Αναζήτηση
Ενώ τόσο ιδεολογικά όσο και πολιτικά οι «8 ισχυροί» ξέρουν καλά τι θέλουν
και πώς θα το αποκτήσουν, εξ αντικειμένου, αυτοί που τους αντιστρατεύονται
είναι ένα ιδεολογικό και πολιτικό συνονθύλευμα, το οποίο κατατρύχεται από
μύριες ενδογενείς πολιτικές και ιδεολογικές αντιφάσεις.
Το «παράδοξο της Γένοβας» έγκειται στο γεγονός ότι, αν ακτινογραφηθούν πολλές
ομάδες από αυτές που συμμετέχουν στις διαδηλώσεις, οδηγούμαστε στο εύλογο
συμπέρασμα πως με τέτοιους πολιτικούς εχθρούς τα ηγεμονικά κράτη δεν
χρειάζονται φίλους. Αυτό το γεγονός γίνεται εύκολα αντιληπτό αν συγκρίνουμε
την κοινωνικοπολιτική συγκρότηση των «8» και αυτών που διαδηλώνουν εναντίον
τους.
Εξ ορισμού, τα μεγάλα κράτη συνιστούν ισχυρές συλλογικές οντότητες μεγάλης
κοσμοθεωρητικής και κανονιστικής συνοχής που καθιστούν δυνατή την ανάπτυξη
ενιαίων θεμελιωδών στρατηγικών προσανατολισμών, τη λήψη αποφάσεων και την
αποτελεσματική εφαρμογή τους. Οι σκοποί όλων των ισχυρών κρατών όλων των
εποχών, εξάλλου, μεταμφιέζονται με ποικιλόμορφα εξομοιωτικά διεθνιστικά ή
κοσμοπολίτικα ιδεολογήματα υπέρ της παγκόσμιας ενότητας (οι διάφορες
αποχρώσεις του νεοφιλελευθερισμού δεν είναι παρά μόνο η ύστερη εκδοχή αυτών
των ιδεολογημάτων).
Συνολικά, πάγιος σκοπός και ταυτόχρονα μέσο των μεγάλων δυνάμεων είναι: 1) η
με ποικίλους τρόπους συρρίκνωση της εθνικής-κρατικής κυριαρχίας των λιγότερο
ισχυρών κρατών (η δική τους ούτως ή άλλως δεν κινδυνεύει), 2) η ενίσχυση των
«δυνάμεων της παγκόσμιας αγοράς» (που ως γνωστόν ελέγχουν) και 3) η χαλάρωση
της σχέσης διεθνούς πολιτικής και διεθνούς δικαιοσύνης στη βάση ηγεμονικών
πολιτικών εκλογικεύσεων για τον ρόλο των διεθνών θεσμών (και για τον
κοσμοπολίτικο, δήθεν, χαρακτήρα της διεθνούς τάξης). Σ’ αυτές τις
ιδεολογικοπολιτικά συντεταγμένες πολιτικές επιλογές μεγάλων αναδιανεμητικών
συνεπειών ποιοι αντιτάσσονται;
Την πρωτοβουλία των κινήσεων όσον αφορά τις αναδιανεμητικές συνέπειες λόγω
ηγεμονικών επιλογών δεν έχουν οι πολιτικά υπεύθυνες κυβερνήσεις που
αντιπροσωπεύουν (ή πρέπει να αντιπροσωπεύουν) τα συμφέροντα των κοινωνιών τους
αλλά κάποιες διεθνοπολιτικά ανεύθυνες αυτόνομες «συνασπισμένες» ομάδες, τα
μέλη των οποίων κατά κανόνα κατατρύχονται από παρωχημένα απολιτικά
κοσμοπολίτικα σύνδρομα περί παγκόσμιας ενότητας που αναπόδραστα αντιμάχονται
τις εθνικές κοσμοθεωρητικές και θεσμικές δομές. Πόσο, όμως, τέτοιες παραδοχές
είναι συμβατές με αντι-ηγεμονικές στάσεις όταν η ιστορική αποστολή της
εθνικής-κρατικής κυριαρχίας είναι ακριβώς η οργανωμένη συλλογική συμμετοχή των
κοινωνιών στις διακρατικές σχέσεις και η διασφάλιση των οικείων συστημάτων
διανεμητικής δικαιοσύνης στη διεθνή πολιτική;
Παραδόξως, πολλοί τη μια μέρα διαδηλώνουν κατά του ηγεμονισμού και την άλλη
καταπολεμούν τα κοσμοθεωρητικά και κανονιστικά στηρίγματα του έθνους-κράτους
που αποτελούν την ασπίδα κατά του ηγεμονισμού καθιστώντας έτσι τις εθνικές
κοινωνίες εύκολη λεία στις θύραθεν ηγεμονικές επιδιώξεις! Στις διεθνείς
σχέσεις οι υπεύθυνοι πολιτικοί φορείς είναι οι κυβερνήσεις των εθνών-κρατών
που διαθέτουν επαρκή μέσα, πολιτική εντολή και κανονιστική συγκρότηση για
συντεταγμένες πολιτικές ενέργειες υπέρ των κοινωνιών που αντιπροσωπεύουν.
Αυτές πρέπει πρωτίστως να ελέγξουν οι πολίτες απαιτώντας, κατά προτεραιότητα,
αποτελεσματική προάσπιση της οικείας εθνικής ανεξαρτησίας-κυριαρχίας.
Εξ αντικειμένου, σχιζοειδείς και αντιφατικές διεθνικιστικές-κοσμοπολίτικες
στάσεις-παραδοχές δεν αποτελούν αποτελεσματικό αντίδοτο στις αυθαίρετες
παρασυναγωγές των ηγεμονικών κρατών και στις επιλογές που υιοθετούν. Τι θα
λέγατε αν την ίδια στιγμή που αντιπρόσωποι «συνασπισμένων» ομάδων διαδηλώνουν
στη Γένοβα, στελέχη τους προσυπέγραφαν «αναλύσεις» που στηρίζουν τις πιο
ακραίες-αντιδραστικές εκδοχές της νεοφιλελεύθερης σκέψης; Τι θα λέγατε, για
παράδειγμα, αν στην Ελλάδα ηγήτορες κάποιων διαδηλωτών της Γένοβας
προσυπέγραφαν «αναλύσεις» που απερίφραστα αναπαράγουν τις ηγεμονικού,
επεκτακτικού και σοβινιστικού χαρακτήρα τουρκικές ιδεολογικοπολιτικές
εκλογικεύσεις για την Κύπρο και το Αιγαίο ή που καλούν για «εισαγωγή «θεωριών»
στα πανεπιστήμια, οι οποίες να αντιστοιχούν στον
πλουραλισμό/νεοφιλελευθερισμό»!!!
Ο Παναγιώτης Ήφαιστος είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Έδρας Jean
Monnet για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Ολοκλήρωση στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
