H Παιδεία απαιτεί ξεβόλεμα

O κ. Θουκυδίδης Παπαγεωργίου είναι καθηγητής φιλόλογος. Ίσως το όνομά του να

προσδιόρισε το μέλλον του και όρισε τη γραφή του. H επιστολή του στα «NEA» του

Σαββάτου επιβεβαίωσε τη δύναμη του δασκάλου, τον ρόλο του γραπτού λόγου, τη

σημασία του καθήκοντος στις ευνομούμενες και δημοκρατικές κοινωνίες. Είναι η

έκφραση της απόλυτης απελπισίας ενός εκπαιδευτικού που μας αφορά όλους –

άλλους περισσότερο, άλλους λιγότερο – αλλά όλους.

Προσωπικά, ως πολίτης αισθάνθηκα σοκ συνειδητοποιώντας ότι η «διαφθορά» ξεκινά

στα 17 με μια «τρυφερή» συνωμοσία γονιών, δασκάλων και γιατρών. Όταν όλοι

συμπράττουν ώστε το φροντιστήριο να υποκαθιστά την παρουσία στην τάξη. Ως

γονιός κοίταξα βαθιά μέσα μου να δω πόσο ισοσταθμίζω τις ενοχές με την

ανταποδοτικότητα και ως επιστήμων σκέφτηκα με βαθύ σεβασμό δασκάλους που

σφράγισαν τον χαρακτήρα μου, τις επιλογές μου, τις επιτυχίες μου. Ως πολιτικός

θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη.

Ανήκω σ’ αυτούς που πιστεύουν και υποστηρίζουν με συνέπεια το τεράστιο θετικό

έργο του ΠΑΣΟΚ. Πιστεύω ότι είναι η βάση για το μέλλον, γιατί παραδώσαμε μια

πιο δυνατή, πιο δημοκρατική, πιο ισχυρή, μια Ελλάδα με υψηλό βιοτικό επίπεδο

και διεθνή ακτινοβολία. Στην Παιδεία οι υποδομές των δύο περιόδων του ΠΑΣΟΚ

είναι ισότιμες με ό,τι έγινε στα προηγούμενα 150 χρόνια του ελληνικού κράτους.

H αναλογία δασκάλων – μαθητών είναι απ’ τις καλύτερες στον κόσμο και η Παιδεία

απέβαλε τον αυταρχισμό και τον συντηρητισμό της Δεξιάς.

Αυτά όμως δεν υπήρξαν αρκετά.

Θα μπορούσε κανείς να περιγράφει σε τόμους προσπάθειες, αλλαγές, τομές,

μεταρρυθμίσεις, συγκρούσεις, επιτεύγματα και αποτυχίες. H πολιτική κρίνεται εκ

του αποτελέσματος και το αποτέλεσμα στον τομέα αυτό δεν είναι αντίστοιχο των

απαιτήσεων της χώρας και της εποχής. H αυτοκριτική δεν αρκεί. Απαιτείται

ανατροπή αντιλήψεων, ισορροπιών, γενναιότητα, ειλικρίνεια και εν τέλει στόχοι,

θέσεις, έμπνευση, δέσμευση.

Το ΠΑΣΟΚ της τρίτης περιόδου πρέπει να έχει μία απόλυτη προτεραιότητα: την

Παιδεία.

H ανάπτυξη, οι επενδύσεις, η απασχόληση, η αναζωογόνηση της υπαίθρου, η

ανθρώπινη πόλη, όλα έχουν σαν βάση την Κοινωνία και την Οικονομία της Γνώσης,

δηλαδή την Παιδεία.

Για την αναγκαία, ουσιαστική και με πλήρη αίσθηση του όρου «μεταρρύθμιση»

υπάρχουν σημαντικές προϋποθέσεις και μεταξύ των οποίων προέχουν οι εξής:

α) H Δημόσια Χρηματοδότηση

β) Οι πολιτικές για τους εκπαιδευτικούς

γ) H φιλοσοφία της δομής λειτουργίας του συστήματος

δ) Οι αναγκαίες σύγχρονες υποδομές

α) Δημόσια Χρηματοδότηση

Ηπρώτη βασική προϋπόθεση είναι η χρηματοδότηση. Το 40% του Δ’ ΚΠΣ δηλαδή 8

δισ. ευρώ για την επόμενη εξαετία και το 5% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση είναι τα

απολύτως απαραίτητα. Υπάρχουν; Μπορούμε; Να βρεθούν! γιατί είμαστε σε πόλεμο.

Σε πόλεμο με το μέλλον απέναντι στο οποίο συνεχώς υποχωρούμε. Χρειαζόμαστε

χρηματοδότηση για την Άμυνα του Έθνους και του λαού, σε έναν ακήρυχτο

παγκόσμιο πόλεμο ανταγωνισμού. Και αυτόν τον πόλεμο τον χάνεις ή τον κερδίζεις

με το δημόσιο σχολείο.

H δέσμευση αυτή πρέπει να είναι χωρίς δημοσιονομικές προϋποθέσεις. Θα κόψουμε

από παντού, από τη Βουλή και τα Υπουργεία, μέχρι τις υποδομές και τις

αμυντικές δαπάνες. H χρηματοδότηση της Δημόσιας Παιδείας θα είναι

αδιαπραγμάτευτη, και παράλληλα απαιτείται αναδιανομή στα οικονομικά της

Παιδείας, ώστε να μην πληρώνουν οι χαμηλότερες οικονομικά τάξεις την πρόοδο

των ισχυρότερων.

β) Οι εκπαιδευτικοί

Προτεραιότητα της μεταρρύθμισης πρέπει να είναι οι ίδιοι οι δάσκαλοι, όλων των

βαθμίδων. Πρέπει να εκπαιδεύονται συνεχώς, να υποστηρίζονται στο έργο τους και

φυσικά να κρίνονται και να αξιολογούνται με καθαρούς κανόνες και σε συνεχή

βάση.

H αξιολόγηση δασκάλων και σχολείων, που διαχειρίζονται τον πιο πολύτιμο

θησαυρό κάθε χώρας, είναι προϋπόθεση ενός συστήματος που μπορεί να εξελίσσει

τους συντελεστές του και να εξελίσσεται το ίδιο.

γ) H φιλοσοφία της δομής λειτουργίας του συστήματος

H φιλοσοφία του εκπαιδευτικού συστήματος είναι η αυτοδιοίκηση και η λογοδοσία

των σχολικών μονάδων ανάλογα με τη βαθμίδα τους. Δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο,

πανεπιστήμιο πρέπει να σπάσουν τον εναγκαλισμό της κεντρικής γραφειοκρατίας

και να αποκόψουν τις παρεμβάσεις του κάθε υπουργού.

Σχολεία κοντά στην κοινωνία και πανεπιστημιακά ιδρύματα αυτοδιοικούμενα και

ισχυρά είναι η βάση της φιλοσοφίας των πλέον επιτυχημένων συστημάτων. Οι

αλλαγές αυτές απαιτούν βαθιά τομή στο σημερινό Υπουργείο Παιδείας. Μεγάλες

λειτουργικές συγχωνεύσεις και εξορθολογισμό στα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα.

δ) Οι αναγκαίες σύγχρονες υποδομές

Χρονική δέσμευση για πρόσβαση στο Διαδίκτυο όλων των βαθμίδων. H οργάνωση

ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών και ιστοσελίδων του κάθε σχολείου και φυσικά των

πανεπιστημιακών μαθημάτων βάζει τέλος στην αδιέξοδη και εκτός εποχής συζήτηση

του ενός συγγράμματος, αλλά και το μείζον θέμα της συνεχούς ενημέρωσης τόσο

των εκπαιδευτικών όσο και των εκπαιδευομένων σε επιστημονικό και διοικητικό

επίπεδο.

H απαρίθμηση δεσμεύσεων και αρχών έχει πλέον νόημα σε μια κοινωνία που έχει

πεισθεί ότι στην Παιδεία οι αλλαγές απαιτούν ξεβόλεμα όλων, αλλά προϋποθέτουν

όραμα, σαφείς στόχους και κίνημα. Κίνημα γονιών – Κίνημα φοιτητών – Κίνημα

δασκάλων – Κίνημα που να εκφράζει την πραγματική αγωνία του κόσμου της

παιδείας. Να εκφράζει τον κ. Θουκυδίδη και τους χιλιάδες σαν κι αυτόν και όχι

οι ξύλινοι λόγοι, οι κραυγές των γραφειοκρατών της Παιδείας. Σπουδαστών ή

δασκάλων.

Αυτή είναι η φιλοδοξία και η αποστολή του ΠΑΣΟΚ, μια ισχυρή δημόσια

ανταγωνιστική, δίκαιη και με ίση πρόσβαση σε όλους Παιδεία. Κι αυτή η Παιδεία

δεν έχει να φοβηθεί κανέναν, ούτε μη κρατικά, ούτε ξένα πανεπιστήμια.

Το όραμα για μια ισχυρή Δημόσια Παιδεία είναι ο μεγάλος μας στόχος και αυτό

δεν έχει σχέση με το αυταρχικό, συγκεντρωτικό και αποσπασματικό σχέδιο των

αλλαγών που επιχειρεί η N.Δ.