Οι φτωχοί πληρώνουν για τους πλούσιους

Μολονότι φαντάζομαι ότι οι περισσότεροι αναγνώστες βαριούνται τα μαθηματικά,

είμαι υποχρεωμένος για να εξηγήσω το Ασφαλιστικό να καταφύγω σε λίγα απλά

μαθηματικά από εκείνα που μάθαμε στην ΣΤ’ Δημοτικού.

Το αναδιανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα όπως λειτουργεί στις τράπεζες, αλλά και

στο IKA, στηρίζεται στην αρχή ότι παρακρατείται ένα ποσοστό των αποδοχών των

εργαζομένων και από το ποσό που συγκεντρώνεται πληρώνονται οι συντάξεις.

Το ποσοστό αυτό, για το IKA, ισούται με το 20% των αποδοχών για την κύρια

σύνταξη και 6% για την επικουρική (9,67% καταβάλλεται από τον εργαζόμενο και

16,33% από τον εργοδότη). Στις τράπεζες, το ποσοστό των κρατήσεων είναι

υψηλότερο.

Ένας εργαζόμενος έπειτα από 35 χρόνια δουλειάς θα έχει συνεισφέρει συνολικά:

35 χρόνια πολλαπλασιασμένα με (για παράδειγμα) το 30% των Ετήσιων Αποδοχών του

(ΕΑ), δηλαδή 35 Χ 0,30 Χ ΕΑ = 10,5 Χ ΕΑ. Με αυτά τα χρήματα θα πρέπει να

ζήσουν οι συνταξιούχοι του Ταμείου της τράπεζας.

Αν το σύνολο της σύνταξης ισούται με το 100% των ετήσιων αποδοχών και το

προσδόκιμο ζωής μετά τη σύνταξη είναι 20 χρόνια (60 + 20 = 80), τότε το ποσό

που απαιτείται για έναν συνταξιούχο είναι 20 Χ 1,00 Χ ΕΑ = 20 Χ ΕΑ.

Για να μπορεί να σταθεί στα πόδια του το Ταμείο, πρέπει να εξασφαλίσει ότι για

κάθε συνταξιούχο συνεισφέρουν τουλάχιστον δύο εργαζόμενοι. Αν το σύνολο της

καταβαλλόμενης σύνταξης είναι μεγαλύτερο, χρειάζονται περισσότεροι εργαζόμενοι

ή υψηλότερες εισφορές ή επιμήκυνση του χρόνου δουλειάς.

Στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, επειδή υπάρχουν

αδικαιολόγητα υψηλές διοικητικές δαπάνες, πρόωρες συντάξεις και πρόσθετες

δαπάνες για συντάξεις χηρείας, προστατευόμενων μελών κ.λπ.

Έτσι, μπορεί να πει κανείς χονδρικά ότι σε όποιο Ταμείο η σχέση εργαζομένων

προς συνταξιούχους είναι μικρότερη από 2:1, υπάρχει με βεβαιότητα πρόβλημα

βιωσιμότητας του Ταμείου.

Όλες οι τράπεζες, εκτός από τις καινούργιες ή σε όσες οι εργαζόμενοι είναι

ασφαλισμένοι στο IKA, έχουν αυτό το πρόβλημα. Σε όλες τις τράπεζες ο αριθμός

των εργαζομένων μειώνεται και πρέπει να μειωθεί κι άλλο προκειμένου οι

τράπεζες να καταστούν ανταγωνιστικές και να περιοριστεί το κόστος των

τραπεζικών εργασιών που συμβάλλει στη χαμηλή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.

H σχέση λοιπόν εργαζομένων προς συνταξιούχους στις τράπεζες είναι μικρή και θα

γίνει μικρότερη στο μέλλον.

Τι πρέπει να γίνει;

1. Χωρίς αμφιβολία θα πρέπει οι εφεξής προσλαμβανόμενοι να υπάγονται

στο IKA που έχει υγιέστερη σχέση εργαζομένων προς συνταξιούχους και να έχουν

τις ίδιες ακριβώς συνταξιοδοτικές προσδοκίες με εκείνες που έχουν οι υπόλοιποι

εργαζόμενοι που είναι ασφαλισμένοι στο IKA.

2. Το μεγάλο ζήτημα είναι τι πρέπει να γίνει με εκείνους που υπάγονται

στα υπό χρεοκοπία ειδικά τραπεζικά Ταμεία, είτε προσελήφθησαν πριν από το 1993

είτε μετά. Είναι φανερό ότι τα Ταμεία δεν μπορούν να πληρώσουν. Μια και δεν

μπορούν να πληρώσουν, θα πρέπει να υπαχθούν και αυτά στο IKA. Αλλά και το IKA

δεν έχει τη δυνατότητα να καλύψει τις υποχρεώσεις των Ταμείων αυτών. Πώς

λοιπόν θα καλυφθεί το πρόβλημα του IKA; H κυβέρνηση (Αλογοσκούφης,

Παναγιωτόπουλος) λέει με έναν μικρό περιορισμό των παροχών προς τους

συνταξιούχους που προσελήφθησαν μετά την 1/1/1993 και με κάποια επιβάρυνση των

τραπεζών. Πρόκειται περί αστειότητας. Τα ποσά που θα κληθεί να πληρώσει το IKA

είναι ιλιγγιώδη. H κυβέρνηση θεώρησε κουτοπόνηρα ότι δεν έπρεπε να θυμίσει πως

η παράγραφος 3 του άρθρου 4 του ν. 3029/2002 προβλέπει ρητά ότι αν ενταχθούν

Ταμεία στο IKA, το κράτος αναλαμβάνει την κάλυψη των ελλειμμάτων των Ταμείων

αυτών. Με άλλα λόγια η κυβέρνηση εμφανίζει ως υπεύθυνη και ορθολογική λύση του

Ασφαλιστικού των τραπεζών να υποχρεώσει τους φορολογούμενους να συντηρήσουν

τις συντάξεις των τραπεζικών υπαλλήλων. Το μέσο εισόδημα των φορολογουμένων

που θα κληθούν να συντηρήσουν τις συντάξεις των τραπεζικών συνταξιούχων είναι

λιγότερο από το 1/3 του εισοδήματος των τραπεζικών συνταξιούχων. Οι φτωχοί

επιδοτούν τους πλούσιους. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να αλλάξει η

απαράδεκτη παράγραφος 3 του άρθρου 4 του ν. 3092/2002 και να υποχρεωθούν οι

τράπεζες και οι μέτοχοί τους να καλύψουν εξ ολοκλήρου το έλλειμμα που τα

Ταμεία τους θα προκαλέσουν στο IKA. Πρέπει να ισχύσει η προτεινόμενη ρύθμιση

και για τις τράπεζες στις οποίες συμμετέχει με σημαντικό ποσοστό το κράτος;

Ασφαλώς ναι. Αν οι τράπεζες αυτές δεν μπορούν, θα πρέπει να προχωρήσουν σε

αύξηση κεφαλαίου και να δοθεί σε όλους τους μετόχους (κράτος και ιδιώτες) η

δυνατότητα συμμετοχής στην αύξηση.

Ελπίζω ότι στο τέλος τόσο η N.Δ. όσο και το ΠΑΣΟΚ θα συνταχθούν με την άποψη

ότι είναι απαράδεκτο να επιβαρύνονται οι φτωχοί για να μη θιγούν τα προνόμια

των πλουσίων. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τις τράπεζες, αλλά και για τη ΔΕΗ και

τον ΟΤΕ και την Ολυμπιακή και πολλές άλλες ΔΕΚΟ.