Bρήκαν τη χαμένη πόλη των Mάγιας

Πριν από τέσσερις δεκαετίες, η αγορά των αρχαιοτήτων στην Ευρώπη και τις

Ηνωμένες Πολιτείες πλημμύρισε από κλεμμένους θησαυρούς από το δάσος του Πετέν

στη Γουατεμάλα. Το καλλιτεχνικό τους στυλ και οι επιγραφές υπεδείκνυαν στους

γνώστες – ερευνητές ότι οι εν λόγω μνημειακοί ογκόλιθοι προέρχονται από μια

εγκαταλελειμμένη αρχαία πόλη των Μάγιας σε κάποιο άγνωστο απομακρυσμένο μέρος,

το οποίο ονόμασαν «Τοποθεσία Q» (από την ισπανική λέξη Κε, που σημαίνει ποια).

Τώρα, οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι η λύση του μυστηρίου βρέθηκε στα ερείπια

που εντοπίστηκαν σε μια τοποθεσία με την ονομασία Λα Κορόνα. Πιο συγκεκριμένα,

την περασμένη εβδομάδα, ανακοίνωσαν πως βρήκαν ένα πολύ καλά διατηρημένο

λίθινο μνημείο σπασμένο σε δύο κομμάτια, το οποίο είχε χαραγμένα 140

ιερογλυφικά που φέρουν χρονολογίες και αφηγούνται ιστορίες δύο βασιλιάδων, οι

οποίες αναφέρονται και στα κείμενα από την «Τοποθεσία Q».

H ανακάλυψη έγινε τον Απρίλιο από τον Μαρτσέλο Κανούτο, έναν αρχαιολόγο του

Γέιλ που εξερευνούσε τη Λα Κορόνα.

H τοποθεσία βρίσκεται μέσα στο Εθνικό Πάρκο Λαγκούνα ντελ Τίγκρε, στη

Βορειοδυτική Γουατεμάλα, σε απόσταση μικρότερη των 35 χιλιομέτρων από τα

ερείπια του ναού στο Γουάκα – Ελ Περού για τους ντόπιους.

Ευλογημένος Μαρτσέλο. Την ανάλυση των επιγραφών έκανε ο Στάνλεϊ

Γκέντερ, ειδικός στη γραφή των Μάγιας στο Πανεπιστήμιο του Ντάλας, ο οποίος

πρόσεξε τις ομοιότητες ανάμεσα στο στυλ, τη χρονολογία και το κείμενο του

μνημείου στη Λα Κορόνα και των λεηλατημένων θησαυρών που είχαν τότε προωθηθεί

στην… αγορά αρχαιοτήτων. «Με αυτήν την ανακάλυψη, ολοκληρώνεται μία από τις

πιο μακρόχρονες και ευρύτερες έρευνες στην Ιστορία για μία πόλη των Μάγιας»,

δήλωσε ο δρ Κανούτο ανακοινώνοντας τα ευρήματα σε διάλεξη στο Γέιλ. Την

ερμηνεία του στηρίζει ο δρ Ντέιβιντ Φρίντελ, αρχαιολόγος με ειδίκευση στους

Μάγιας, επικεφαλής των γειτονικών ανασκαφών στο Γουάκα: «Τα στοιχεία είναι

αρκετά για να συμπεράνουμε ότι αυτή είναι η «Τοποθεσία Q». Οι θεοί ευλόγησαν

τον Μαρτσέλο».

H ανάλυση των λίθων. Και παλαιότερα υπήρχαν κάποιες ενδείξεις ότι εκεί

βρίσκεται η χαμένη πόλη. Το 1997, ο Ίαν Γκράχαμ, ειδικός στα ιερογλυφικά των

Μάγιας στο Χάρβαρντ και ένας συνάδελφός του, ο Ντέιβιντ Στούαρτ, καθηγητής

Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, επισκέφτηκαν τη Λα Κορόνα. Κάποια

ευρήματα τους δημιούργησαν την υποψία ότι αυτή ήταν η πολυπόθητη «Τοποθεσία

Q». «Ο Στούαρτ είχε διαβάσει μία από τις επιγραφές, όπου αναγραφόταν το όνομα

ενός βασιλιά, ίδιο με εκείνο σε κείμενα από τη χαμένη πόλη. Αμέσως σκέφτηκε

ότι η Λα Κορόνα ήταν η πηγή των λεηλατημένων θησαυρών», λέει ο Γκράχαμ.

H ανάλυση των λίθων έδειξε ότι προήλθαν από το ίδιο μέρος με τους μυστηριώδεις

ογκόλιθους που κυκλοφορούσαν στην αγορά της Ευρώπης και της Αμερικής.

Προσθέτει μάλιστα ότι δεν ήταν σίγουρος πως αυτή ήταν η τοποθεσία που έψαχναν,

λόγω της μικρής της έκτασης. Τα ερείπιά της καταλαμβάνουν περίπου ένα

τετραγωνικό χιλιόμετρο.

Σύμφωνα με τον δρ Κανούτο, περαιτέρω έρευνες ίσως δείξουν πως η «Τοποθεσία Q»

δεν βρισκόταν μόνο στη Λα Κορόνα, αλλά απετελείτο από πολλά πανομοιότυπα

σημεία, με παρόμοιες παραδόσεις και Ιστορία.

Στο έλεος των αρχαιοκαπήλων. Οι αρχαιοκάπηλοι είναι μεγάλος μπελάς για

τους αρχαιολόγους. Λεηλατούν τα αρχαία ερείπια κι έτσι δεν μπορούν να ξέρουν

από πού προέρχονται τα κλεμμένα αντικείμενα που βγαίνουν στην… αγορά. Ο

Κανούτο βρήκε ότι το υλικό στο καινούργιο μνημείο από ασβεστόλιθο είναι ίδιο

με τους κλεμμένους θησαυρούς. «Αυτό είναι ένα σημαντικό στοιχείο, για να

αποδείξουμε πως τα περισσότερα αντικείμενα προέρχονται από τη Λα Κορόνα».

Βέβαια, πρέπει να συνεχιστούν οι ανασκαφές, για να βρουν περισσότερες

αποδείξεις οι επιστήμονες. Για παράδειγμα, ένα ισχυρό στοιχείο θα ήταν να

βρουν πως στην πόλη αυτή έμεναν στο δεύτερο μισό του εβδόμου αιώνα οι

βασιλιάδες Τσακ Ναμπ Καν και ο γιος του Κίνιτς Γιουκ, που αναφέρονται στις

επιγραφές.

Υπογραφές βασιλιάδων στην πέτρα…

Οι αρχαιολόγοι πέρασαν μία εβδομάδα εξερευνώντας τα ερείπια της Λα

Κορόνα με την υποστήριξη της National Geographic Society, του Αρχαιολογικού

Προγράμματος του Ελ Περού-Γουάκα και της Εταιρείας για την Προστασία της

Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας. H σημαντική ανακάλυψη έγινε την τελευταία ημέρα.

Καθώς οι υπόλοιποι χαρτογραφούσαν τα ερείπια, θυμάται ο δρ. Κανούτο, «κοίταξα

σε ένα χαντάκι που είχαν σκάψει οι αρχαιοκάπηλοι για να μπουν στο εσωτερικό

του ναού. Στο χαντάκι φαίνεται πως είχαν βρει διάφορα αντικείμενα, τα οποία

κατέληξαν στο παράνομο εμπόριο». Αλλά, μπαίνοντας στο εσωτερικό του ναού, ο

αρχαιολόγος έπεσε πάνω στους δύο ογκόλιθους του μνημείου, μεγέθους ενός μέτρου

επί 35 εκατοστών. Αμέσως παρατήρησε τις γραμμές και τα σημάδια που ήταν

χαραγμένα στον γκρίζο ασβεστόλιθο και κάλεσε κοντά του τον Στάνλεϊ Γκέντερ.

Οι δύο τους καθάρισαν την επιφάνεια, αποκαλύπτοντας ένα μεγάλο κείμενο

ιερογλυφικών στον πρώτο λίθο και ένα μικρό κείμενο κάτω από την εικονογράφηση

του δευτέρου. Γρήγορα, σιγουρεύτηκαν ότι είχε σχέση με την«Τοποθεσία Q». «Το

μέγεθος και το κείμενο μοιάζουν με το στυλ, τις διαστάσεις, το θέμα και την

ιστορική χρονολογία στα κείμενα της χαμένης πόλης», λέει ο Κανούτο.

Το τελευταίο πρωινό, η ομάδα έβγαλε τους ογκόλιθους με τις επιγραφές και τους

έστειλε σε ειδικό εργαστήριο για περισσότερες αναλύσεις. Άλλη μία αποστολή

είναι προγραμματισμένη για τη Λα Κορόνα, προκειμένου να ερευνήσουν καλύτερα τα

ερείπια στα οποία οι βασιλιάδες άφηναν την υπογραφή τους στην πέτρα,

εξασφαλίζοντας έτσι μία θέση στην ιστορία του πολιτισμού των Μάγιας.

Επιμέλεια: Στέφανος Κρίκκης, Εύη Ελευθεριάδου