Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ Με ή χωρίς άρθρο 16, λοιπόν;

ΜΙΑ ΕΙΔΗΣΗ στους «Financial Τimes» του Σαββατοκύριακου 13/14 Ιανουαρίου. Μήπως και αντιληφθούν μερικοί τη σύγχυση που επικρατεί ως προς το τι πραγματικά είναι ένα μη κρατικό πανεπιστήμιο, πώς λειτουργεί εκεί όπου αυτά τα ιδρύματα είναι πρωτοπόρα κέντρα έρευνας, διδασκαλίας και επιστημονικής παράδοσης. Η είδηση αφορούσε στη διαδικασία εξεύρεσης και επιλογής του νέου προέδρου του Ηarvard. Το ψάξιμο για τον νέο πρόεδρο ξεκίνησε αμέσως μετά την ανακοίνωση, πριν από περίπου ένα χρόνο, της πρόθεσης από τον σημερινό πρόεδρο να παραιτηθεί. Η επιτροπή αναζήτησης του προέδρου είναι εννεαμελής, έξι μέλη της διοικούσας επιτροπής του πανεπιστημίου και τρία από το σώμα των overseers. Ο αρχικός και διαρκώς εμπλουτιζόμενος κατάλογος των υποψηφίων, ύστερα από συνεχείς συνεντεύξεις της επιτροπής με τους υποψηφίους, έχει τώρα περιορισθεί στο λεγόμενο short list, από τρεις ή τέσσερις. Η επιτροπή αναζήτησης, πέραν των προσκλήσεων προς διαπρεπείς επιστήμονες και καταξιωμένες προσωπικότητες, έχει δεχθεί την τεχνική βοήθεια μεγάλης εταιρείας αναζήτησης «κεφαλών και ταλέντου». Σ΄ αυτή την τελική ομάδα υποψηφίων συγκαταλέγονται και προσωπικότητες κύρους και εμπειρίας από όλο τον κόσμο, όπως π.χ. η Βρετανή κυρία Αlison Richard, αντικαγκελάριος του Cambridge. Όπως άλλωστε συμβαίνει και με τα μεγάλα αγγλικά πανεπιστήμια, όπου π.χ. στην Οξφόρδη αντιπρόεδρος είναι Νεοζηλανδός.

Είναι, λοιπόν, και ανοησία και αφέλεια να πιστεύουμε εμείς εδώ, ορισμένοι τουλάχιστον, ότι με ή χωρίς άρθρο 16 θα δημιουργηθούν όροι και συνθήκες για να λειτουργήσουν πανεπιστημιακά ιδρύματα, όχι σαν το Ηarvard ή το Cambridge, αλλά έστω ωχρά και απόμακρα φωτογραφήματά τους. Η παράδοση, ο πλούτος τους, η ιστορία τους, το ήθος τους είναι προϊόντα μακρού και πολλού χρόνου. Επομένως, ας κάνουν ό,τι θέλουν με το 16, και τούτο και το άλλο, η έξοδος από τη βαθιά κρίση του πανεπιστημίου βρίσκεται αλλού, και είναι δαπανηρή, και προϋποθέτει και αυτογνωσία και γνώση του σημερινού κόσμου. ● Ένθερμα να συστήσω ακόμη δύο βιβλία σε όσους συζητούν για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση. «Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση» το ένα, που κυκλοφόρησε πριν από μερικές εβδομάδες, με την επιμέλεια του γνωστού Έλληνα Ευρωπαίου Λουκά Τσούκαλη. Προϊόν σοβαρής συλλογικής δουλειάς, με διαπιστώσεις και προτάσεις βασισμένες σε σύγχρονη εμπειρική έρευνα από ασκημένους, ήρεμους ερευνητές. Το άλλο, που κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες, είναι το δεύτερο βιβλίο μέσα σε λίγες εβδομάδες του διακεκριμένου πανεπιστημιακού στοχαστή Χάρη Παμπούκη, «Για την ανώτατη εκπαίδευση του μέλλοντος». Μια συμπαγής ανάλυση, με άρρηκτα επιχειρήματα και συγκεκριμένες καθαρές προτάσεις για προσέγγιση του συνολικού προβλήματος. Όπου η ποιότητα της γλώσσας αντανακλά την ποιότητα της σκέψης.