Αναζήτηση
Όλες τις εποχές, όλα τα κράτη κάθε ιδεολογίας διατηρούν ένοπλες δυνάμεις
και η ασφάλεια βρίσκεται στην υψηλότερη βαθμίδα των κοινωνικών τους
ιεραρχήσεων. Αυτή είναι η πραγματικότητα, τα υπόλοιπα είναι μύθοι και
σοφιστείες.
Όσον αφορά τη χώρα μας, για παράδειγμα, οι τουρκικές διεκδικήσεις ελληνικού
κυριαρχικού χώρου, η επώνυμη «στρατιά του Αιγαίου», η κατοχή της Κύπρου, τα
Ίμια και τα casus belli δεν είναι μύθος ή φάρσα αλλά πραγματικές απειλές κατά
των συμφερόντων επιβίωσης και ευημερίας της ελληνικής κοινωνίας. Αναμενόμενα,
λοιπόν, όλοι οι υπεύθυνοι πολιτικοί ηγέτες των τελευταίων δεκαετιών, από τον
Καραμανλή μέχρι τον Σημίτη, 1) διατηρούν επαρκή αποτρεπτική πολεμική
ικανότητα, 2) διακηρύττουν αποτρεπτικό στρατηγικό δόγμα και 3) στηρίζουν
πολιτικά και ιδεολογικά την εθνική στρατηγική.
Οι Αμερικανοί συνηθίζουν να λένε: «Ούτε ένα δολάριο περισσότερο ή λιγότερο από
αυτό που απαιτείται για την ασφάλεια του κράτους». Γι’ αυτό, οι εξωτερικές
απειλές, τα μέσα, και το στρατηγικό δόγμα δεν ορίζονται αυθαίρετα.
Συζητιούνται δημόσια και με υπευθυνότητα: Χαρακτήρας της απειλής, ακριβή μέσα
που απαιτεί η αντιμετώπισή της, στρατηγικό δόγμα, δομή και ανάπτυξη των
ενόπλων δυνάμεων, πολιτικοί στόχοι, γεωπολιτικό – γεωστρατηγικό περιβάλλον και
οι κίνδυνοι άνισης οικονομικής, δημογραφικής και στρατιωτικής ανάπτυξης.
Όταν ένα αμυνόμενο κράτος απειλείται, ισορροπία σημαίνει ειρήνη και
ανισορροπία σημαίνει πιθανότατα πόλεμο: Η ανισορροπία ενθαρρύνει τον
επιτιθέμενο είτε να δοκιμάσει να «νικήσει» με μια σύντομη μάχη (και ίσως με
πρώτο συντριπτικό κτύπημα κατά του αμυνόμενου) είτε να πιστέψει πως θα
κερδίσει «τρομάζοντας τον αμυνόμενο αντί πολεμώντας τον».
Τι γίνεται, όμως, με το «πρώτο κτύπημα» και τον αμυνόμενο; Εκτός του ότι όλα
τα Γενικά Επιτελεία όλων των στρατών έχουν τα σχέδια πρώτου κτυπήματος στο
«πρώτο τους συρτάρι», τα σχέδια «βγαίνουν από τα συρτάρια» όταν ανατρέπεται η
ισορροπία δυνάμεων! Τότε, ο επιτιθέμενος μπαίνει στον πειρασμό να καταφέρει
κατά του αμυνόμενου ένα συντριπτικό πρώτο κτύπημα και ο τελευταίος, πάντοτε
στο πλαίσιο αμυντικών(!) πολιτικών στόχων, υποχρεώνεται να εξετάσει αυτό το
ενδεχόμενο ως αντιστάθμισμα της αδυναμίας του και πριν ο επιτιθέμενος
αποκτήσει απόλυτο πλεονέκτημα. Εξ ου και η τεράστια σημασία της ισορροπίας
δυνάμεων που καθιστά τέτοιες σχοινοβασίες περιττές! (Αυτά περίπου έγραψε ο
αείμνηστος Μεγάλος Στοχαστής Π.Κ.). Αυτά, όμως, είναι μόνο προς τέρψη των
εραστών θεμελιωμένων επιχειρημάτων. Κάποιοι ούτως ή άλλως δεν θα πειστούν.
Ποιοι είναι αυτοί; Μεταξύ άλλων, αυτοί οι οποίοι για ιδεολογικούς λόγους δεν
ενδιαφέρονται για την ασφάλεια της χώρας τους. Για παράδειγμα, οι λεγόμενοι
«κριτικοί» κονστρουκτιβιστές, πιστεύουν στην ανάγκη συστηματικής «κατεδάφισης»
όλων των εθνών – κρατών και των ιδεών που τα στηρίζουν. Παραθέτω
αντιπροσωπευτικές γνώμες «κριτικών κονστρουκτιβιστών»: «Η διεθνής κοινωνία και
ο πλουραλισμός διαδίδονται ολοένα και περισσότερο. Γι’ αυτό η κρατική
κυριαρχία πρέπει σταδιακά να μηδενιστεί. Μη κρατικοί δρώντες πρέπει να
αναπτύσσουν διασυνοριακές διασυνδέσεις που μακροχρόνια θα υπηρετήσουν τον
σκοπό υπονόμευσης των εθνών – κρατών, του κοινωνικού τους ιστού, των δομών
τους και κυρίως των υπουργείων Άμυνας και Εξωτερικών. Τα κράτη πρέπει τελικά
να κατακερματιστούν σε πολλές μικρές κοινότητες». Αυτές οι πολιτικά ανεύθυνες
και γελοίες τσαρλατανιές, μεταμφιεσμένες με περίτεχνες σοφιστείες και
ακαδημαϊκούς τίτλους, σκόπιμα υπονομεύουν την πίστη – νομιμοφροσύνη στις
πατρίδες, στρεβλώνουν τις πραγματικότητες και κατασκευάζουν μύθους.
Ο μεγάλος διεθνολόγος Hans Morgenthau, πάντως, έγραψε: «Όταν σε μια χώρα αντί
ορθής – καλής θεωρίας διεθνών σχέσεων επικρατήσουν τσαρλατανιές, συρρικνώνεται
ή εκμηδενίζεται». Αυτό σημαίνει, συνεχίζει, «πως αν και το διεθνές σύστημα δεν
αλλάζει μορφή ή χαρακτήρα, μεταξύ των κρατών λαμβάνουν χώρα ανακατανομές
συνόρων και συμφερόντων».
Ο Παναγιώτης Ήφαιστος είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Έδρας Jean
Monnet για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Ολοκλήρωση στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
