Προίκα στον τέως

14,2 εκατ. ευρώ κέρδη σε ίδρυμα- βιτρίνα

ΠΡΟΙΚΑ ΣΤΟΝ ΤΕΩΣ Με συνολικό τζίρο 14,2 εκατ. ευρώ έπεσε χθες η αυλαία της δημοπρασίας των αντικειμένων της οικογένειας Γλύξμπουργκ που βγήκε στο σφυρί από τον οίκο Christie΄s.
Η δεύτερη μέρα της δημοπρασίας κράτησε κι αυτή σχεδόν 9 ώρες (από τις 10.30 το πρωί έως τις 7 το απόγευμα τοπική ώρα), και ενώ τα αντικείμενα προς πώληση δεν είχαν το κύρος αυτών

ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ

υπήρξε από συλλέκτες η αμφισβήτηση σχετικά με τη γνησιότητα ορισμένων αντικειμένων

της Τετάρτης, η αίθουσα πωλήσεων παρέμεινε γεμάτη καθ΄ όλη τη διάρκεια της δημοπρασίας, που όμως φαινόταν πιο ήρεμη, καθώς και οι δημοσιογράφοι και οι τηλεοπτικές κάμερες είχαν λιγοστέψει.

Ξεπέρασαν τις εκτιμήσεις

Οι τελικές τιμές της πλειονότητας των αντικειμένων που πωλήθηκαν ξεπέρασαν και πάλι κατά πολύ τις τιμές εκτίμησης. Ένας ασημένιος κουβάς για παγάκια, π.χ., πωλήθηκε 5.770 ευρώ ενώ είχε εκτιμηθεί στα 300 ευρώ. Την παράσταση έκλεψε ένα φανταχτερό, επιχρυσωμένο ασημένιο κύπελλο που, ενώ είχε εκτιμηθεί στις 3.800 ευρώ, η τελική τιμή του εκτινάχθηκε στις 91.100 ευρώ. Δύο ασημένιες σουπιέρες, δώρο στον βασιλιά Γεώργιο Α΄ και τη βασίλισσα Όλγα για την ασημένια επέτειο του γάμου τους, από την αρχική τιμή των περίπου 45.000 ευρώ έφθασαν να πωληθούν 302.000 ευρώ. Και πάλι Έλληνες και Ρώσοι ήσαν οι περισσότερο ενδιαφερόμενοι πλειοδότες, ενώ στον ρόλο του ιδιοκτήτη της περιβόητης συλλογής φέρεται ίδρυμα που σύστησε ο ίδιος ο Γλύξμπουργκ στη Δανία για να εκποιήσει τα αντικείμενα χωρίς να εκτεθεί.

Ωστόσο η απουσία της λάμψης της πρώτης ημέρας ήταν φανερή καθώς στο σφυρί είχαν απομείνει να βγουν πλέον χρηστικά ασημικά, η μοναδικότητα των οποίων μπορούσε να αποδειχθεί από το ότι έφεραν τη βασιλική σφραγίδα. Ωστόσο υπήρξε από συλλέκτες η αμφισβήτηση σχετικά με τη γνησιότητα ορισμένων καθώς εκφράστηκαν υποψίες πως στο σύνολο παρεισέφρησαν κομμάτια που «βαφτίστηκαν» βασιλικά (με τη βοήθεια λέιζερ που χάραξε το οικόσημο) χωρίς να είναι.

Νόμιμες διαδικασίες

Ο οίκος Christie΄s πάντως, μέσω της εκπροσώπου του Ξανθής Σκουλαρίκη, δήλωσε πως «δεν θα πουλήσει τίποτα που γνωρίζει ή πιστεύει ότι βγήκε από την Ελλάδα χωρίς να ακολουθηθούν οι νόμιμες διαδικασίες και πως οι συζητήσεις ανάμεσα στον οίκο και το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού συνεχίζονται».

Περιζήτητα τα έργα Φαμπερζέ

ΤΑ ΕΡΓΑ που φέρουν την υπογραφή του γαλλικής καταγωγής χρυσοχόου Καρλ Φαμπερζέ, ο οποίος μεγαλούργησε στην Αγία Πετρούπολη του 19ου αιώνα, εξακολουθούν και σήμερα να είναι περιζήτητα. Ο Φαμπερζέ, εκτός από πολύτιμους λίθους- διαμάντια, ζαφείρια, ρουμπίνια, σμαράγδια κομμένα με τελειότητα- δεν δίσταζε, για να δώσει τις σωστές αποχρώσεις στις συνθέσεις του, να χρησιμοποιήσει και ημιπολύτιμους λίθους όπως φεγγαρόπετρες, ροδονίτες, λάπις λάζουλι, νεφρίτες.

Επιπλέον «πάντρευε» το χρυσάφι και την πλατίνα με ασήμι, νίκελ και χαλκό σε διαφορετικές αναλογίες για να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Εκπλήξεις

Πέρα από τα κοσμήματακομψοτεχνήματα του Φαμπερζέ, διάσημα είναι κυρίως τα αυγά που φιλοτεχνούσε ο μεγάλος καλλιτέχνης και τα οποία έκρυβαν εκπλήξεις. Η παράδοση που θέλει τους τσάρους να κάνουν πασχαλινά αυγά δώρα στις συζύγους τους εγκαινιάστηκε το 1885 και συνεχίστηκε μέχρι την Οκτωβριανή Επανάσταση.

Σήμερα σώζονται μόλις 44 από αυτά τα 56 πασχαλινά αυγά, τα οποία ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές και μουσεία σε όλο τον κόσμο.

«Πνίγηκαν» στις λίστες

Έκθετη μένει η κυβέρνηση από τον χειρισμό της υπόθεσης των εκποιηθέντων κειμηλίων του Τατοΐου αλλά και από το πολιτικό παιχνίδι που επιχείρησε να παίξει με τις λίστες των αντικειμένων που είχε βγάλει ο Γλύξμπουργκ από τη χώρα το 1991. Αντικείμενα, που πουλήθηκαν και χθες- δεύτερη μέρα της δημοπρασίας του οίκου Κρίστις- σε υψηλές τιμές μετά τη δημοσιότητα που πήρε η υπόθεση.
Τα ασημικά και τα άλλα κειμήλια του Τατοΐου που βγήκαν στο σφυρί, με τη διαφήμιση που είχαν και από το υπουργείο Πολιτισμού, απέφεραν στους Γλύξμπουργκ μεγαλύτερα ποσά και από εκείνα που πήραν (13,7 εκατ. ευρώ) για την απαλλοτρίωση των 76.000 στεμμάτων σε Τατόι, Μον Ρεπό Κέρκυρας και Πολυδένδρι Λάρισας, μαζί με τα χειμερινά και θερινά ανάκτορα της τέως βασιλικής οικογένειας.

Το κυβερνητικό αλαλούμ με τις λίστες των αντικειμένων που μπήκαν στα κοντέινερ του Γλύξμπουργκ τον

ΚΑΙ ΕΙΡΩΝΕΙΕΣ

Με περιπαικτικό ύφος ο τέως δήλωνε… πρόθυμος να συνδράμει την κυβέρνηση ώστε να βρει τους καταλόγους!

Φεβρουάριο του 1991, με τις ευλογίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη, δεν είχε προηγούμενο. Κανείς από τους υπουργούς της κυβέρνησης δεν ήταν σε θέση να προσκομίσει τις λίστες με τα αντικείμενα τα οποία φόρτωσε το 1991 ο Γλύξμπουργκ στα 9 κοντέινερ. Ο υπουργός Πολιτισμού Γ. Βουλγαράκης ακόμη και χθες το πρωί υποστήριζε ότι «δεν υπάρχει συγκριτικό στοιχείο» με όσα δημοπρατούνταν στο Λονδίνο και έφτανε στο σημείο να αποδίδει ευθύνες στο ΠΑΣΟΚ γιατί το 1994, όπως έλεγε, όταν απαλλοτριώθηκε η λεγόμενη βασιλική περιουσία, δεν υπήρξε πλήρης καταγραφή των αντικειμένων!

Και ο Αλογοσκούφης

Στο ίδιο πνεύμα του αλαλούμ, ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης ζητούσε από τις υπηρεσίες του να του βρουν τις λίστες, «εάν υπάρχουν», ενώ άγνοια δήλωναν και οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Από την άλλη πλευρά το ΠΑΣΟΚ επιτέθηκε στην κυβέρνηση σημειώνοντας ότι η επίμαχη λιστα υπάρχει όχι σε ένα αλλά σε τρία υπουργεία (Πολιτισμού, Οικονομικών και Εξωτερικών).

Πάντως λίγη ώρα αργότερα άρχισαν να εμφανίζονταν από παντού λίστες.

Το υπουργείο Πολιτισμού έσπευσε να ανακοινώσει ότι η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης κ. Μαρίνα Λαμπράκη- Πλάκα επέδωσε από προχθές στο γραφείο του κ. Βουλγαράκη τρεις καταλόγους: μία λίστα με τα έργα που είχαν λάβει το 1991 άδεια εξαγωγής, μία με τα έργα που κρατήθηκαν στο Τατόι και ακόμη μία λίστα που είχε καταθέσει ο Γλύξμπουργκ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, με τα έργα που του παρακρατήθηκαν και την εκτίμηση του οίκου Κρίστις για την αξία τους.

Και από εμπόρους τέχνης

Αμέσως μετά, καταλόγους με τα αντικείμενα των περιβόητων κοντέινερ άρχισε να μοιράζει και ο Γλύξμπουργκ, ενώ σχετικές λίστες άρχισαν να διακινούνται και από εμπόρους τέχνης. Σε ανακοίνωσή του, μάλιστα, με περιπαικτικό ύφος ο τέως δήλωσε πρόθυμος να… συνδράμει την κυβέρνηση στην προσπάθειά της να βρει τους καταλόγους! «Επειδή φαίνεται ότι δύο υπουργεία και τουλάχιστον τρεις δημόσιες υπηρεσίες αδυνατούν να εντοπίσουν τη λίστα των σφραγισμένων αντικειμένων, τις αποστέλλουμε, ώστε να ενημερώσουν τα αρχεία τους…», αναφέρει ο Γλύξμπουργκ, τονίζοντας ότι τον πολυσέλιδο κατάλογο έχει παρουσιάσει αρκετές φορές στο παρελθόν και ο ίδιος, «εις απόδειξιν της νομιμότητας των ενεργειών του 1991».

Ο υπουργός Πολιτισμού, μέσα σε αυτό το κλίμα, έσπευσε χθες να υπερασπιστεί την συμφωνία της κυβέρνησης Μητσοτάκη με τον Γλύξμπουργκ, λέγοντας (στον Αθήνα 9,84) ότι δεν αμφισβήτησε τη νομιμότητα της διαδικασίας.

«Ο κατάλογος κατατέθηκε στη δίκη του Στρασβούργου»

«ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ Δημόσιο είχε προσκομίσει και επικαλεστεί τον περιβόητο κατάλογο του 1991, που υπάρχει όχι μόνο στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά προφανώς και στις νομικές υπηρεσίες του υπουργείου Εξωτερικών» τόνισε χθες με δηλώσεις του ο πρώην υπουργός Πολιτισμού κ. Ευάγ. Βενιζέλος αναφερόμενος στη δίκη με τον τέως, στο Στρασβούργο. Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ υπογραμμίζει ότι με το νόμο που έχει επικυρωθεί και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο «προβλέπεται μηχανισμός αναζήτησης και ανάκτησης των κινητών πραγμάτων μέσω των ελληνικών δικαστηρίων τα οποία, στο πλαίσιο της διεθνούς δικαστικής συνεργασίας και της Σύμβασης των Βρυξελλών, μπορούν και πρέπει να συνεργάζονται με τα δικαστικά όργανα άλλων κρατών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Μεγάλη Βρετανία».

Λείπουν… σελίδες από την «προίκα» του Γλύξμπουργκ

ΣΕ ΠΕΡΙΠΟΥ 100 σελίδες- χωριστά τα αντικείμενα και χωριστά τα έργα τέχνης- καταγράφεται αναλυτικά τι φορτώθηκε στα εννέα κοντέινερ τον χειμώνα του 1991. Βιβλία, πετσέτες, τραπεζομάντιλα και σεντόνια, αλλά και 43 πίνακες από το Μον Ρεπό διακρίνονται καταγεγραμμένα, χειρόγραφα, στη λίστα που έχει στα χέρια της η οικογένεια Γλύξμπουργκ, ενώ μόλις την Τετάρτη στα χέρια του υπουργού Πολιτισμού Γιώργου Βουλγαράκη πέρασαν τρεις ακόμη λίστες από την Εθνική Πινακοθήκη.

Για ποιον λόγο η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, τις έστειλε την Τετάρτη το βράδυ στο γραφείο του κ. Βουλγαράκη; «Δεν γνώριζα ότι υπήρχαν, διότι είχαν κατατεθεί σε μυστικό πρωτόκολλο πριν αναλάβω την διεύθυνση της Πινακοθήκης», έλεγε χθες στα «ΝΕΑ» η κ. Λαμπράκη.

«Ενδιαφέρθηκα μόνο για τα έργα τέχνης που θα παρέμεναν στην Ελλάδα και τα οποία δεν έφτασαν ποτέ στην Εθνική Πινακοθήκη. Μετά την έκταση που πήρε το ζήτημα και αφού ενημερώθηκα από τους συνεργάτες μου, έμαθα πως υπήρχαν οι συγκεκριμένες λίστες στην Πινακοθήκη τις οποίες και αναζήτησα για να παραδώσω στον κ. Βουλγαράκη», συνεχίζει και διευκρινίζει πως οι εν λόγω λίστες αφορούν μόνο έργα τέχνης και όχι την οικοσκευή.

Ακόμη όμως κι αν οι λίστες με την οικοσκευή και τα έργα τέχνης κυκλοφορούν πλέον ως φέιγ-βολάν, ουδείς είναι σε θέση να απαντήσει πού βρίσκεται το περίφημο έργο του Νικολάου Γύζη «Η δόξα των Ψαρών», που ήταν γνωστό πως ανήκε στη βασιλική περιουσία. Σύμφωνα με την κ. Λαμπράκη ο πίνακας δεν βρίσκεται καταχωρισμένος σε καμία λίστα, ενώ η Πινακοθήκη ήρθε σε επαφή ακόμη και με τον Κωνσταντίνο Γλύξμπουργκ για να εντοπίσει το έργο, ο οποίος δήλωσε άγνοια για την τύχη του.