Αναζήτηση
Επαναφορά του γνωστού παλιού εκπαιδευτικού της προγράμματος προτείνει και πάλι
η N.Δ. Επαναφορά της φιλελεύθερης πρότασης σημαίνει πριν απ’ όλα συρρίκνωση
της δημόσιας εκπαίδευσης, όσο και αν έχει επιστρατευτεί φρασεολογία «οραμάτων»
και «καινοτομιών». H επένδυση του προγράμματος με καλαίσθητες οραματικές
εικόνες, θυμίζει την περίπτωση των χωριών Ποτέμκιν, όπου οι αυλικοί του τσάρου
μετέφεραν ωραίες προσόψεις σπιτιών και τις τοποθετούσαν μπροστά από τα άθλια
παραπήγματα, όταν ο τσάρος πήγαινε περιοδεία στην ύπαιθρο, για να δείχνουν
καλή εικόνα. H έλλειψη βασικών πολιτικών απόψεων για το πώς μπορεί να
ενισχυθεί η εκπαίδευση φαίνεται και από το γεγονός ότι δεν έχει καμία νέα
πρόταση σε σχέση με το πρόγραμμα που είχε εφαρμόσει την περίοδο 1990-93. Και
είναι γνωστό ότι το πρόγραμμα αυτό είχε γνωρίσει την απόρριψη από την
εκπαιδευτική κοινότητα με έντονο και οδυνηρό τρόπο.
H N.Δ. προτείνει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων μη κερδοσκοπικού (!)
χαρακτήρα, προσπαθώντας να αλιεύσει ψήφους από το πρόβλημα της φοιτητικής
μετανάστευσης. Όλοι οι σχετικοί με τα εκπαιδευτικά πράγματα γνωρίζουν ότι δεν
μπορούν να αναπτυχθούν πανεπιστήμια, σχολές των οποίων επιζητούν οι φοιτητές
μας στο εξωτερικό (π.χ. Ιατρική, Πολυτεχνείο) και μάλιστα μη κερδοσκοπικού
χαρακτήρα (!!), για πολλούς και συγκεκριμένους λόγους. Το Σύνταγμά μας, ο
πολιτικός μας πολιτισμός, το εκπαιδευτικό κίνημα λένε όχι στα ιδιωτικά
πανεπιστήμια, λένε όχι στο αγγλοσαξωνικό σύστημα εκπαίδευσης της αγοράς, λένε
όχι στην αποϊδρυματοποίηση της εκπαίδευσης. Γιατί η παραγωγή γνώσης και
έρευνας από τα πανεπιστήμια είναι εθνική υπόθεση, διαμορφώνεται με βάση τον
δημόσιο χαρακτήρα της και δεν μεταβιβάζεται στα «πανεπιστήμια» τύπου Mac
Donald’s. Προτείνει την αύξηση του ποσοστού δαπανών για την παιδεία από το
3,5% στο 5% επί του ΑΕΠ, χωρίς να προσδιορίζεται από πού θα βρεθούν οι πόροι.
Γιατί αυτό είναι το σημαντικό και όχι οι ανέξοδες διακηρύξεις. Απορώ γιατί δεν
αναφέρει η πρόταση το ποσοστό αυτό να ανέλθει στο 6% ή και στο 7%, αφού έτσι
και αλλιώς το ίδιο θα ήταν. Αναφέρεται στο πρόγραμμα η ανάπτυξη «καινοτομιών»
και ως τέτοιες αναφέρει δραστηριότητες π.χ. περιβαλλοντική εκπαίδευση, θέατρο
κ.λπ., που έχουν ήδη μακριά διαδρομή μέσα στη σχολική ζωή. Προτείνεται η
κατάργηση πέντε μαθημάτων στο Λύκειο και από τα δεκαπέντε σημερινά μαθήματα να
υπάρχουν τα δέκα. Δεν αναφέρεται πουθενά ποια είναι αυτά τα γνωστικά
αντικείμενα που δεν πρέπει να διδάσκονται στο Λύκειο και με ποια παιδαγωγικά
κριτήρια θεωρούνται περιττά. Στο σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
προτείνεται ουσιαστικά η επαναφορά των Δεσμών, σύστημα που καλλιεργούσε τη
μονομέρεια στη μόρφωση των μαθητών και που είχε απορρίψει σύμπασα η ελληνική
κοινωνία. H καταστροφολογία του τύπου «υπάρχει χάος στα σχολεία» ή «η παιδεία
είναι σε αδιέξοδο» και ο συνοδευτικός βερμπαλισμός για τη… σωτήρια πρόταση
της N.Δ., δείχνει, με ανάγλυφο τρόπο, ότι δεν υπάρχει ούτε καν ψύχραιμη
αποτίμηση και ανάλυση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Και αυτό, νομίζω, ότι
συνδέεται με την ουσία του προγράμματος, ουσία που συμπυκνώνεται στην πολιτική
θεώρηση «η δημόσια εκπαίδευση δεν πάει καλά, επομένως η ιδιωτικοποίησή της
είναι η λύση».
Και ως προς αυτό η N.Δ. είναι συνεπής με την ιδεολογία της. Θα μπορούσε άραγε
μια νεοφιλελεύθερη πολιτική πρόταση να στοχεύει, πέραν των φραστικών
επινοήσεων που δεν πείθουν σαφώς κανένα, στην αναβάθμιση της δημόσιας
εκπαίδευσης;
Παλιά συνταγή, με παλιές σκέψεις και παλιά υλικά επιζητούν πολιτική προοπτική,
τα οποία όμως, όταν επιχειρήθηκαν να εφαρμοστούν, υποβάθμιζαν το εκπαιδευτικό
μας σύστημα και τελικά δεν τελεσφόρησαν. Είμαστε ριζικά αντίθετοι στην
εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης, γιατί αλλοιώνει τον δημοκρατικό μορφωτικό
χαρακτήρα του σχολείου και εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες. Το εκπαιδευτικό
κίνημα, η ελληνική κοινωνία, ζητούν δημοκρατικές πολιτικές που θα δίνουν ώθηση
στην ποιοτική αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης. Θέλουμε οι νέοι μας να
έχουν τα καλύτερα μορφωτικά εφόδια και αυτά να δίνονται με την ευθύνη της
πολιτείας και με τη διαρκή προαγωγή της δημόσιας και δωρεάν παιδείας.
Ο Νίκος Τσούλιας είναι πρόεδρος της ΟΛΜΕ
