Αναζήτηση
Η ΕΥΡΩΠΗ, η οποία κατάφερε μέχρι πρόσφατα να αποφύγει την καταιγίδα στην οικονομία που έπληξε τον υπόλοιπο κόσμο, τελικά υπέκυψε.
Η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Δανία βρίσκονται είτε σε ύφεση είτε πολύ κοντά σε αυτήν. Η ανάπτυξη στην Ιταλία έχει σχεδόν μηδενιστεί. Η Γαλλία εξασθενεί με γοργούς ρυθμούς. Και η Γερμανία, η πάλαι ποτέ πανίσχυρη ατμομηχανή της ευρωπαϊκής ανάπτυξης, έχει αρχίσει να χάνει ταχύτητα. Μηνύματα που μειώνουν τις ελπίδες ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να αποφύγει τα προβλήματα που ταλανίζουν σήμερα τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Την περασμένη εβδομάδα μελέτη του Κέντρου Ευρωπαϊκών Οικονομικών Ερευνών στο Μανχάιμ της Γερμανίας έδειξε ότι η εμπιστοσύνη των επενδυτών έχει υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1991.
Ισπανία- Βρετανία
Στην Ισπανία, παράλληλα, οι τιμές των μετοχών βυθίστηκαν όταν η κρίση στην αγορά ακινήτων προκάλεσε την πρώτη μεγάλη απώλεια: μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων στη χώρα, η Μartinsa-Fadesa, ζήτησε προστασία από τους πιστωτές της με βάση τον νόμο περί χρεοκοπιών. Και στη Βρετανία- όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες- ο πληθωρισμός ξεπέρασε κάθε όριο, φτάνοντας το 3,8% λόγω της έκρηξης στις τιμές των τροφίμων και των καυσίμων.
«Βλέπουμε τεράστιες αλλαγές να συντελούνται στην Ευρώπη», λέει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Ντόιτσε Μπανκ στο Λονδίνο, Τόμας Μάγιερ, ο οποίος συμπληρώνει με νόημα: «Όλα τα άσχημα νέα από όλο τον κόσμο τελικά έφθασαν στην πόρτα μας».
Ξαφνικός κίνδυνος
Μπορεί πολλοί οικονομολόγοι να είχαν προβλέψει πως η Ευρώπη δεν θα έβγαινε αλώβητη από την αμερικανική οικονομική κρίση, αλλά η ταχύτητα με την οποία επιβαρύνεται η ευρωπαϊκή οικονομία προκαλεί έκπληξη. Όπως σημειώνει ο κ. Μάγιερ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν προέβλεπε παρά μια μικρή υποχώρηση στον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας για το δεύτερο τρίμηνο. Τώρα η ευρωπαϊκή οικονομία κινδυνεύει να βυθιστεί στην ύφεση.
«Δεν είναι διόλου απίθανο να βυθιστεί η ευρωζώνη σε ύφεση, την οποία μπορεί να αποφύγουν τελικά οι ΗΠΑ», λέει ο επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη της Βank of Αmerica στο Λονδίνο, Ηolger Schmieding. Ευρώ- δολάριο
Εκείνο που δεν έχει αλλάξει είναι η δυναμική του ευρώ, το οποίο πρόσφατα έφτασε σε νέα επίπεδα ρεκόρ έναντι του δολαρίου (1,6038 δολάρια), επειδή οι επενδυτές εξακολουθούν να αναζητούν καταφύγιο στο ενιαίο νόμισμα, φοβούμενοι τις εξελίξεις στις ΗΠΑ. Μπορεί τα σύννεφα στην Ευρώπη να πυκνώνουν, εξακολουθεί όμως να αποτελεί ασφαλές λιμάνι σε σύγκριση με την Αμερική όπου οι μεγάλες κρατικές εταιρείες χορήγησης στεγαστικών δανείων Fannie Μae και Freddie Μac βρίσκονται σε δεινή θέση.
Το πανίσχυρο ευρώ όμως- σε συνδυασμό με τις τιμές-φωτιά στο πετρέλαιο- προκαλεί προβλήματα στην Ευρώπη επειδή μειώνει την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων των χωρών της. Οι γερμανικές εξαγωγές μειώθηκαν 3,2% τον Μάιο σε σχέση με τον Απρίλιο, όταν σημειώθηκε η μεγαλύτερη υποχώρηση από το 2004 και το εμπορικό πλεόνασμα της χώρας μειώθηκε στα 14,4 δισ. από 18,8 δισ. ευρώ.
Η μεγαλύτερη απειλή για τη Γερμανία πάντως δεν είναι μια πιθανή ύφεση, αλλά έκρηξη στον πληθωρισμό που θα οδηγούσε σε υψηλότερα επίπεδα τους μισθούς. Κάτι που φέρνει σε δύσκολη θέση την ΕΚΤ, η οποία προσπαθεί να καθορίσει τη νομισματική της πολιτική ισορροπώντας μεταξύ χαμηλής ανάπτυξης και υψηλών τιμών.
