Το νευρικό σύστημα όλων των αυτοκρατοριών από τη Ρώμη και μετά ήταν οι

δρόμοι. Το ίδιο και σήμερα. Μόνον που, όπως όλα γύρω μας, η ιδέα των δρόμων

έχει κάνει πολλά βήματα μπροστά και περιλαμβάνει τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα.

Το κακό με τους δρόμους, πάσης φύσεως, είναι ότι στοιχίζουν. Δεκαετίες και

εκατομμύρια άτομα για να φτιαχτούν οι δρόμοι των Αλεξανδρινών και των Ρωμαίων,

δεκαετίες και εκατομμύρια δολάρια για τους δρόμους και σιδηροδρόμους προς την

Αμερικανική Δύση. Χώρια που, αφότου φτιαχτούν οι δρόμοι, θα περάσουν αρκετές

ακόμη δεκαετίες μέχρι να σχηματιστούν, να φιλτραριστούν και να ενσωματωθούν

στη ζωή μας οι υπηρεσίες που θα τους αξιοποιούν. Το τηλεφωνικό δίκτυο του

πλανήτη υπήρχε για αρκετές δεκαετίες σε στοιχειώδη χρήση μέχρι να αρχίσει να

αξιοποιείται πιο έξυπνα, με τηλεφωνικές συναλλαγές και κάθε είδους υπηρεσίες,

τηλέτυπα, φαξ και, πολύ τελευταία, Internet. Ωστόσο, από τη στιγμή που θα

ενσωματωθεί στη ζωή μας ένας τύπος χρήσης, οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες

είναι τεράστιες. Απόδειξη η κινητή τηλεφωνία, που έκανε μια φανταστικά γρήγορη

κούρσα διείσδυσης στην Ευρώπη, απόδειξη η αστραπιαία εξάπλωση του Internet

στην Αμερική.

Βεβαίως, όλα αυτά είναι φυσικό να δημιουργούν ευφορία και υπεραισιόδοξες

προβλέψεις, οι οποίες οδηγούν σε αντίστοιχες αποφάσεις, τοποθετήσεις και

επενδύσεις. Μοιραία έρχεται μετά η προσγείωση, που συχνά είναι ανώμαλη, με

απώλειες. Η τρέλα των ποσών που δαπανήθηκαν για τις άδειες κινητής τηλεφωνίας

3ης γενιάς στην Ευρώπη, αρχίζοντας από Μ. Βρετανία και Γερμανία, έχει ήδη

οδηγήσει αρκετές κολοσσιαίες εταιρείες σε απόγνωση. Όπως η British Telecom,

που πρακτικά πουλάει όσα κομμάτια της μπορεί να πουλήσει για να αντιμετωπίσει

τα υπέρογκα χρέη της. Στην Αμερική δεν έγιναν υπερβολές στα κινητά, έγιναν

όμως στα ευρυζωνικά δίκτυα. Αφού απορρόφησαν τεράστιες επενδύσεις από πολλούς,

από την ΑΤ&Τ μέχρι εκατοντάδες μικρότερες εταιρείες, σήμερα λειτουργούν σε

ένα μικρό μόνον κλάσμα του δυναμικού τους. Εν όψει των προβλημάτων, στη

Γερμανία οι κρατικές αρχές επέτρεψαν στους διαφορετικούς «αδειούχους» 3ης

γενιάς να συνεργαστούν για κατασκευή κοινής υποδομής. Στην Αμερική, ο χορός

των συγχωνεύσεων και συνενώσεων στις τηλεπικοινωνίες βρίσκεται ήδη στην

κορύφωσή του.

Έχουν δίκιο λοιπόν οι καταστροφολογικοί τίτλοι του διεθνούς οικονομικού Τύπου

για τις τηλεπικοινωνίες; Κατά γράμμα, Ναι. Στην ουσία, Όχι. Κατά γράμμα,

πολλές εταιρείες θα αγοραστούν και θα συγχωνευτούν, ενώ άλλες θα εκλείψουν.

Στην ουσία όμως, τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα των επόμενων γενεών θα

θριαμβεύσουν, αφού γίνουν πολύ πιο έξυπνα στην επιχειρηματική λογική και την

οργάνωση. Τι πιο προφανές από την κοινή ανάπτυξη των κυψελών 3ης γενιάς για

όλους τους φορείς;

Ναι, αλλά τότε γιατί δεν το συζητούσε κανείς πριν από ένα χρόνο; Εδώ μπαίνουν

στη συζήτηση οι ανθρώπινες αδυναμίες και το αιώνιο ανταγωνιστικό παιχνίδι.

Ψυχολογικά, οι περισσότεροι «παίκτες» των τηλεπικοινωνιών δεν μπορούσαν να

διανοηθούν ότι είναι σοβαροί αν δεν έχουν ιδιοκτησία των σωληνώσεων, του

δικτύου, των δρόμων. Και ήταν άπληστοι. Τα ήθελαν όλα δικά τους, αυτοί θα

νικήσουν και οι άλλοι θα χάσουν. Από δίπλα, όλο το χρηματοοικονομικό σύστημα

ήταν έτοιμο να παίξει στοιχήματα δισεκατομμυρίων ευρώ πάνω στον ένα ή τον άλλο

«παίκτη». Μέσα σ’ αυτό το κλίμα οι ανήκουστες προβλέψεις έδιναν και έπαιρναν.

Τα τηλέφωνα τρίτης γενιάς μέσα σε δύο χρόνια θα ήταν μεγαλύτερη επανάσταση απ’

ό,τι το Internet και τα κινητά δεύτερης γενιάς μαζί! Όταν τώρα περνάει ο

πρώτος χρόνος και δεν έχει γίνει τίποτε, η ψυχολογική κατάρρευση έρχεται

γρήγορα και μαζί εξαφανίζεται η εμπιστοσύνη, αρχίζοντας από τους χρηματιστές.

Ωστόσο, οι επενδύσεις που έχουν γίνει κάθε άλλο παρά χάνονται. Σταδιακά και

όχι αστραπιαία, θα αναπτυχθούν στα νέα δίκτυα οι υπηρεσίες που θα τους δώσουν

αξία και θα αποσβέσουν τα μεγάλα ποσά που δαπανήθηκαν και δαπανώνται. Άσχετα

λοιπόν με τις δυσκολίες, οι κοινωνίες μας θα καταλήξουν πολύ κερδισμένες από

την πιο γρήγορη ανάπτυξη των νέων δικτύων. Άλλωστε, αυτό συνέβη με όλα τα

δίκτυα της ιστορίας.

Ο Θεόδωρος Σπίνουλας είναι επικεφαλής του Ιντερνετικού Προγράμματος του

Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη και της Πύλης ΙΝ. GR.