Oι Μεσογειακοί Αγώνες αποτελούν μείζον αθλητικό και πολιτιστικό γεγονός με σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές επιδράσεις για τις πόλεις (Βόλος- Λάρισα) που έχουν αναλάβει την ευθύνη της διοργάνωσής τους το 2013. Στόχος μας είναι οι Αγώνες αυτοί να μη λειτουργήσουν απλώς ως μια στιγμιαία ανάταση, αλλά να αξιοποιηθούν ως εργαλείο για τον πιλοτικό επανασχεδιασμό των αναπτυξιακών προοπτικών της Θεσσαλίας και συνολικά της Κεντρικής Ελλάδας. Τώρα είναι η ευκαιρία να προβάλουμε ένα νέο όραμα περιφερειακής ανάπτυξης, το οποίο θα διαφοροποιείται ποιοτικά από τις πεπατημένες του παρελθόντος, αξιοποιώντας τα θετικά αλλά και τα αρνητικά διδάγματα των Ολυμπιακών του 2004.

Μακριά από τη λογική των παροδικών εντυπωσιασμών, είναι αναγκαίο να εκπονηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αξιοποίησης των Αγώνων, που θα προσλάβει χαρακτήρα μεσοπρόθεσμου και ρεαλιστικού προγράμματος ανασύνταξης και αναγέννησης όλης της περιοχής, με μέτρα και πρωτοβουλίες που θα αποσκοπούν στην οικολογική, χωροταξική και πολιτιστική ανασυγκρότησή της.

Κεντρική ιδέα όλων των παρεμβάσεων πρέπει να είναι η ανάδειξη των Αγώνων του 2013 ως των πρώτων«πράσινων» Μεσογειακών Αγώνωνστην ιστορία του θεσμού.

Η ιδέα αυτή δεν πρέπει να εξαντληθεί σε μια μοδάτη και ανούσια ρητορική, αλλά να εξειδικευθεί με συγκεκριμένες προτάσεις που θα φέρουν το δίπολο ΒόλουΛάρισας, αλλά και ολόκληρη την Κεντρική Ελλάδα, στο επίκεντρο της αναζήτησης λύσεων για τα σύγχρονα προβλήματα και τους κινδύνους που απειλούν το περιβάλλον όχι μόνο της Μεσογείου αλλά και ολόκληρου του πλανήτη. Εν όψει μάλιστα της κινητικότητας που παρατηρείται για τη δημιουργία Ένωσης Μεσογειακών Κρατών, η χώρα μας θα μπορούσε να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που θα την καθιστούσαν πρωταγωνίστρια της περιβαλλοντικής πολιτικής σε μεσογειακό επίπεδο. Αρκεί βεβαίως να τολμήσουμε να παρέμβουμε στα ακόλουθα τρία επίπεδα:

Πρώτον, να ληφθεί μέριμνα ώστε τα έργα των Αγώνων να αποτελούν παραδείγματα εφαρμογής φιλοπεριβαλλοντικών τεχνολογιών,

ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΔΕΝ

αντιμετωπίζονται ως απλή περιφερειακή αθλητική διοργάνωση, αλλά αξιοποιούνται ως ο καταλύτης της «πράσινης ανάπτυξης» με τρόπο πιλοτικό και ταυτόχρονα εναλλακτικό για το σύνολο της χώρας

που θα αποδίδουν εξοικονόμηση ενέργειας, ορθολογικότερη διαχείριση των υδάτινων πόρων και μείωση της ρύπανσης (αέριας και θαλάσσιας).

Δεύτερον, με αφορμή τους Αγώνες να προχωρήσουμε στον επανασχεδιασμό του αστικού αλλά και του αγροτικού χώρου, σύμφωνα με τα διδάγματα της περιβαλλοντικής επιστήμης και με σεβασμό στη φυσική και την πολιτιστική κληρονομιά.

Τρίτον, να εφαρμόσουμε πιλοτικά καινοτόμες πρακτικές για τη ρύθμιση όλων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων που ανατρέπουν τις υφιστάμενες οικολογικές ισορροπίες. Αυτός ο στόχος διευκολύνεται από το γεγονός ότι η Μαγνησία είναι φυσική μικρογραφία του μεσογειακού περιβαλλοντικού χώρου. Ο θαλάσσιος χώροςτης προσφέρεται για την ανάδειξη των προβλημάτων προστασίας του θαλάσσιου και υποθαλάσσιου φυσικού πλούτου, οι δραστηριότητες στο λιμάνι για τη μελέτη και πρόληψη της ρύπανσης που προκαλεί η ανάπτυξη όλων των λιμανιών της Μεσογείου, ενώ ο ορεινός όγκος του Πηλίου για ανάλογους σχεδιασμούς στον χώρο των δασών, των παραδοσιακών οικισμών και των οικοτουριστικών δραστηριοτήτων.

Να λοιπόν πώς μπορούμε να αναδείξουμε ένα νέο υπόδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης, που θα συνδέει τη χωροταξία με την παραγωγή εναλλακτικών μορφών ενέργειας και την παροχή ποικίλων υπηρεσιών με υψηλή περιβαλλοντική προστιθέμενη αξία. Στο πλαίσιο αυτό, οι Μεσογειακοί Αγώνες δεν αντιμετωπίζονται πλέον ως απλή περιφερειακή αθλητική διοργάνωση, αλλά αξιοποιούνται ως ο καταλύτης της «πράσινης ανάπτυξης» με τρόπο πιλοτικό και ταυτόχρονα εναλλακτικό για το σύνολο της χώρας.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση αυτών των μακρόπνοων προτάσεων είναι η ευρεία κινητοποίηση και συμμετοχή τοπικών και περιφερειακών αρχών, κοινωνικών και αναπτυξιακών εταίρων, ιδιωτικών επιχειρήσεων, περιβαλλοντικών οργανώσεων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, δημοσίων υπηρεσιών και ενεργών πολιτών. Μόνο έτσι θα μπορέσει στη συνέχεια να ενεργοποιηθεί ένα μεγάλο κίνημα επιστράτευσης και αξιοποίησης εθελοντών, οι οποίοι εκτός από τη συμβολή τους στη διεξαγωγή των Μεσογειακών Αγώνων, θα δρουν ως εμψυχωτές της τοπικής κοινωνίας και ως διαρκής δύναμη αφύπνισης και ενθάρρυνσης για την εφαρμογή του νέου αναπτυξιακού μοντέλου.

Ο Απόστολος Παπατόλιας είναι νομάρχης Μαγνησίας