Σε ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ» της 20ής Σεπτεμβρίου 2007 αναφέρεται ότι τουρκικά αεροσκάφη εξετέλεσαν κατά τη διάρκεια νατοϊκής άσκησης σειρά παραβιάσεων και αναχαίτισαν ελληνικά μαχητικά στο FΙR Αθηνών, σαν να ήταν παράνομα. Στο ρεπορτάζ διατυπώνεται η εκτίμηση αναλυτών, ότι ενδεχομένως πρόκειται περί «αναβαθμισμένης τακτικής» αμφισβήτησης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων εν όψει τυχόν διαπραγμάτευσης για τα ζητήματα του Αιγαίου.

Δεν συμφωνώ με την εκτίμηση αυτή. Πιστεύω ότι πρόκειται για υλοποίηση της απόφασης της Επιτροπής Αμυντικού Σχεδιασμού (DΡC) του ΝΑΤΟ της 11ης Δεκεμβρίου 1992, με βάση την οποία καταργούνται τα όρια επιχειρησιακής ευθύνης στο Αιγαίο, στη θάλασσα και τον αέρα.

Με βάση της ισχύουσες σήμερα διευθετήσεις, διοικητής αεράμυνας στην περιοχή μας είναι Αμερικανός πτέραρχος με έδρα τη Σμύρνη και Τούρκο επιτελάρχη! Αυτός ασκεί τις δικαιοδοσίες του με τη βοήθεια δύο κέντρων επιχειρήσεων του 6ου CΑΟC* στο Εski Sehir και του 7ου CΑΟC στη Λάρισα. Η δικαιοδοσία του περιλαμβάνει και την ανάθεση περιοχών ευθύνης στους διοικητές των CΑΟC κατά την κρίση του.

Από τις κινήσεις των τουρκικών αεροσκαφών φαίνεται ότι οι δυνάμεις των γειτόνων μας είχαν αναλάβει την προστασία των ελληνικών εδαφών!

Όπως είναι γνωστό, μετά την επανένταξη των δυνάμεών μας στο ΝΑΤΟ το 1980, οι Τούρκοι δεν εδέχθησαν ότι την ευθύνη άμυνας στη θάλασσα και τον αέρα του Αιγαίου έχουν Έλληνες διοικητές, όπως ήταν προ του 1974.

Η λεγόμενη συμφωνία Rogers, με βάση την οποία οι δυνάμεις μας επανήλθαν στο ΝΑΤΟ, δεν έλυσε το πρόβλημα. Ο στρατηγός Rogers στηρίζοντας τις επιδιώξεις της Άγκυρας έδινε φιλοτουρκική ερμηνεία στη συμφωνία. Εμείς, όπως ήταν φυσικό, δεν συμφωνούσαμε.

Στη διαμάχη αυτή που διήρκεσε περίπου 12 χρόνια, ευρισκόμεθα υπό συνεχή πίεση, είχαμε την αμέριστη συμπαράσταση ενός πατριώτη πολιτικού του Ε. Αβέρωφ και αργότερα του αειμνήστου Ανδρέα Παπανδρέου.

Όμως, μετά την κυβερνητική αλλαγή το 1990, επικράτησαν άλλοι άνεμοι στο υπουργείο Άμυνας! Η διαταγή πολιτικής του Αβέρωφ έγινε κουρελόχαρτο και παραβλέποντας το εθνικό

ΧΑΣΑΜΕ ΤΗΝ ΙΩΝΙΑ

έπειτα από έναν ατυχή πόλεμο. Φοβάμαι ότι θα χάσουμε και το Αιγαίο, χωρίς όμως να ρίξουμε ντουφεκιά!

μας συμφέρον, που αφορούσε το καθεστώς του Αιγαίου όπως το καθόριζε η Συνθήκη της Λωζάννης, συμφωνήσαμε στην κατάργηση των υφιστάμενων στρατιωτικών ρυθμίσεων στην περιοχή. Ενθουσιασμός και χαρά στην τουρκική πλευρά! Η Άγκυρα είχε επιτύχει έναν μεγάλο στόχο της, χωρίς να δώσει τίποτα!

O εκπρόσωπος της Άγκυρας στο ΝΑΤΟ δεν ήταν φειδωλός σε επαίνους για την «καλή δουλειά» που έκανε το Μini Group**, για την επίλυση των προβλημάτων διοικήσεως και ελέγχου στη Νότια Περιοχή. Ιδού τι δήλωσε ο Τούρκος εκπρόσωπος: «Επιθυμώ να εκφράσω την ικανοποίησή μας στο Μini Group και το Διεθνές Επιτελείο, για τις άοκνες προσπάθειες στην επίλυση ορισμένων προβλημάτων για τη νέα δομή διοικήσεως στη Νότια Περιοχή. Η πρώτη αρχή που καθιερώνει η DΡC είναι ότι δεν θα υπάρχουν όρια ευθύνης στο επίπεδο των υποστρατηγείων. Αυτό ισχύει για τα ναυτικά και αεροπορικά υποστρατηγεία. Το δόγμα των περιοχών ευθύνης που ίσχυε προ του 1974 εγκαταλείπεται οριστικά. Αυτή η βασική επιχειρησιακή αρχή συμφωνήθηκε και έγινε αποδεκτή απ΄ όλους τους Συμμάχους».

Στην Ελλάδα ξέσπασε θύελλα αντιδράσεων και τρεις βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με επικεφαλής τον Αναστάσιο Πεπονή, έναν εξέχοντα πολιτικό, καταθέτουν στη Βουλή σχετική ερώτηση. Στις 24 Δεκεμβρίου, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας απαντά με αοριστολογίες.

Στις 8 Ιουνίου 1993, σε βαρυσήμαντη συνέντευξη του στα «ΝΕΑ», ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου καυτηριάζει την πολιτική αυτή της κυβέρνησης, που καθιστά τη γειτονική χώρα συναρμόδια για αμυντικά ζητήματα του Αιγαίου Πελάγους, το οποίο είναι κατά 50% εθνικός χώρος και που αποτελούσε ανέκαθεν στόχο των σοβινιστών της Άγκυρας. Η νέα ρύθμιση αποτελούσε εφαρμογή στην πράξη της πολιτικής του Κ. Μητσοτάκη ότι «έχουν και οι Τούρκοι δικαιώματα στο Αιγαίο» και υλοποιεί την παλιά του πρόταση να ιδρυθούν τα νατοϊκά στρατηγεία στη Λάρισα, χωρίς προηγουμένως να καθοριστούν τα επιχειρησιακά όρια, γεγονός για το οποίο είχε έρθει σε σύγκρουση με τον αείμνηστο Ε. Αβέρωφ.

Σίγουρα τη «ρύθμιση» αυτή θα τη βρούμε μπροστά μας σε τυχόν μελλοντικές διαβουλεύσεις για το FΙR, τις περιοχές SΑR (έρευνας- διάσωσης) και τις συζητήσεις για τις λεγόμενες γκρίζες ζώνες.

Τρέχοντα εσωτερικά προβλήματα δεν θα επιτρέψουν στην ελληνική κοινή γνώμη να ενημερωθεί και το Κοινοβούλιο να ασχοληθεί με το σοβαρό αυτό εθνικό θέμα. Χάσαμε την Ιωνία έπειτα από έναν ατυχή πόλεμο. Φοβάμαι ότι θα χάσουμε και το Αιγαίο, χωρίς όμως να ρίξουμε ντουφεκιά!

* CΑΟC: Combined Αir Οperations Centre ** Μini Group: Επιτελική Ομάδα του ΝΑΤΟ που ασχολήθηκε με το θέμα.

Ο πτέραρχος Νίκος Κουρής είναι επίτιμος αρχηγός ΓΕΕΘΑ