ΙΣΩΣ O ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ τρόπος για να προχωρήσουμε είναι να δούμε την

προβληματική που αναπτύσσεται κατά του Κιότο και να ελέγξουμε αν, παρά τις

επικρίσεις, παραμένει μια χρήσιμη διαδικασία. Ας πάρουμε πρώτα το επιχείρημα

ότι η συνθήκη είναι κακώς δομημένη και αποκλείει τη χώρα στην οποία – αυτή τη

στιγμή – αυξάνονται οι εκπομπές αερίων ταχύτερα από κάθε άλλη και η οποία

είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου: την Κίνα.

H Κίνα είναι ήδη η πέμπτη ή η έκτη μεγαλύτερη οικονομία διεθνώς. Αναπτύσσεται

με ρυθμούς της τάξεως του 9% ετησίως και ως πηγή αυτής της ανάπτυξης

χρησιμοποιεί ορυκτά καύσιμα. Και ακόμη δεν είδαμε τίποτα. Μέχρι το 2012,

χρονιά ορόσημο για το Κιότο, η Κίνα κατά πάσα πιθανότητα θα έχει καταστεί η

τρίτη μεγαλύτερη οικονομία διεθνώς, μετά την Ιαπωνία και τις Ηνωμένες

Πολιτείες.

Ο άλλος γίγαντας, η Ινδία, αναπτύσσεται οικονομικά με ανάλογους ρυθμούς, 7-8%

ετησίως. H χρήση ενέργειας στην Ινδία προς το παρόν βρίσκεται σε χαμηλότερα

επίπεδα (σε σύγκριση με την Κίνα) διότι δεν έζησε ραγδαία εκβιομηχάνιση. Όμως

έχει εξελιχθεί σε μεγάλη αγορά αυτοκινήτου, όπως και η Κίνα, και διαθέτει το

μεγαλύτερο πρόγραμμα οικοδόμησης δρόμων.

Οι δύο γίγαντες

Μήπως όμως ο αποκλεισμός αυτών των δύο γιγάντων – και αρκετών άλλων χωρών του

αναπτυσσόμενου κόσμου – καταστρέφει την επιχειρηματολογία υπέρ της συνθήκης

του Κιότο; Σίγουρα την αποδυναμώνει. H συζήτηση όμως στο εσωτερικό της Κίνας

και της Ινδίας υποστηρίζει με κάποιους τρόπους την ιδέα του Πρωτοκόλλου, ακόμη

κι αν καμία από τις δύο δεν δεσμεύεται από αυτό. Όποιος επισκέφτηκε πρόσφατα

την Κίνα, θα έγινε μάρτυρας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που πλήττει τη χώρα.

Μια σοβαρή συζήτηση είναι σε εξέλιξη και αφορά τους τρόπους με τους οποίους

μπορεί η Κίνα να συνεχίσει να αναπτύσσεται με τους παρόντες ρυθμούς και να μη

μένει πίσω στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Παρόμοια θέματα απασχολούν και την

Ινδία.

Είναι δηλαδή προς το συμφέρον τους, τόσο της Κίνας όσο και της Ινδίας, να

αναπτύξουν τις οικονομίες τους με τον πλέον «οικολογικό» τρόπο. Πώς; Αμφότερες

χρησιμοποιούν την τεχνολογία που αναπτύχθηκε στον πλούσιο κόσμο. Αν αυτή η

τεχνολογία καταστεί πιο καθαρή και διακριθεί για τις περιορισμένες εκπομπές

διοξειδίου του άνθρακα, τότε θα την επιλέξουν. Άρα το Κιότο βοηθά την Κίνα και

την Ινδία να «καθαρίσουν», αν και δεν δεσμεύονται από αυτό.