Ο Σαντιάγο Καλατράβα ζητά αποζημίωση 3 εκατ. ευρώ από την πόλη του Μπιλμπάο, επειδή επέτρεψε σε άλλον σταρ αρχιτέκτονα να κάνει επέκταση σε δική του πεζογέφυρα που…

γλιστρούσε
O Σαντιάγο Καλατράβα, ο αρχιτέκτονας που έδωσε το στίγμα του στην Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, μηνύει την πόλη του Μπιλμπάο για παρέμβαση στην πεζογέφυρα Κάμπο Βολαντίν που δημιούργησε ο ίδιος. Ο Ισπανός αρχιτέκτονας δηλώνει ότι «οφείλει να προστατεύσει την καλλιτεχνική ακεραιότητα του έργου του».

Πράγματι, ο Ιάπωνας Αράτα Ισοζάκι έκανε μια προέκταση στην Κάμπο Βολαντίν που κατασκευάστηκε πριν από δέκα χρόνια, για να τη συνδέσει με την απέναντι όχθη του ποταμού Νερβιόν, όπου έχει σχεδιάσει ένα οικιστικό σύμπλεγμα.

Διάσημος ο Καλατράβα για τις γέφυρές του που δεσπόζουν στον αέρα, ισχυρίζεται στη μήνυση που κατέθεσαν οι δικηγόροι του στο δικαστήριο του Μπιλμπάο, ότι «ο νέος κόμβος σπάει τη συμμετρία της γέφυρας και διαστρεβλώνει με άτσαλο τρόπο το ντιζάιν, βλάπτοντας τη συνολική μορφή του έργου». Ζητά λοιπόν 250.000 ευρώ για αποζημίωση και απαιτεί το ξήλωμα της επέκτασης του Ισοζάκι ή 3 εκατομμύρια ευρώ «για ηθική βλάβη» στην περίπτωση που παραμείνει η προσθήκη του Ιάπωνα.

Μπορεί το έργο του Σαντιάγο Καλατράβα να δείχνει όμορφο, αλλά η πεζογέφυρα (που θυμίζει πολύ εκείνη της Κατεχάκη) δεν είναι φιλική προς τους χρήστες της, λέει η πλευρά των αντιδίκων. Το δάπεδο της Κάμπο Βολαντίν αποτελείται από διαυγείς γυάλινες πλάκες, σχεδιασμένες για να αντανακλώνται τα γκριζοπράσινα νερά του ποταμού που διασχίζει την πόλη που βρίσκεται στην περιοχή των Βάσκων. Όταν, όμως, ο καιρός γίνεται υγρός, το δάπεδο γίνεται ολισθηρό και οι κάτοικοι παραπονούνται ότι σκοντάφτουν και τραυματίζονται. Έτσι οι δημοτικές αρχές του Μπιλμπάο δέχτηκαν τη λύση Ισοζάκι και διαφωνούν με το αίτημα Καλατράβα. «Οι πίνακες του Γκόγια είναι έργα τέχνης. Μια γέφυρα είναι για να περπατάνε οι άνθρωποι», επιμένει ο δήμαρχος Ινιάκι Ασκούνια. Και συμπληρώνει ότι το μόνο που άλλαξε στη γέφυρα του Καλατράβα ήταν μια κουπαστή που αφαιρέθηκε για να ενωθεί με το υπόλοιπο τμήμα του έργου τού Ισοζάκι. «Αυτό δεν δημιουργεί κανένα αρνητικό αισθητικό αποτέλεσμα στο έργο του Καλατράβα», λέει ο δήμαρχος. Αλλά ο δικηγόρος του Ισπανού αρχιτέκτονα διαφωνεί, επειδή «σε αυτήν τη χώρα η αρχιτεκτονική, όπως και οι υπόλοιπες τέχνες, προστατεύονται από το καθεστώς των πνευματικών δικαιωμάτων». Και κατηγορεί τη δημαρχία για άγνοια.

Η ανταπάντηση του δημάρχου Ασκούνια επικεντρώνεται στο εξής: 560 γυάλινες πλάκες καταστράφηκαν από ακραία καιρικά φαινόμενα, με συνέπεια οι φορολογούμενοι πολίτες να επιβαρυνθούν κατά 200.000 ευρώ για την αντικατάσταση και επισκευή τους. «Αρκετά ανεχτήκαμε τη δικτατορία του κ. Καλατράβα που λέει ότι δεν μπορούμε να αγγίζουμε το γεφυράκι του. Αρκετά πια με αυτόν τον σούπερ σταρ», δηλώνει ο Ασκούνια. Ενώ ο Ιάπωνας αρχιτέκτονας σημειώνει από την πλευρά του πως στην αρχιτεκτονική είναι δύσκολο να προσδιοριστούν τα όρια των πνευματικών δικαιωμάτων του δημιουργού. «Μιλάμε για ένα έργο δημόσιας χρήσης. Πώς απαιτεί λοιπόν την πνευματική ιδιοκτησία σε δημόσιο χώρο;».

Ο Σαντιάγο Καλατράβα γεννήθηκε στη Βαλένθια της Ισπανίας, όπου σπούδασε στην Αρχιτεκτονική Σχολή και στη Σχολή Καλών Τεχνών. Συνέχισε τις σπουδές του στο Ίδρυμα Τεχνολογίας της Ζυρίχης και άρχισε από νωρίς να δημιουργεί γέφυρες και σταθμούς τρένων, αντλώντας την έμπνευσή του από μελέτες του πάνω στο ανθρώπινο σώμα και τον κόσμο της φύσης. Γλύπτης και ζωγράφος επίσης τιμήθηκε το 2005 από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης με μια έκθεση αφιερωμένη στην καλλιτεχνική του εργασία, με τίτλο «Σαντιάγο Καλατράβα: Η Γλυπτική στην Αρχιτεκτονική».

Έργασταθμοί


Ο τερματικός σταθμός Οριέντε στη Λισαβώνα, στην περιοχή της Εxpo, μοιάζει με φοινικόδασος. Στο Μάλμο της Σουηδίας, ο ουρανοξύστης των 54 ορόφων Τurning Τorso. Στη Σεβίλλη, η γέφυρα Αλαμίγιο έχει το σχήμα γιγάντιας άρπας.

Στη Λυών, ο σιδηροδρομικός σταθμός τού ΤGV μοιάζει σαν πουλί που ετοιμάζεται να πετάξει.

Το Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας 2004 ξεπέρασε υπερβολικά τον προϋπολογισμό κατασκευής του.

Στην Ιερουσαλήμ είναι υπό κατασκευή η επίσης σε σχήμα άρπας γέφυρα Γκέσερ Χαμεταρίμ. Το Γκραν Κανάλ στη Βενετία απέκτησε κοντά στο Ριάλτο μια νέα γέφυρα με την υπογραφή του.