Ως πιθανότερη προοπτική για τη λύση του εθνικού ζητήματος παγιώθηκε,

διαχρονικά στην Κύπρο, η τάση διαχωρισμού των κοινοτήτων.

Η διατήρηση και αναπαραγωγή του διαχωρισμού των κοινοτήτων, επί τρεις περίπου

δεκαετίες, έχει οδηγήσει στην αποκρυστάλλωση στερεοτυπικών – κατ’ ουσίαν –

παραστάσεων, σχετικά με τις προοπτικές επίλυσης του εθνικού ζητήματος. Ως

αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, όπως προκύπτει από τη διαχρονική διερεύνηση

των τάσεων της κυπριακής κοινής γνώμης, παρατηρήθηκε μια εντεινόμενη τάση

εθνικού διαχωρισμού. Στις έρευνες πολιτικής κουλτούρας που διεξάγει το ΡΙΚ από

το 1996, οι εκτιμήσεις των πολιτών, αναφορικά με την πιθανότερη κατάληξη του

Κυπριακού, αποτυπώνονται με την ακόλουθη ερώτηση: «Ανεξάρτητα από την

επιθυμητή λύση, ποια νομίζετε ότι θα είναι τελικά η κατάληξη του Κυπριακού;»

(πίνακας). Με την πάροδο του χρόνου, αυξήθηκε σταθερά το ποσοστό των

Ελληνοκυπρίων πολιτών που προτιμούν κάποια λύση εθνικού διαχωρισμού των δύο

κοινοτήτων. Η τάση αυτή, που διαμορφώθηκε μακροχρόνια, αποκρυσταλλώθηκε στην

αυξανόμενη απόρριψη της δικοινοτικής ομοσπονδίας, είναι δε ελαφρώς εντονότερη

μεταξύ των προσφύγων.

Ως πιθανότερη κατάληξη του Κυπριακού, ανεξάρτητα από τη λύση που επιθυμούν

πραγματικά οι Κύπριοι πολίτες, θεωρείται αμετάβλητα η διατήρηση / αναπαραγωγή

της σημερινής κατάστασης (de facto διχοτόμηση). Μάλιστα, σήμερα, σε σύγκριση

με τέσσερα χρόνια πριν, η τάση του «απαισιόδοξου ρεαλισμού» φαίνεται να έχει

ενισχυθεί (Έρευνα ΡΙΚ πριν από την υποβολή του σχεδίου Ανάν, 10/2002 –

πίνακας):

α) Το 1/3 του εκλογικού σώματος (32,9%, +8% σε σύγκριση με το 1998)

έχει αποδεχθεί τη σημερινή κατάσταση για την οποία πιστεύει / εκτιμά ότι θα

διαιωνίζεται. β) Η διαχωριστική λύση, είτε ως προοπτική της διχοτόμησης

(19,7%), κυρίως, είτε ως προοπτική της συνομοσπονδίας (15,4%) αποτελούν πλέον

τη δεσπόζουσα πεποίθηση των πολιτών (αθροιστικά το 35% των ερωτηθέντων).

γ) Αντιθέτως, οι ακραίες εκδοχές, όπως η πιθανότητα πολέμου, η διπλή

ένωση, ή η προσάρτηση των κατεχομένων από την Τουρκία απομακρύνονται ως

ενδεχόμενα στη συνείδηση της κυπριακής Κοινής Γνώμης. Επιπλέον, ο φόβος

κατάληψης ολόκληρης της Κύπρου παραμένει μηδαμινός (+1,6%). Τάση, που

υποδηλώνει τον χαμηλότερο βαθμό ανησυχίας που διακατέχει σήμερα την Κ.Γ., σε

σχέση με την προηγούμενη συγκυρία του 1997-98.

Αυτές οι παγιωμένες αντιλήψεις – που ίσως να υποτιμήθηκαν από την

ελληνοκυπριακή πολιτική ελίτ – ερμηνεύουν τη διάχυτη επιφυλακτικότητα που

παρατηρείται σήμερα στις έρευνες κοινής γνώμης και εκφράζεται εντονότερα

μεταξύ της νεώτερης γενιάς των Ελληνοκυπρίων. Ώς ένα βαθμό δε, προοιωνίζονται

και κάποιες δυσκολίες κοινωνικής νομιμοποίησης της λύσης, που ενδεχομένως να

προκύψουν στην πορεία προς το δημοψήφισμα.

Ο Γιάννης Μαυρής είναι διευθύνων σύμβουλος του Ινστιτούτου Δημοσκοπήσεων

V. PRC και εκλογικός αναλυτής του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (ΡΙΚ) από το

1993.

Τελευταία Νέα