνώριση της πόλης «ως πεδίου εκμάθησης» και η εξ επαφής σχέση της με τα διλήμματα που προκύπτουν από την αλλοτριωμένη καθημερινότητα, από την υποβάθμιση, την κατάργηση και την απαξίωση όλων εκείνων των στοιχείων που πλήττουν τη διαχρονική «κατοίκηση» του αστικού ιστού.

Δεν «επιλύονται», λοιπόν, τα προβλήματα με εύκολους, σπασμωδικούς, άτολμους και αμφιβόλου αποτελέσματος πειραματισμούς, όταν μάλιστα πρόκειται για έργασύμβολα της διαχείρισης του χώρου, τα οποία βασίστηκαν σε ένα πρόγραμμα που αναφέρεται στην εκπαιδευτική διαδικασία και την αυτονόητη σχέση της με την κοινωνική πραγματικότητα.

Δεν είναι δυνατόν να μην επηρεάζομαι σ΄ αυτά που γράφω από την προσωπική μου φιλική σχέση με την Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ, τις μνήμες δασκάλων και συμφοιτητών, πάντα αξεχώριστα δεμένες με τους χώρους διδασκαλίας και διαλείμματος, κίνησης και στάσης, με τις στοχαστικές αναλογίες: τις υψηλές αίθουσες, την ανάσα και την ποιητική των ενδιάμεσων χώρων, την οργανική παρουσία στη σύνθεση του οριοθετημένου κενού: αίθριο, αυλή, ταράτσα, υπαίθριες σκάλες και σκιερές στοές, βιώματα που σημαδεύουν καθοριστικά την αρχιτεκτονική παιδεία.

Οι αλλαγές προγράμματος είναι συνηθισμένες σε οικοδομήματα τα οποία έχουν ουσιαστικά εξαντλήσει τον διάλογό τους με την πόλη, έχουν ερειπωθεί, δεν κατοικούνται πια.

Δεν είναι, όμως, αυτή η περίπτωση της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ.

Το κτίριο της Σχολής έχει ανεκτίμητη διδακτική αξία ιδιαίτερα στην εποχή μας και αποτελεί από μόνο του πολύτιμο μάθημα αρχιτεκτονικής, θα ήταν άστοχο να θυσιαστεί και να παραδοθεί σε ένα αβέβαιο μέλλον, καθώς το «πρώτο βήμα της αυτοπροστασίας»- κατά την άποψη του υπουργού – θα είναι ένα μετέωρο βήμα στον αχανή χώρο της πολιτικής ασάφειας που μας περιβάλλει και πλήττει τις ελάχιστες ελπίδες μας για τη σοβαρή αντιμετώπιση της πραγματικότητας.

ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗ ΑΞΙΑ

Το κτίριο της Σχολής έχει ανεκτίμητη διδακτική αξία, ιδιαίτερα στην εποχή μας, και αποτελεί από μόνο του πολύτιμο μάθημα αρχιτεκτονικής

Η Σουζάνα Αντωνακάκη είναι αρχιτέκτονας

Τελευταία Νέα