Από ποιες χώρες προέρχονται οι μαθητές σας;

Αυτή την ερώτηση απευθύναμε στις αρχές του χρόνου σε 97 εκπαιδευτικούς που

υπηρετούσαν σε διάφορες περιοχές της Αττικής, από το Μενίδι και τα Λιόσια

μέχρι την Καλλιθέα και τη Δάφνη και από τα Μέγαρα και τον Ασπρόπυργο μέχρι το

Περιστέρι και το Αιγάλεω.

H απάντηση;

Οι Έλληνες εκπαιδευτικοί ανέφεραν συνολικά τριάντα χώρες από τις οποίες

προέρχονταν οι μαθητές τους και πάνω από είκοσι – ομιλούμενες από αυτούς –

ξένες γλώσσες!

Όποιος ζει από κοντά την εκπαιδευτική πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων στη

χώρα μας, έχει διαπιστώσει τη θεαματική αλλαγή της «χημείας» των σχολικών μας

τάξεων. H εθνική και γλωσσική ομοιογένεια που χαρακτήριζε τη σύνθεση του

μαθητικού μας πληθυσμού μέχρι και τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας έδωσε

τη θέση της στην πολυχρωμία που συνιστούν πλέον οι διάφορες εθνικότητες των

μαθητών που φοιτούν σε αυτές.

Δεκάδες χιλιάδες Έλληνες μαθητές του Δημοτικού αλλά και του Γυμνασίου κάθονται

δίπλα-δίπλα στα θρανία με παιδιά μεταναστών και παλιννοστούντων. Σύμφωνα με

αδημοσίευτα στοιχεία του ΥΠΕΠΘ, τη χρονιά 2002/2003 στην Πρωτοβάθμια

(Δημοτικά) και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσια, Λύκεια) και στα TEE

φοιτούσαν περίπου 130.000 αλλοδαποί και παλιννοστούντες μαθητές.

Όλα τα ερευνητικά στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας καταλήγουν σε

έναν κοινό παρονομαστή: οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα απέναντι στους

«διαφορετικούς» συμμαθητές αποτελούν μια πραγματικότητα. Και δεν θα μπορούσε

να είναι αλλιώς, αφού οι μαθητές βιώνουν και στο σχολείο όλες τις αντιθέσεις

και τις συγκρούσεις που αναπτύσσονται ή υφέρπουν στην κοινωνία.

Τα μαθήματα. Τα αναλυτικά προγράμματα των μαθημάτων που διδάσκονται

σήμερα στο ελληνικό σχολείο βοηθούν στην ανάπτυξη αντιρατσιστικής εκπαίδευσης

σε πολλές ενότητες. Βεβαίως, δεν ενδείκνυνται στον ίδιο βαθμό όλα τα θέματα

του αναλυτικού προγράμματος. Τα πιο κατάλληλα από αυτά είναι όσα απαντούν σε

θέματα που συσχετίζονται με:

* τις αιτίες που οδηγούν τους ανθρώπους στη μετανάστευση και την

προσφυγιά

* τους μηχανισμούς που δημιουργούν στους ανθρώπους την αίσθηση της

ανασφάλειας και τον φόβο

* τις διαδικασίες που οδηγούν σε κατηγοριοποιήσεις και ομαδοποιήσεις,

σε εθνικές και κοινωνικές προκαταλήψεις, σε ρατσιστικές συμπεριφορές

Στα πλαίσια αυτά ο ευαισθητοποιημένος δάσκαλος μπορεί να διαδραματίσει

σημαντικό ρόλο στην άμβλυνση των διαφορών και στον σεβασμό της

διαφορετικότητας, που θα οδηγήσει τελικά στην εξάλειψη του κοινωνικού

ρατσισμού.