Η ταχύτητα, η ευκολία στη χρήση, η αξιοπιστία, η άμεση ενημέρωση και ο έλεγχος

του χαρτοφυλακίου, το αίσθημα του απόλυτου ελέγχου των συναλλαγών, η

αντικειμενικότητα του συστήματος (καθώς δεν παρεμβάλλεται ο ανθρώπινος

παράγοντας), η πρόσβαση σε πληροφορίες, στοιχεία, αλλά και σε ένα ευρύ φάσμα

υπηρεσιών, η ασφάλεια, το χαμηλό κόστος και η εικοσιτετράωρη εξυπηρέτηση είναι

οι βασικότεροι λόγοι που επικαλούνται οι επικεφαλής ιντερνετικών εταιρειών για

την αυξανόμενη απήχησή τους διεθνώς.

Σήμερα, ολοένα αυξάνεται η χρήση του Internet, αλλά και των ΑΤΜ, για τις

τραπεζικές συναλλαγές. Ο αυτοματισμός, όμως, δεν σταματά εδώ. Ήδη, υπάρχει η

δυνατότητα να πραγματοποιήσει κανείς συναλλαγές μέσω του κινητού τηλεφώνου

(π.χ. Sigma WAP) ή μέσω της ψηφιακής τηλεόρασης (Eurobank μέσω της Nova).

Επίσης, ήδη στις ΗΠΑ μελετάται, για την επόμενη τριετία, η δημιουργία του

ιντερνετικού ΑΤΜ, με το οποίο θα γίνεται οποιαδήποτε τραπεζική συναλλαγή μέσω

Internet (ακόμη και μεταφορά κεφαλαίων από μία τράπεζα σε άλλη και σε

λογαριασμό ξένου κατόχου).

Στην Ελλάδα, αν και η διείσδυση του Internet είναι ακόμη μικρή, το ηλεκτρονικό

εμπόριο και η πραγματοποίηση χρηματιστηριακών και τραπεζικών συναλλαγών μέσω

του Διαδικτύου έχουν κερδίσει έδαφος, σε σημείο που προκαλεί την έκπληξη και

των ίδιων των εταιρειών.

Σήμερα, εκτιμάται ότι περισσότεροι από 30.000 κωδικοί κάνουν καθημερινά

χρηματιστηριακές και τραπεζικές συναλλαγές μέσω Internet, ενώ απ’ αυτούς

προέρχεται κατά μέσο όρο άνω του 5% του ημερήσιου τζίρου στη Σοφοκλέους. Τον

περασμένο Οκτώβριο, το ποσοστό αυτό ήταν λιγότερο από 5% και αντιστοιχούσε σε

2,5 δισ. δραχμές ημερησίως, κατά μέσο όρο. Ο τζίρος αυτός πραγματοποιείτο από

23.000, περίπου, επενδυτές. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τους επικεφαλής

των εταιρειών αυτών, οι οποίοι παρατηρούν ότι η μείωση του τζίρου που

πραγματοποιείται μέσω Internet είναι μικρότερη από την αντίστοιχη στη

Σοφοκλέους.

Οι τάσεις που επικρατούν στο εξωτερικό είναι αποκαλυπτικές. Από στοιχεία της

Telesis-Direct αναφέρονται ενδεικτικά τα εξής: Σήμερα στις ΗΠΑ διαχειρίζονται

μέσα από on line χρηματιστηριακούς λογαριασμούς συνολικά 1 τρισ. δολάρια.

Υπάρχουν 10 εκατ. on line κωδικοί επενδυτών και προβλέπεται ότι ο όγκος των on

line χρηματιστηριακών συναλλαγών θα αυξάνεται με ρυθμό που θα αγγίζει το

50%-60% σε ετήσια βάση. Υπολογίζεται, λοιπόν, ότι μέχρι το 2005 θα υπάρχουν 23

εκατ. on line κωδικοί στις ΗΠΑ.

Για την Ελλάδα, ενδεικτικά αναφέρονται μερικά στοιχεία από τις εταιρείες

Telesis-Direct, Sigma On line, Π&Κ On Line, Eurobank, Eurolink και

Αγροτική. Σημειώνεται ότι και άλλες εταιρείες έχουν ήδη ξεκινήσει παρόμοιες

υπηρεσίες, ενώ αρκετές ακόμη έχουν ήδη εξαγγείλει ότι σύντομα θα

δραστηριοποιηθούν στον συγκεκριμένο χώρο. Ενδεικτικά αναφέρεται η U-Trade,

δηλαδή η χρηματοοικονομική πλατφόρμα 38 χρηματιστηριακών εταιρειών, από την

οποία θα προσφέρονται και άλλες υπηρεσίες.

Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές από το Internet γίνονται μέσω των αντίστοιχων

χρηματιστηριακών εταιρειών (Telesis Χρηματιστηριακή, Σίγμα Χρηματιστηριακή,

Π&Κ Χρηματιστηριακή, EFG Eurobank Χρηματιστηριακή, Eurolink και Αγροτική).

Στις τέσσερις πρώτες υπηρεσίες μπορεί να έχει κανείς πρόσβαση από την πύλη του

Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη in. gr στη διεύθυνση www.in.gr ή άμεσα μέσω των διευθύνσεων στο

Internet των ίδιων των εταιρειών. Συγκεκριμένα, στις υπηρεσίες της Eurobank

μπορεί να έχει κανείς πρόσβαση στη διεύθυνση www.eurobank.gr/europortal/default.asp.

Στην Π&Κ On Line μπορεί να έχει άμεση πρόσβαση κανείς από τη διεύθυνση www.pksec.gr, στην Telesis-Direct μέσω της

διεύθυνσης www.telesis-direct.gr

και στη ΣΙΓΜΑ μέσω της διεύθυνσης www.sigma.gr.

Η πρώτη εντολή μέσω της Telesis-Direct δόθηκε στις 7 Νοεμβρίου 1999. Σήμερα, η

Telesis-Direct έχει περισσότερους από 6.500 πελάτες συνολικά, όταν τον

περασμένο Οκτώβριο είχε 6.000 και στις αρχές του περασμένου Φεβρουαρίου

περίπου 3.000. Ο αριθμός αυτός αφορά τόσο εκείνους που κάνουν πράξεις on line

όσο και εκείνους που έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ώστε να μπορούν να κάνουν

on line συναλλαγές.

Η Sigma On Line ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια περίπου και σήμερα έχει

περισσότερους από 6.500 πελάτες, όταν τον περασμένο Οκτώβριο είχε 6.000 και

τον περασμένο Φεβρουάριο είχε περίπου 3.200. Από την πλευρά της η Π&Κ On

Line ξεκίνησε στις 15 Οκτωβρίου 1999 και σήμερα έχει περισσότερους από 3.000

πελάτες, όταν τον Φεβρουάριο είχε σχεδόν 1.000 πελάτες. Οι ηλεκτρονικές

συναλλαγές μέσω Internet από την Eurobank ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 2000

και σήμερα έχει περίπου 14.000 πελάτες που κάνουν και χρηματιστηριακές

συναλλαγές. Τον περασμένο Οκτώβριο είχε 9.000 πελάτες που έκαναν

χρηματιστηριακές και τραπεζικές συναλλαγές. Τέλος, η Eurolink, η οποία

ξεκίνησε πρόσφατα, έχει περισσότερους από 200 ενεργούς κωδικούς στο Internet,

ενώ η Αγροτική Χρηματιστηριακή θα κάνει την πρεμιέρα της σε πόρταλ σύντομα.

Υπηρεσίες

Οι υπηρεσίες αυτές, δηλαδή οι on line συναλλαγές μέσω Internet, πλαισιώνονται

από ένα ευρύ φάσμα άλλων διευκολύνσεων και πληροφοριών. Ενδεικτικά αναφέρεται

ότι οι πελάτες μπορούν να έχουν την εικόνα της αγοράς σε πραγματικό χρόνο με

τη σχετική ειδησεογραφία και τις τεχνικές αναλύσεις. Δίνονται, επίσης,

πληροφορίες για τις τρέχουσες τιμές των μετοχών, αλλά και μια άλλη σειρά

υπηρεσιών που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων on line διαβίβαση εντολών,

αγοραπωλησία μετοχών και μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων, άμεση ενημέρωση για την

εκτέλεση ή μη της εντολής, δυνατότητα intraday trading (αγοραπωλησίες μετοχών

μέσα στην ίδια συνεδρίαση), παρακολούθηση χαρτοφυλακίου, ενημέρωση για τα

πινακίδια εντολών, κίνηση λογαριασμού, ανταλλαγή μηνυμάτων με τη

χρηματιστηριακή εταιρεία, αναλύσεις εισηγμένων εταιρειών, ειδήσεις σχετικές με

τις εισηγμένες στο ΧΑΑ επιχειρήσεις και για το γενικότερο οικονομικό

περιβάλλον.

Το κόστος

Το λειτουργικό κόστος για μία χρηματιστηριακή εταιρεία η οποία διατηρεί και

εξυπηρετεί λογαριασμούς μέσω Internet είναι μικρότερο γεγονός που εμφανίζεται

στην προμήθεια των συναλλαγών. Σε όλες τις περιπτώσεις το κόστος των

ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι μικρότερο από εκείνο που προκύπτει όταν αυτές

γίνονται με τον συμβατικό τρόπο. Για παράδειγμα, η προμήθεια στην

Teleis-Direct είναι 0,35%, όταν στην Telesis Χρηματιστηριακή κυμαίνεται μεταξύ

0,5% και 1% κατά μέσο όρο (κλιμακώνεται ανάλογα με το ποσό). Αντίστοιχα

χαμηλότερη είναι η προμήθεια στη Sigma On Line, στη Eurolink, στην Αγροτική

κ.λπ.

Η ασφάλεια των συναλλαγών

Η ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι ένας από τους παράγοντες που

κάνουν πολλούς επισκέπτες του Διαδικτύου επιφυλακτικούς. Καθημερινά σχεδόν

διαβάζει κανείς στις εφημερίδες ειδήσεις για επιθέσεις σε δικτυακούς τόπους

κάθε είδους. Ένα σημαντικό ποσοστό χρηστών του Διαδικτύου αισθάνεται άβολα

όταν πρόκειται να δώσει εμπιστευτικές πληροφορίες (αριθμός λογαριασμού,

αριθμός πιστωτικής κάρτας ακόμα και προσωπικά δεδομένα) σε κάποιο δικτυακό

τόπο που επισκέπτεται.

Οι ειδικοί σε θέματα ασφαλείας υπολογιστών λένε πως απόλυτη ασφάλεια δεν

υπάρχει. Για την προστασία ευαίσθητων πληροφοριών έχουν προταθεί διάφορα

πρωτόκολλα. Ένα τέτοιο διεθνές πρωτόκολλο είναι το SSL (Secure Socket Layer)

με ισχύ κρυπτογράφησης 128-bit. Οι διευθύνσεις των δικτυακών τόπων που

χρησιμοποιούν το πρωτόκολλο SSL για ασφάλεια στις συναλλαγές ξεκινάνε με

https: // (secure http). Τα δεδομένα που δίνει ο χρήστης κρυπτογραφούνται με

κάποιο «κλειδί», αποστέλλονται και όταν φτάσουν στον προορισμό τους

αποκρυπτογραφούνται από τον παραλήπτη (χρηματιστηριακή εταιρεία, τράπεζα,

κ.λπ.). Ακόμα και με την τεχνολογία κρυπτογράφησης SSL, η συναλλαγή δεν είναι

απόλυτα εξασφαλισμένη. Η αποκρυπτογράφηση όμως της πληροφορίας που μεταφέρεται

με SSL απαιτεί τεράστια υπολογιστική δύναμη και χρόνο, και το γεγονός αυτό από

μόνο του αποθαρρύνει αυτούς που προσπαθούν να υποκλέψουν την πληροφορία.

Χιλιάδες δικτυακοί τόποι δέχονται επιθέσεις από hackers καθημερινά, και πολλές

από αυτές τις επιθέσεις είναι επιτυχημένες ακόμα κι όταν ο στόχος τους είναι

εταιρείες κολοσσοί στον χώρο της πληροφορικής. Σχεδόν καθημερινά τα ΜΜΕ

αναφέρονται σε τέτοιες επιθέσεις. Πολύ πιο σπάνια, όμως, αναφέρονται υποκλοπές

δεδομένων για συναλλαγές που χρησιμοποιούν το πρωτόκολλο SSL. Μπορείτε να

θυμηθείτε πότε ακούσατε για τελευταία φορά μια τέτοια είδηση;

Αν πάρει κανείς υπ’ όψιν του πόσες συναλλαγές γίνονται μέσω Διαδικτύου (μόνο

από τις ΗΠΑ έχουμε καθημερινά δεκάδες εκατομμύρια αγοραπωλησίες μετοχών) θα

δει ότι η πιθανότητα υποκλοπής είναι, πρακτικά μιλώντας, μηδενική. Η εκρηκτική

αύξηση των ηλεκτρονικών κωδικών τα τελευταία χρόνια σε όλο τον κόσμο δείχνει

ότι η ευκολία των ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι ο οδηγός των εξελίξεων και όχι

οι (δικαιολογημένες) επιφυλάξεις που μπορεί να έχει κανείς για την ασφάλεια

των συναλλαγών στο Διαδίκτυο.