«Tην ξέρω την Kόλαση· την έζησα»

Στο Δημαρχείο της Ρώμης, εκεί όπου είχε την έδρα της κάποτε η Σύγκλητος,

έλαβε τις προάλλες χώρα μια συνάντηση με πολύ ενδιαφέρον αλλά και αμηχανία.

Ένας ποδοσφαιριστής, γνωστός για τους φασιστικούς χαιρετισμούς του προς τους

ακροδεξιούς οπαδούς της ομάδας του, της Λάτσιο, βρέθηκε αντίκρυ σε έναν

επιζήσαντα του Ολοκαυτώματος.

Δεν ήταν μόνοι τους. Παρόντες ήταν στην πραγματικότητα όλοι οι παίκτες της

ιταλικής ποδοσφαιρικής ομάδας και τρεις συνολικά επιζήσαντες από το

Ολοκαύτωμα, καθώς και ο δήμαρχος της Ρώμης, Βάλτερ Βελτρόνι. Αυτός ήταν που

διοργάνωσε τη συνάντηση. Και δεν ήταν η πρώτη του είδους της. Μια εβδομάδα

νωρίτερα, είχαν επισκεφθεί το Δημαρχείο για τον ίδιο σκοπό οι παίκτες της

ετέρας ομάδας της Ρώμης – της Ρόμα. H συγκεκριμένη συνάντηση, ωστόσο, είχε μια

ιδιαιτερότητα. Ο Πάολο Ντι Κάνιο, ο αρχηγός της Λάτσιο, έχει τιμωρηθεί δύο

φορές για τους φασιστικούς χαιρετισμούς του προς τις κερκίδες. Αποτελεί το

αδιαφιλονίκητο είδωλο των ακροδεξιών οπαδών της ομάδας του, των Ούλτρας. Στο

στάδιο Ολύμπια, την έδρα της Λάτσιο, το «Άβε Πάολο» ακούγεται συχνότερα από

οτιδήποτε άλλο. Τη συγκεκριμένη μέρα ωστόσο – αφηγείται στο «Σπίγκελ» ο

Αλεξάντερ Σμόλτσικ – ο Ντι Κάνιο κάθεται σιωπηλός στη δεύτερη σειρά,

ακούγοντας με προσοχή τον δήμαρχο να μιλάει.

Σημαίες με τη σβάστικα

«Δεν υπάρχει σε αυτήν την πόλη χώρος για φασιστικά σύμβολα και σημαίες με τη

σβάστικα», λέει ο Βελτρόνι. Πρόσφατα, στη διάρκεια ενός αγώνα ανάμεσα στη

Λάτσιο και τη Λιβόρνο, οι σκληροπυρηνικοί οπαδοί της πρώτης δεν αρκέστηκαν στο

να επιδείξουν μια σημαία με σβάστικα και ένα πορτρέτο του Μουσολίνι.

Ξεδίπλωσαν και ένα πανό μήκους 30 μέτρων επάνω στο οποίο ήταν γραμμένο ένα

στιχάκι που «ρίμαρε», έφτιαχνε δηλαδή μια ομοιοκαταληξία με το Λιβόρνο (πόλη

που φιλοξενούσε πριν από τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο μεγάλη εβραϊκή κοινότητα) και

τη λέξη «forno» – που σημαίνει στα ιταλικά «φούρνος»…

Ο Ντι Κάνιο φορά σήμερα ένα κομψό κοστούμι. Κανένα από τα δύο τατουάζ του δεν

είναι ορατά. Ούτε η δέσμη των ράβδων με τον πέλεκυ να προεξέχει από πάνω (το

τατουάζ στην πλάτη του) – πρόκειται για το fascis, το ρωμαϊκό έμβλημα εξουσίας

που υιοθέτησε ως σύμβολο ο Μουσολίνι – ούτε το «DUX» (τατουάζ στον δεξί του

δικέφαλο), το λατινικό του Duce, του «ηγέτη». Ο Ντι Κάνιο ακούει προσεχτικά

τον 82χρονο Σλόμο Βενέτσια καθώς μιλάει. Το δικό του τατουάζ ο Βενέτσια το

έχει στον πήχυ του αριστερού χεριού του. Δεν το έκανε ο ίδιος όμως. Του το

έκαναν στο Άουσβιτς: 182727.

Δεν ξέρω αν υπάρχει μετά θάνατον ζωή, λέει στους ποδοσφαιριστές ο Βενέτσια.

Ξέρω όμως τα πάντα για την Κόλαση. Είδα παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένους να

σύρονται στους θαλάμους αερίων. Την έζησα την Κόλαση.

Έδωσαν υπόσχεση

Ο ΒΕΝΕΤΣΙΑ λέει στους παίκτες της Λάτσιο μόνο τα βασικά, τα στοιχειώδη.

Δεν τους μιλά, για παράδειγμα, για εκείνο το νεογέννητο που βρέθηκε ζωντανό

μέσα σε κάποιον από τους θαλάμους αερίων, κάτω από το σωρό των πτωμάτων, με το

στόμα κολλημένο στο βυζί της μάνας του. Αυτά τα κρατά για τον εαυτό του.

Κανείς από τους ποδοσφαιριστές δεν θέλει να κάνει κάποια ερώτηση. H συνάντηση

ολοκληρώνεται. Ο Ντι Κάνιο μένει λίγο πίσω, να μιλήσει με τον δήμαρχο. «Για να

είμαστε απόλυτα δίκαιοι», του λέει, θα έπρεπε να μιλήσουμε και για τα θύματα

των κομμουνιστικών καθεστώτων. Οι «φυλετικοί νόμοι» ήταν φριχτοί, θα πει

αργότερα ­ ο ίδιος όμως ιδέες δεν αλλάζει.

Ο Σλόμο Βενέτσια δεν έχει φύγει ακόμα. «Μας έδωσαν μια υπόσχεση», λέει

αναφερόμενος στους παίκτες της Λάτσιο. «Την επόμενη φορά που θα εμφανιστούν

στις κερκίδες αυτά τα σύμβολα, θα διακόψουν τον αγώνα». Ο χρόνος θα δείξει. Οι

μόνοι που τηρούσαν πάντα τις υποσχέσεις τους ήταν οι ναζί. Αυτό έχει διδάξει η

πείρα στον Βενέτσια. Εξάλλου, δεν έχει και την καλύτερη ιδέα για το ποδόσφαιρο.