Οι βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο αντί αφορμής σοβαρού πολιτικού διαλόγου

έγιναν αιτία πολλών παραπολιτικών προσωπικών αιχμών, χοντροειδών ανακριβειών

και διολισθήσεων προς απίστευτες θέσεις. Μέχρι που ακούσαμε πως… η ΕΟΚΑ Β’

θέτει σε κίνδυνο την «συνομοσπονδία». Έλεος… Επειδή το Κυπριακό είναι ζήτημα

εξόχως σοβαρό, καλό θα ήταν να γίνουν μερικές ουσιώδεις επισημάνσεις.

Πρώτον, αν σήμερα υπάρχει κάποια αμυδρή ελπίδα επίλυσης του Κυπριακού αυτό

οφείλεται στο γεγονός πως τη δεκαετία του 1990 πολλοί Ελλαδίτες και Κύπριοι

διανοούμενοι, αθόρυβα, ψύχραιμα και υπεύθυνα εργάστηκαν σκληρά για την

τροχοδρόμηση της συζήτησης προς κατευθύνσεις που μας έβγαλαν από τα αδιέξοδα

της εισβολής του 1974 και που μας απομακρύνουν από μια καταστροφική

συνομοσπονδιακή λύση. Πρωτοπόροι ήταν Κύπριοι στοχαστές που στις προχθεσινές

εκλογές συσπειρώθηκαν στο «κίνημα» των «Νέων Οριζόντων». Ουσιαστικά, η

συμβολική είσοδός του στην νέα κυπριακή Βουλή είναι είδος μικρής «πολιτικής

επανάστασης»: Το «κίνημα» αυτό εκφράζει την αντίθεση της συντριπτικής

διακομματικής πλειοψηφίας των Κυπρίων στην συνομοσπονδία ενώ θα είναι,

ενδεχομένως, ο ρυθμιστής των επόμενων προεδρικών εκλογών.

Δεύτερο, τα στελέχη του, όλοι έφηβοι ή παιδιά όταν έγινε το πραξικόπημα του

1974, άφησαν πίσω την παρελθοντολογία και τις αντιπαραθέσεις των μοιραίων

ηγετών Γρίβα και Μακαρίου. Έτσι, με τις δραστηριότητες του «Κυπριακού Κέντρου

Μελετών» (του γνωστού ΚΥΚΕΜ, του οποίου ιδρυτής την δεκαετία του 1980 ήταν ο

σημερινός πρόεδρος του «κινήματος» των «Νέων Οριζόντων», Νίκος Κουτσού),

άρχισαν μια μακρόχρονη προσπάθεια ανάλυσης και επανεκτίμησης του Κυπριακού,

την οποία συνέδραμε η πλειονότητα της ελληνικής διανόησης όλων των θεωρητικών,

ιδεολογικών και πολιτικών αποχρώσεων: Μεταξύ άλλων οι κ.κ. Φατούρος, Κώνστας,

Ροζάκης, Κουλουμπής, Ιωακειμίδης, Βαληνάκης, Γιανναράς, Πατρίκιος,

Κρανιδιώτης, Λοβέρδος, Τσάτσος, Ράλλης, Γιαννίτσης, Βενιζέλος, Στεφάνου και

πάρα πολλοί άλλοι που επί μία σχεδόν δεκαετία πρόθυμα συμμετείχαν στα συνέδρια

του ΚΥΚΕΜ.

Τρίτον, το «κίνημα» αυτό, εν τέλει, λειτούργησε καταλυτικά στην αλλαγή γραμμής

στο Κυπριακό: Με την «Κίνηση για την Ευρώπη», με άρθρα, με βιβλία και με

πολλές άλλες παρεμβάσεις προώθησε νέες προσεγγίσεις αντιμετώπισης του

κυπριακού προβλήματος που σήμερα Ελλάδα και Κύπρος υιοθέτησαν ήδη. Το τρίπτυχο

που επεξεργάστηκαν ήταν α) ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., β) στενότερες σχέσεις

Κύπρου – Ελλάδας, 3) ενδυνάμωση της κυπριακής άμυνας.

Έτσι, βαθμιαία αποκρυσταλλώθηκαν θεωρήσεις μιας νέας πλατφόρμας μελετημένων,

σταθμισμένων και επιστημονικά θεμελιωμένων πολιτικών θέσεων, οι οποίες ολοένα

και περισσότερο ελκύουν τον πολιτικό κόσμο της Κύπρου και της Ελλάδας προς

καθαρές και υπεύθυνες διαπραγματευτικές θέσεις: 1) Βιώσιμο κράτος είναι μόνο

το Ενιαίο Κράτος. 2) Οι δομές ενός βιώσιμου Ενιαίου Κράτους προδικάζονται από

το νομικό κεκτημένο της Ε.Ε. και από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου

Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. 3) Η ένταξη στην Ε.Ε. δεν συνδέεται με τη λύση του

Κυπριακού (η Άγκυρα, ο Ντενκτάς και οι νεροκουβαλητές τους υποστήριξαν το

αντίθετο). 4) Η ένταξη στην Ε.Ε. θα ελκύσει τους Τουρκοκύπριους προς μια

αμοιβαία επωφελή βιώσιμη λύση. 5) Η ενίσχυση των αμυντικών και πολιτικών

σχέσεων Ελλάδας – Κύπρου διασφαλίζει τη νέα στρατηγική.

Έτσι, στο Κυπριακό, ύστερα από αποτυχίες πολλών δεκαετιών δημιουργούνται

σταδιακά οι προϋποθέσεις διεξόδου και ίσως λύσης. Γι’ αυτό, θα ήταν άδικο και

άχαρο, εάν για ακόμη μια φορά παρασυρθούμε από χονδροειδείς ανακρίβειες

εντεταλμένων εμπαθών ακαδημαϊκών, από παραπολιτικά σχόλια και από αδαείς και

επικίνδυνες γνώμες που προπαγανδίζουν την αδιέξοδη συνομοσπονδία. Η κάθε εποχή

έχει τη δική της ΕΟΚΑ Β’. Πάνω στο αυγό του φιδιού της σημερινής ΕΟΚΑ Β’

αναγράφεται η λέξη «συνομοσπονδία». Ας ελπίσουμε πως οι φύλακες το γνωρίζουν.

Ο Παναγιώτης Ήφαιστος είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Έδρας Jean

Monnet για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Ολοκλήρωση στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.