Συχνά στα Τμήματα ή τα Εργαστήρια Πυρηνικής Ιατρικής δεχόμαστε από τους

ασθενείς και τους συγγενείς τους την ερώτηση «πόσο κινδυνεύω από την

ακτινοβολία που δέχομαι όταν κάνω ένα σπινθηρογράφημα;». Ας πάρουμε τα

πράγματα από την αρχή. Συνήθεις απεικονιστικές διαγνωστικές εξετάσεις όπως οι

απλές ακτινογραφίες, οι αξονικές τομογραφίες, οι αγγειογραφίες και τα

σπινθηρογραφήματα πραγματοποιούνται με την εκπομπή ιοντίζουσας ακτινοβολίας.

Στις ακτινολογικές εξετάσεις η ακτινοβολία προέρχεται από μια «κλειστή πηγή»

που εκπέμπει μόνο κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Στα σπινθηρογραφήματα

χρησιμοποιούμε «ανοικτές πηγές ακτινοβολίας», δηλαδή ουσίες που χορηγούμε

στους ασθενείς με ένεση -άρα «κουβαλούν» την ακτινοβολία μαζί τους και μετά

την εξέταση. Μεγάλο μέρος των ουσιών αυτών αποβάλλεται, συνήθως με τα ούρα, σε

διάρκεια λίγων ωρών. H ακτινοβολία που παραμένει στον οργανισμό -έπειτα από

συνεχείς διασπάσεις -εξαφανίζεται σε χρονικό διάστημα διάρκειας επίσης μερικών

ωρών.

Έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η ακτινοβολία που δέχεται ο εξεταζόμενος στα

σπινθηρογραφήματα είναι πάντα πολύ περισσότερη. Δεν είναι όμως έτσι. Από τα

συνηθέστερα σπινθηρογραφήματα εκείνο που δίδει την περισσότερη ενεργό δόση

είναι αυτό της καρδιάς με θάλλιο. Συγκεκριμένα δίδει 18 μονάδες (μιλι-σίβερτ,

mSv). Μια συνήθης αξονική τομογραφία από την κεφαλή έως τη λεκάνη δίδει ενεργό

δόση 25 μονάδες. Ας συγκρίνουμε τον «κίνδυνο» από τα σπινθηρογραφήματα με

συνήθειες της καθημερινότητας. Σε ένα εκατομμύριο εξετασθέντων ο κίνδυνος

αφορά 13 ασθενείς. Σε ταξίδι 1.000 χιλιομέτρων ο κίνδυνος αφορά 20 ταξιδιώτες

στο ένα εκατομμύριο. Για τον ίδιο πληθυσμό υπάρχει κίνδυνος σε 1.000

καταναλωτές ενός ποτηριού κρασιού την ημέρα και σε 2.500 χιλιάδες καπνιστές

ενός τσιγάρου την ημέρα. Σε κάθε περίπτωση, οι πυρηνικοί ιατροί είμαστε

εκπαιδευμένοι με την αρχή «τόσο λίγη ακτινοβολία, όσο είναι ευλόγως

επιτεύξιμο» (Αρχή ALARA: As low, as reasonably achievable) -και η τελική

απάντηση στο ερώτημα είναι: «Μη φοβάστε τα σπινθηρογραφήματα. Ο κίνδυνος είναι

αμελητέος».

Ο Ιωάννης E. Δατσέρης είναι διευθυντής στο Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής του

Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός»

Τελευταία Νέα