H σπουδαία λαϊκή φωνή του Tσαουσάκη

Στον κορυφαίο ερμηνευτή του ρεμπέτικου της μεταπολεμικής περιόδου Πρόδρομο

Τσαουσάκη (1919-1979) είναι αφιερωμένο το ασυμβίβαστο «Λαϊκό τραγούδι». Ο

ρεμπέτης αυτός, που γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, έφτασε το 1923 στη

Θεσσαλονίκη, έμεινε ορφανός από πατέρα, έφηβος έκανε τον παλαιστή για να ζήσει

και δούλεψε φορτοεκφορτωτής, θεωρείται μαζί με τον Στράτο Παγιουμτζή

(προπολεμικά) και τον Στέλιο Καζαντζίδη (μετά το 1955) μεγάλη τραγουδιστική

φυσιογνωμία κι αυτό πρώτος το αναγνώρισε ο Τσιτσάνης που του έδωσε πολλά

γνωστά τραγούδια («Κάτσε ν’ ακούσεις μια πενιά», «Χωρίσαμε ένα δειλινό»,

«Πέφτουν της βροχής οι στάλες» κ.ά., κ.ά.).

Στις σελίδες του αφιερώματος απολαύστε μια συζήτηση (1978) του Τσαουσάκη με

τον Κώστα Χατζηδουλή, την ανάλυση του Γιώργου Κοντογιάννη για τη

φωνή του Τσαουσάκη, εξαντλητική δισκογραφία και τη συνέντευξη που δίνει στο

περιοδικό ο γιος του Δημήτρης, τραγουδιστής κι αυτός. Ο Τσαουσάκης δεν ήταν

εύκολος για την αγορά. H σπουδαία φωνή του δεν είχε την αναγνώριση που άξιζε

τα τελευταία χρόνια. Τον θυμήθηκε μόνο ο αγαπημένος μας Πάνος Γεραμάνης

και του αφιέρωσε το 1999 τρεις συνεχόμενες εκπομπές. Ο Τσαουσάκης τα

τελευταία χρόνια της ζωής του απάγκιασε στην Καλλιθέα. Λίγο πιο ‘κεί, στις

Τζιτζιφιές, κάποια χρονιά στη δικτατορία, ο αξέχαστος Κώστας Σταματίου

παρέσυρε μια φασαριόζικη δημοσιογραφική παρέα από «TA NEA», για ν’

ακούσουμε «μια μοναδική λαϊκή φωνή», τον Πρόδρομο Τσαουσάκη. Υπάρχει ή όχι

κρίση στα μαγαζιά νυχτερινής διασκέδασης; Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν και

διαμορφώνουν τα «κέντρα»; Το περιοδικό δημοσιεύει διαφωτιστική έρευνα. Με το

τεύχος δίνεται και CD με ερμηνείες του Τσαουσάκη.

Σχέσεις Χημείας και Λογοτεχνίας

Στην προσεγμένη από κάθε άποψη πνευματική επιθεώρηση της Κοζάνης «H

παρέμβαση» δημοσιεύεται ένα κείμενο με πρωτότυπο θέμα: «H Χημεία ως πηγή

έμπνευσης στη Λογοτεχνία». Το υπογράφει ο Αναστάσιος Βάρβογλης, που

αρχίζει την έρευνά του από τον Όμηρο και την Παλαιά Διαθήκη όπου ανιχνεύονται,

με παραδείγματα, πρώιμες ποιητικές αναφορές σε χημικά φαινόμενα. Πάντως,

σημειώνει ο Βάρβογλης, η πρώτη ίσως συνειδητή εμπλοκή της Χημείας με τη

Λογοτεχνία σηματοδοτείται με το μυθιστόρημα του Γκαίτε «Εκλεκτικές

συγγένειες» (1809), τίτλος παρμένος από τη χημική ορολογία της εποχής.

Είναι προφανές πως ο Βάρβογλης γνωρίζει Χημεία και έχει διαβάσει πολλή

Λογοτεχνία. Έτσι παραθέτει απολαυστικά παραδείγματα της εμπλοκής από κείμενα

ξένων και Ελλήνων λογοτεχνών. Π.χ. Μπαλζάκ. Κόλριτζ, Στρίντμπεργκ

(αυτοδίδακτος χημικός), Σουίφτ, Χάζλεϊ, Απντάικ, αλλά και – με τον τρόπο τους

– Ροΐδης, Σουρής, Παλαμάς, T. Αθανασιάδης κ.ά. Για όσους παραξενεύονται με το

θέμα, ο Βάρβογλης υπενθυμίζει ότι «η Χημεία δεν υπήρξε ποτέ μια χειρωνακτική

επιστήμη, αφού από την αλχημική της περίοδο σχετιζόταν με φιλοσοφικές

προεκτάσεις». Στο ίδιο τεύχος, σελίδες για τη ζωή και το έργο του Βασίλη

Βασιλικού από τον Διαμαντή Αξιώτη. Να επισημάνω, τέλος, τη στήλη (8

σελίδες) ΕΝΔΟ-ΔΗΜΑ και εποχιακά». Πρόκειται για ένα ημερολόγιο όπου ο

διευθυντής της «Παρέμβασης» B.Π. Καραγιάννης σχολιάζει πρόσωπα,

γεγονότα και καταστάσεις με αιχμηρότητα και σπάνια ευαισθησία.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: Πολλά και ενδιαφέροντα τα θέματα που δημοσιεύει η «Σύγχρονη

Εκπαίδευση». Ένα από αυτά, η αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών προβλημάτων από

την τηλεόραση, με τον εύγλωττο τίτλο «H εκπαίδευση με τα μάτια της Έλλης…

του Νίκου, της Όλγας, του Προκόπη, της Μαρίας, του Θοδωρή… αλλά και της

Μαριέττας». Να σημειώσω ακόμα το τολμηρό άρθρο του Γιάννη Πανούση για

το 24ωρο ενός σύγχρονου καθηγητή Πανεπιστημίου. Τα πράγματα θα ήταν ίσως

καλύτερα αν οι δάσκαλοι όλων των βαθμίδων μελετούσαν και προβληματίζονταν από

τα κείμενα αυτού του περιοδικού.

MNHMH AN. ΒΕΡΝΑΡΔΟΥ. Το 13ο τεύχος του περιοδικού «Ύφος» είναι

εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου

Αναστάσιου Βερνάρδου, που δολοφονήθηκε τον Ιανουάριο του 1989 από την

1η Μάη. Ο Τσιριγώτης νομικός είχε συγγράψει πολλά δοκίμια, άρθρα και

επιφυλλίδες. Ενδεικτικά: Αρχές Φιλοσοφικής Ανθρωπολογίας, Το Δίκαιο και η

Γλώσσα, Τα όρια της Φιλοσοφίας του Δικαίου, H απροσδιοριστία στη Δικαστική

Πράξη. Φίλοι και συνάδελφοι του δολοφονημένου καταθέτουν για τη ζωή και το

πολύπλευρο έργο του, ενώ την επιμέλεια του αφιερώματος έχει η κόρη του Πόπη

Αν. Βερνάρδου.

ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ

«ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ»: Εϋντού 3A, Αθήνα – 11636, τηλ.: 210-7568.887

«ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ»: X. Μούκα 1, Κοζάνη – 501 00, τηλ.: 24610-34.691

«ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»: T.Θ. 25085, Αθήνα – 100 26, τηλ.: 210-8823.762

«ΥΦΟΣ»: Π.Π. Γερμανού 7, Αθήνα – 105 61, τηλ.: 210-3245.711