Εύα Χερτζίκοβα. Άραγε το διάσημο μοντέλο από την Τσεχία υπερασπίζει το έθιμο

της πατρίδας της;

Για κάποιες γυναίκες στην Τσεχική Δημοκρατία, η Δευτέρα του Πάσχα είναι μια

ιδιαίτερα… επώδυνη ημέρα. Διότι κάθε τέτοια ημέρα, σε κάθε γωνιά της χώρας,

οι άνδρες χτυπούν τις γυναίκες δημοσίως, χωρίς τον φόβο του νόμου. Τιμούν ένα

από τα πιο παράξενα – και αμφιλεγόμενα – ευρωπαϊκά έθιμα: το πασχαλινό

ξυλοκόπημα των γυναικών.

Πρόκειται για μια παλαιά τελετή γονιμότητας που έχει τις ρίζες της στον

Μεσαίωνα. Αλλά δεν ζει μόνο στα βιβλία της Ιστορίας. Το πρωί της Δευτέρας του

Πάσχα, ανήλικοι και ενήλικοι άνδρες χτυπούν (στα πόδια) γυναίκες κάθε ηλικίας

με ειδικά μαστίγια από πλεγμένα κλαδιά ιτιάς. Οι γυναίκες τούς ανταμείβουν με

ένα βαμμένο πασχαλινό αυγό. Ο συμβολισμός είναι προφανής: το ξυλοκόπημα, λένε

οι Τσέχοι, εξασφαλίζει στη γυναίκα ομορφιά και γονιμότητα.

Τα παράπονα

Πολλές Τσέχες, όμως, παραπονούνται ότι οι άνδρες κάνουν κατάχρηση του εθίμου.

«Από παιδί ακόμα», λέει η Μπαρμπόρα Γκομεζόβα, «μισούσα το Πάσχα. Όταν ήμουν

11 ετών, οι φίλες μου κι εγώ δεχθήκαμε την επίθεση μιας ομάδας μεγαλύτερων

αγοριών. Είχαν πιει και, αντί για κλαδιά ιτιάς, χρησιμοποίησαν καλώδια. Τα

πόδια μου γέμισαν μελανιές. Ένιωσα τόσο ανήμπορη».

Η παράδοση θέλει τις γυναίκες να εκδικούνται για τα χτυπήματα περιλούζοντας

τους άνδρες με κρύο νερό – κάτι που τους εξασφαλίζει, υποτίθεται, καλή υγεία.

Πολλές φορές, όμως, οι γυναίκες καταλήγουν να κάνουν οι ίδιες το κρύο ντους.

Και εντούτοις, δεν είναι λίγες οι Τσέχες που υπερασπίζονται αυτό το έθιμο. «Το

περιμένω με ανυπομονησία κάθε χρόνο», λέει η Ντανιέλα Φουρτνέροβα.

Και εξηγεί: «Οι νέες γυναίκες περιμένουν τον εκλεκτό, τον άνδρα που θέλουν να

τις πλησιάσει». Η Σάρκα Ραούσοβα συμφωνεί: «Είναι μια παράδοση και οι άνθρωποι

δεν τη βλέπουν ως κάτι κατακριτέο». Τα έθιμα και οι παραδόσεις δεν είναι,

πράγματι, κατακριτέα. Δεν θα μπορούσε, όμως, να πει κανείς το ίδιο και για την

τσεχική νομοθεσία, που δεν θεωρεί τη συζυγική βία έγκλημα, εκτός αν το θύμα

(συνήθως η γυναίκα) τραυματιστεί τόσο πολύ, ώστε να αναγκαστεί να απέχει από

τη δουλειά του για τουλάχιστον επτά ημέρες…