1. Με το νομοσχέδιο που προωθεί στη Βουλή ο υπουργός Παιδείας Π.

Ευθυμίου, αναμορφώνεται ο χώρος της εκπαίδευσης ενηλίκων στις εξής

κατευθύνσεις:

* Μετατρέπεται η Γενική Γραμματεία Λαϊκής Επιμόρφωσης σε Εκπαίδευσης

Ενηλίκων με κέντρο δράσης τη διά βίου μάθηση.

* Στη Γραμματεία υπάγεται το Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων

(ΙΔΕΚΕ).

Δημιουργείται με τον τρόπο αυτό μια συνεκτική και ευέλικτη δομή, η οποία

συνδέεται στενά με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινότητες.

Αποβλέπει στο να καλύψει τα ελλείμματα σε βασικές δεξιότητες και να συμβάλει

στην απόκτηση νέων δεξιοτήτων για τον ενήλικο πληθυσμό.

Η δομή της Εκπαίδευσης Ενηλίκων συνδέεται οργανικά με τις άλλες δομές της

Εκπαίδευσης, το σχολικό σύστημα, την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και τις

εναλλακτικές μορφές της (Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Ινστιτούτα Διά Βίου

Εκπαίδευσης).

Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι διαμορφώνονται στη χώρα μας οι αναγκαίες δομές

για την ανάπτυξη του δικτύου τής διά βίου μάθησης, η οποία είναι ανοικτή σε

κάθε άτομο και σε κάθε στιγμή της ζωής του.

Το δίκτυο της διά βίου μάθησης χρειάζεται να συμπληρωθεί:

* Με το διδακτικό περιεχόμενο της διά βίου προσέγγισης, η οποία

διατρέχει όλο το εκπαιδευτικό σύστημα (απόκτηση ικανότητας της μάθησης, έμφαση

στις στρατηγικές και στους τρόπους οργάνωσης της μάθησης στα διάφορα γνωστικά

αντικείμενα αντί της συσσώρευσης πληροφοριών, αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας

κ.ά.).

* Με την καθιέρωση αξιόπιστου συστήματος πιστοποίησης των αποκτώμενων

δεξιοτήτων σε όλες τις μορφές της εκπαίδευσης.

2. Ειδικότερα, η Εκπαίδευση Ενηλίκων διαρθρώνεται σε τρία επίπεδα:

­ Επίπεδο 1. Απόκτηση βασικών δεξιοτήτων γραμματισμού.

­ Επίπεδο 2. Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας με χορήγηση Απολυτηρίου Υποχρεωτικής

Εκπαίδευσης.

­ Επίπεδο 3. Απόκτηση δεξιοτήτων-κλειδιών κυρίως στους τομείς της νέας

τεχνολογίας επικοινωνιών-πληροφορικής, στην εκπαίδευση των γονέων, στη

διαμόρφωση των πόλεων ως κέντρων μάθησης, στη διαχείριση της πολιτιστικής

κληρονομιάς, στις πρακτικές της επιχειρηματικότητας, του μάνατζμεντ κ.α.

Σημαντικές αλλαγές χρειάζεται ιδιαίτερα το περιεχόμενο της Εκπαίδευσης των

Ενηλίκων. Συγκεκριμένα, τα περιεχόμενα του αλφαβητισμού (ανάγνωση, γραφή,

αριθμητική, κοινωνική – πολιτισμική παιδεία) ανασχεδιάζονται σύμφωνα με τις

αρχές των «πολυγραμματισμών» και της «πολυτροπικότητας» στην παραγωγή

νοήματος. Οι νέοι γραμματισμοί περιλαμβάνουν τις πολυδεξιότητες και τα

προσόντα πολλαπλών καθηκόντων που απαιτεί η σύνθετη, μεταλλασσόμενη αγορά

εργασίας και η κοινωνική ζωή. Οι πολυγραμματισμοί αναπτύσσουν την ικανότητα

επικοινωνίας, διαχείρισης της πληροφορίας και το επιχειρείν. Γενικότερα

περιλαμβάνουν την ικανότητα σχεδιασμού και ανασχεδιασμού των βασικών

δεξιοτήτων, ώστε αυτές να ανταποκρίνονται στα μεταβαλλόμενα πολυπολιτισμικά

περιβάλλοντα στη ζωή και στην εργασία και στους ποικίλους τρόπους που οι

τεχνολογίες των επικοινωνιών διαμορφώνουν τα νοήματα στην καθημερινή ζωή

(έντυπα, ακουστικά, οπτικά, δικτυακά).

3. Στόχος των αλλαγών αυτών είναι η ανοικτή πρόσβαση και η διεύρυνση

των ευκαιριών μάθησης. Είναι η διαμόρφωση της κοινωνίας της μάθησης, στην

οποία όλοι οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να επιτύχουν. Η μάθηση είναι η

ατμομηχανή για την αλλαγή της οικονομίας, την κοινωνική συνοχή και την

προσωπική αξιοπρέπεια όλων και ιδιαίτερα εκείνων που κινδυνεύουν από τον

κοινωνικό αποκλεισμό: των ανέργων, των μεταναστών, των ειδικών πολιτισμικών

ομάδων κ.ά.

Είναι ανάγκη να εφαρμοσθεί εθνικό σχέδιο δράσης με στόχο την απόκτηση των

απαραίτητων δεξιοτήτων, ώστε ιδιαίτερα οι κοινωνικές αυτές ομάδες να ενταχθούν

δημιουργικά στη νέα εποχή της μάθησης και της γνώσης.

Ο Χρίστος Δούκας είναι γενικός γραμματέας Εκπαίδευσης Ενηλίκων του

υπουργείου Παιδείας.